Bầu cử Quốc hội Việt Nam khóa XIV – Wikipedia tiếng Việt

Bầu cử Quốc hội Việt Nam khóa XIV diễn ra vào ngày 22 tháng 5 năm 2016 thông qua biểu quyết trước đó của Quốc hội vào ngày 24 tháng 11 năm 2015. Qua đó, dự kiến vị trí Chủ tịch Hội đồng Bầu cử Quốc gia là Chủ tịch Quốc hội khóa XIII – Ông Nguyễn Sinh Hùng.[1]

Tổng số Đại biểu Quốc hội khóa XIV sẽ là 500 người. [ 2 ] Kỳ họp thứ nhất Quốc hội khóa XIV sẽ diễn ra trong tháng 7 năm năm nay, để bầu Ủy ban Thường vụ Quốc hội, quản trị Quốc hội, rồi bầu quản trị nước và Thủ tướng nhà nước. [ 3 ] Có hơn 69 triệu 265 ngàn người đủ tư cách cử tri trong cả nước tham gia bầu cử tại 91.476 tổ bầu cử trên cả nước và thời gian kết thúc quy trình hoạt động cử tri là 7 h sáng ngày 21/5/2016 [ 4 ]Theo báo Bloomberg, Nguyễn Hạnh Phúc, Tổng Thư ký Quốc hội, nói trong cuộc họp báo ở Thành Phố Hà Nội thì Quốc hội khóa XIII sẽ họp từ ngày 31 tháng 3 đến 12 tháng 4 để quyết định hành động không bổ nhiệm Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, cũng như quản trị nước Trương Tấn Sang và quản trị Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng [ 5 ] Việc bầu quản trị Quốc hội, quản trị Hội đồng bầu cử vương quốc sẽ diễn ra vào ngày 31/3, quản trị nước ngày 2 tháng 4, Thủ tướng ngày 7/4. [ 6 ] .

Tổng cộng danh sách chính thức ra tranh cử Đại biểu Quốc hội vào ngày 22 tháng 5 năm 2016 gồm 870 ứng viên chính thức ứng cử tại 184 đơn vị bầu cử trong cả nước, trong đó chỉ có 11 người trong số hơn 150 ứng viên tự ứng cử, không có người nào thuộc thành phần bất đồng chính kiến.[7] Trong số 870 ứng cử viên thì 197 người do trung ương giới thiệu, 673 người do địa phương giới thiệu, tỉ lệ 1,74 người ứng cử trên 1 đại biểu được bầu.[8]

Trong số 496 đại biểu được bầu 21 đại biểu là người ngoài Đảng ( chiếm 4,2 % ), Quốc hội khóa XIV có tỷ suất Đảng viên cao nhất từ trước đến nay. Chỉ có hai người tự ứng cử trúng cử : ông Nguyễn Anh Trí – Viện trưởng Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương, ứng cử tại TP. Hà Nội ; ông Phạm Quang Dũng – quản trị Hội đồng Quản trị Công ty CP Tasco, ứng cử tại Tỉnh Nam Định. Cả hai đều là Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam. [ 9 ]Ngoài ra có 2 người đắc cử không được Hội đồng bầu cử vương quốc công nhận tư cách Đại biểu Quốc hội là bà Nguyễn Thị Nguyệt Hường và ông Trịnh Xuân Thanh. [ 10 ] Do đó tổng số Đại biểu chính thức còn 494 người tại kỳ họp tiên phong .

Mục lục nội dung

Quy định của pháp lý[sửa|sửa mã nguồn]

Theo Hiến pháp Nước Ta năm 2013, Việc bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân được triển khai theo nguyên tắc đại trà phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín. Công dân đủ 18 tuổi trở lên có quyền bầu cử và đủ 21 tuổi trở lên có quyền ứng cử vào Quốc hội, Hội đồng nhân dân. Đại biểu Quốc hội là người đại diện thay mặt cho ý chí, nguyện vọng của Nhân dân ở đơn vị chức năng bầu cử ra mình và của Nhân dân cả nước [ 11 ] [ 12 ]Mỗi tỉnh thành được phân ra thành nhiều đơn vị chức năng bầu cử. Số lượng đơn vị chức năng bầu cử tuy thuộc vào dân số tỉnh thành đó. Mỗi đơn vị chức năng bầu cử thường bầu chọn ra từ 1 đến 3 Đại biểu [ 13 ]. Đại biểu được bầu sẽ chịu nghĩa vụ và trách nhiệm với cử tri thuộc đơn vị chức năng bầu cử của mình. Thông thường 1 đơn vị chức năng bầu cử gồm có một hoặc nhiều Q., huyện, thị xã hoặc thành phố thuộc tỉnh đó .Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân đã lao lý : Mỗi cử tri có quyền bỏ một phiếu bầu đại biểu Quốc hội và bỏ một phiếu bầu đại biểu Hội đồng nhân dân tương ứng với mỗi cấp Hội đồng nhân dân. Như vậy, cử tri phải tự mình đi bầu cử, không được nhờ người khác bầu cử thay, trừ trường hợp cử tri vì khuyết tật không tự bỏ phiếu được thì nhờ người khác bỏ phiếu vào hòm phiếu. Luật cũng pháp luật : Trong trường hợp cử tri ốm đau, già yếu, khuyết tật không hề đến phòng bỏ phiếu được thì Tổ bầu cử sẽ mang hòm phiếu phụ và phiếu bầu đến chỗ ở, chỗ điều trị của cử tri để cử tri nhận phiếu và triển khai bầu cử. Cử tri không hề tự viết được phiếu bầu thì nhờ người khác viết hộ nhưng phải tự mình bỏ phiếu ; người viết hộ phải bảo vệ bí hiểm phiếu bầu của cử tri [ 14 ] .

Quyền lợi từ bầu cử[sửa|sửa mã nguồn]

Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân là hình thức dân chủ trực tiếp, là phương pháp biểu lộ ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân trong việc thiết kế xây dựng Nhà nước nói chung và cơ quan đại diện-cơ quan quyền lực Nhà nước từ TW đến địa phương ở Nước Ta nói riêng. Tham gia ứng cử và bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân là quyền cơ bản của công dân trong việc kiến thiết xây dựng chính quyền sở tại của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. Thông qua việc bầu cử này, nhân dân thực thi quyền dân chủ bằng cách lựa chọn những đại biểu xứng danh vào Quốc hội, Hội đồng nhân dân. Đối với mỗi cử tri, việc đi bầu cử là quyền lợi và nghĩa vụ đồng thời cũng là nghĩa vụ và trách nhiệm của công dân so với quốc gia. [ 15 ]

Quyền bầu cử không phải là nghĩa vụ và trách nhiệm của công dân[sửa|sửa mã nguồn]

Về quyết định hành động của Trường Đại học An Giang nhu yếu sinh viên đi bầu cử, và nếu không đi bầu cử thì sẽ bị kỷ luật theo “ pháp luật ”, Giáo sư Nguyễn Đăng Dung, Chủ nhiệm Bộ môn luật hành chính – Hiến pháp, khoa Luật Đại học Quốc gia, cho biết : ” Việc bỏ phiếu không phải ” nghĩa vụ và trách nhiệm pháp lý ” theo pháp lý Nước Ta hiện hành. Không có văn bản pháp lý nào pháp luật bầu cử là nghĩa vụ và trách nhiệm …. Việc đi bầu không dựa trên sự tự nguyện và thiếu thông tin sẽ dẫn đến những hiệu quả bầu cử rơi lệch mặc dầu bảo vệ số Xác Suất cử tri theo luật định. ” [ 16 ]Ngày 14 tháng 3 năm năm nay, Công văn số 137 – CV / BTGTW đính chính khẩu hiệu số 4 tại Hướng dẫn 169 – HD / BTGTW về tuyên truyền bầu cử. Theo đó, khẩu hiệu “ Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân là quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của mỗi công dân ! ” được đính chính thành khẩu hiệu “ Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân là quyền lợi và nghĩa vụ của mỗi công dân ! ” [ 17 ] [ 18 ] [ 19 ]

Quyền bầu cử không tách rời nghĩa vụ và trách nhiệm của công dân[sửa|sửa mã nguồn]

Theo tài liệu tuyên truyền bầu cử :

“Quyền bầu cử là quyền cơ bản của công dân được Hiến pháp, pháp luật quy định nhằm bảo đảm cho mọi công dân có đủ điều kiện thực hiện việc lựa chọn người đại biểu của mình vào cơ quan quyền lực Nhà nước. Quyền của công dân không tách rời nghĩa vụ của công dân. Bầu cử là một thể chế dân chủ đã có từ lâu. Nhà nước ta là Nhà nước của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. Nhân dân tổ chức ra Nhà nước bằng cách bầu ra các cơ quan quyền lực Nhà nước. Thông qua bầu cử, nhân dân trực tiếp bỏ phiếu bầu người đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của mình, thay mặt mình thực hiện quyền lực Nhà nước; góp phần thiết lập bộ máy Nhà nước để tiến hành các hoạt động quản lý xã hội”[20]

Thời điểm cần nhớ[sửa|sửa mã nguồn]

Thời gian chót để những ứng viên ( kể cả tự ứng cử ) nộp hồ sơ là 17 h ngày 13 tháng 3 năm năm nay. Chậm nhất ngày 27/4, Hội đồng Bầu cử Quốc gia sẽ lập và công bố list chính thức những người ứng cử đại biểu theo từng đơn vị chức năng bầu cử trong cả nước .Danh sách và số lượng đại biểu Quốc hội được bầu ở mỗi tỉnh thành sẽ được công bố chậm nhất là ngày 2 tháng 3 năm năm nay ( 80 ngày trước ngày bầu cử ). Mỗi tỉnh, thành phố thường trực Trung ương có tối thiểu 3 đại biểu Quốc hội thao tác tại địa phương. Số lượng đại biểu tiếp theo được tính theo số dân và đặc thù của mỗi tỉnh, thành .Thời gian hoạt động bầu cử được mở màn từ ngày công bố list chính thức những người ứng cử ( 25 ngày trước ngày bầu cử ) và kết thúc trước thời gian bỏ phiếu ( ngày 22 tháng 5 năm năm nay ) 24 giờ .10 ngày trước ngày bầu cử, Hội đồng Bầu cử Quốc gia, Ủy ban bầu cử, ban bầu cử ngừng xem xét, xử lý khiếu nại, tố cáo, đề xuất kiến nghị về người ứng cử và việc lập list những người ứng cử .Kết quả bầu cử được công bố chậm nhất vào ngày 11 tháng 6 năm năm nay, tức là 20 ngày sau bầu cử. [ 21 ]

Vận động bầu cử[sửa|sửa mã nguồn]

Nguyên tắc hoạt động bầu cử[sửa|sửa mã nguồn]

Điều 63 Luật Bầu cử pháp luật [ 14 ] :1. Việc hoạt động bầu cử được triển khai dân chủ, công khai minh bạch, bình đẳng, đúng pháp lý, bảo vệ trật tự, bảo đảm an toàn xã hội .2. Người ứng cử đại biểu Quốc hội, ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân ở đơn vị chức năng bầu cử nào thì thực thi hoạt động bầu cử tại đơn vị chức năng bầu cử đó .3. Các tổ chức triển khai đảm nhiệm bầu cử và thành viên của những tổ chức triển khai này không được hoạt động cho người ứng cử .

Về hình thức hoạt động bầu cử[sửa|sửa mã nguồn]

Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội pháp luật hai hình thức. [ 21 ]

  • Một là gặp gỡ, tiếp xúc với cử tri tại hội nghị tiếp xúc cử tri ở địa phương nơi mình ứng cử.
  • Hai là thông qua phương tiện thông tin đại chúng.

Hành vi bị cấm trong hoạt động bầu cử :[sửa|sửa mã nguồn]

– Lợi dụng hoạt động bầu cử để tuyên truyền trái với Hiến pháp và pháp lý hoặc làm tổn hại đến danh dự, nhân phẩm, uy tín, quyền, quyền lợi hợp pháp khác của tổ chức triển khai, cá thể khác .- Lạm dụng chức vụ, quyền hạn để sử dụng phương tiện thông tin đại chúng trong hoạt động bầu cử .- Lợi dụng hoạt động bầu cử để hoạt động hỗ trợ vốn, quyên góp ở trong nước và quốc tế cho tổ chức triển khai, cá thể mình .- Sử dụng hoặc hứa Tặng Kèm, cho, ủng hộ tiền, gia tài hoặc quyền lợi vật chất để lôi kéo, mua chuộc cử tri .

Thời gian triển khai hoạt động[sửa|sửa mã nguồn]

Thời gian hoạt động bầu cử được mở màn từ ngày công bố list chính thức những người ứng cử và kết thúc trước thời gian khởi đầu bỏ phiếu 24 giờ [ 14 ]

Vận động tranh cử trải qua phương tiện đi lại truyền thông online[sửa|sửa mã nguồn]

Điều 67 Luật Bầu cử lao lý [ 14 ] :1. Người ứng cử đại biểu Quốc hội trình diễn với cử tri về dự kiến chương trình hành vi của mình nếu được bầu làm đại biểu Quốc hội khi vấn đáp phỏng vấn trên những phương tiện thông tin đại chúng ở địa phương nơi mình ứng cử và trên trang thông tin điện tử về bầu cử đại biểu Quốc hội của Hội đồng bầu cử vương quốc .2. Người ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân trình diễn với cử tri về dự kiến chương trình hành vi của mình nếu được bầu làm đại biểu Hội đồng nhân dân khi vấn đáp phỏng vấn trên những phương tiện thông tin đại chúng ở địa phương và trên trang thông tin điện tử về bầu cử của Ủy ban bầu cử ( nếu có ) .3. Hội đồng bầu cử vương quốc, Ủy ban bầu cử có nghĩa vụ và trách nhiệm chỉ huy cơ quan quản trị trang thông tin điện tử thực thi đúng những pháp luật của pháp lý về việc đăng tải nội dung hoạt động bầu cử .4. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tổ chức triển khai việc đăng tải chương trình hành vi của người ứng cử đại biểu Quốc hội, ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân trên những phương tiện thông tin đại chúng của địa phương .

Công tác tuyên truyền Bầu cử Quốc hội Nước Ta khóa XIV[sửa|sửa mã nguồn]

Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, Quốc hội, nhà nước kêu gọi mọi cơ quan công quyền ở mọi cấp, những cơ quan thông tấn thuộc chiếm hữu của Nhà nước tuyên truyền cho Ngày Bầu cử Quốc hội và Hội đồng Nhân dân những cấp nhiệm kỳ năm nay – 2021. Công tác tuyên truyền tập trung chuyên sâu vào Mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng của cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XIV và đại biểu Hội đồng nhân dân những cấp nhiệm kỳ năm nay – 2021, những đặc trưng cơ bản của Nhà nước pháp quyền xã hội Chủ nghĩa Nước Ta của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân ; quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của công dân trong việc thiết kế xây dựng cỗ máy nhà nước nói chung và Quốc hội, HĐND nói riêng ; tính năng, trách nhiệm, quyền hạn, tổ chức triển khai và hoạt động giải trí của Quốc hội, của HĐND những cấp. Giới thiệu những thành tựu của Quốc hội và HĐND qua những thời kỳ, đặc biệt quan trọng là những thay đổi của Quốc hội trong hoạt động giải trí lập pháp, giám sát và quyết định hành động những yếu tố quan trọng của quốc gia, của HĐND trong việc thực thi nghĩa vụ và trách nhiệm của cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương. Giới thiệu những điểm mới trong công tác làm việc bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân lần này ; tuyên truyền tiêu chuẩn người ứng cử đại biểu Quốc hội, tiêu chuẩn đại biểu HĐND ; quyền bầu cử và ứng cử của công dân, nghĩa vụ và trách nhiệm, nghĩa vụ và trách nhiệm của cử tri trong công tác làm việc bầu cử ; những hoạt động giải trí trong quy trình tiếp xúc cử tri ; những pháp luật về trình tự, thể thức bầu cử. Bên cạnh đó, công tác làm việc tuyên truyền còn nhằm mục đích củng cố công tác làm việc bảo an, phòng ngừa những năng lực chống phá của những lực lượng không có thiện cảm với Đảng Cộng sản. [ 22 ]Công tác tuyên truyền được thực thi rất chuyên nghiệp và bài bản, có hướng dẫn khá đầy đủ tới mọi cấp, mọi cơ quan [ 23 ] [ 24 ]. Công tác tuyên truyền còn nhằm mục đích ngày càng tăng tỷ suất cử tri tham gia ngày Bầu cử 22/5/2015 trên cả nước [ 25 ]Để bảo vệ dân cư có rất đầy đủ thông tin về cuộc bầu cử, Hội đồng Bầu cử vương quốc đã xây dựng Tiểu ban Pháp luật và tin tức, tuyên truyền [ 26 ]. Tiểu ban này có trách nhiệm hướng dẫn triển khai những pháp luật của pháp lý về bầu cử, hướng dẫn công tác làm việc thông tin, tuyên truyền và hoạt động bầu cử [ 27 ]. Đứng đầu Tiểu ban là ông Uông Chu Lưu, Phó quản trị Quốc hội, Uỷ viên Hội đồng bầu cử vương quốc [ 28 ]

Vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam[sửa|sửa mã nguồn]

Đài Á Châu Tự do ( RFA ) nhấn mạnh vấn đề Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là chủ thể duy nhất có quyền lập list ứng viên đại biểu Quốc hội. Ứng cử viên phải qua 3 lần hiệp thương trước khi được xếp vào list ứng viên chính thức. Mặt trận Tổ quốc sẽ ra mắt ứng viên về những nơi ở, nơi công tác làm việc, cương lĩnh tranh cử trong những buổi tiếp xúc cử tri [ 29 ] để họ được cử tri góp ý trước khi được mặt trận tổ quốc hiệp thương. [ 30 ] Mặt trận Tổ quốc Việt Nam còn có công dụng giám sát cuộc bầu cử [ 14 ] quản trị Ủy ban Trung ương MTTQ Nước Ta Nguyễn Thiện Nhân cho rằng đó là một khâu rất quan trọng nhằm mục đích lựa chọn, trình làng người ứng cử bảo vệ dân chủ, chất lượng, bộc lộ được cơ cấu tổ chức, thành phần đại diện thay mặt cho trí tuệ của khối đại đoàn kết toàn dân tộc bản địa. [ 31 ] Tiến hành 3 vòng hiệp thương nhằm mục đích xác lập cơ cấu tổ chức, số lượng những ĐBQH cần bầu, sau đó xác lập cơ cấu tổ chức, số lượng, thành phần những người được trình làng ứng cử ĐBQH phân phối tiêu chuẩn ; Tổ chức cho những ứng viên tiếp xúc cử tri ở tổng thể những tỉnh, thành trên cả nước với ý thức ứng viên phải gặp được đại diện thay mặt cử tri của tổng thể những phường, xã trên địa phận ứng cử của mình. [ 32 ]Đánh giá công tác làm việc hiệp thương, ông Nguyễn Văn Pha – Phó quản trị Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cho biết thêm :

“Công tác hiệp thương diễn ra suôn sẻ, không có trục trặc đáng kể…hội nghị Hiệp thương lần thứ nhất đóng vai trò như khung cho các cuộc hiệp thương tiếp theo[33]…Quy trình hiệp thương đã được bảo đảm tiêu chuẩn, cơ cấu thành phần người được giới thiệu và tiến hành hội nghị hiệp thương thực sự dân chủ, đúng luật, đúng tiến độ thời gian quy định cho từng công việc[34]”

.Trao đổi với Hãng tin Đài truyền hình BBC ngày 20 tháng 3 năm năm nay, tiến sỹ Hà Hoàng Hợp, nhà điều tra và nghiên cứu hạng sang thuộc Viện Chiến lược Quốc tế và Viện Nghiên cứu Khu vực Đông Nam Á ở Nước Singapore, cho rằng, ” Người ta dùng hiệp thương để thay cho tranh cử. Đấy là cái hạn chế. ” Ông nói thêm, chính sách hiệp thương là ” kế hoạch ‘ nhất thể hóa ‘ mạng lưới hệ thống quyền lực tối cao và chỉ huy của Đảng so với mạng lưới hệ thống chính quyền sở tại nhà nước đang dẫn đến ‘ hạn chế tranh cử ngay trong nội bộ ‘ Đảng và chính quyền sở tại ” .. [ 35 ]Theo Hãng tin Đài truyền hình BBC, phương pháp ‘ hiệp thương ‘ này của Mặt Trận Tổ Quốc, phương pháp ‘ Đảng cơ cấu tổ chức, dân bầu ‘, được nhiều người cho là đem lại lợi thế duy nhất cho Đảng Cộng sản Việt Nam. [ 36 ]

Hiệp thương lần 1[sửa|sửa mã nguồn]

Hiệp thương ( đàm phán, thương lượng với nhau ) lần 1 [ 37 ] diễn ra sau khi UBTVQH đã trình dự thảo tới Mặt trận Tổ quốc ( MTTQ ) về cơ cấu tổ chức, thành phần, số lượng ĐBQH được bầu, tỷ suất người tự ứng cử. Dựa trên dự kiến đó, MTTQ cấp TW, và cấp tỉnh / thành phố thường trực TW, sẽ tổ chức triển khai hội nghị hiệp thương lần thứ nhất ở cấp tương ứng, để thoả thuận ( tức là “ hiệp thương ” ) về cơ cấu tổ chức, thành phần và số lượng đại biểu mà những cơ quan, tổ chức triển khai, đơn vị chức năng ở TW hay địa phương ra mắt, tiến cử [ 33 ] [ 38 ] [ 39 ]. Thử thách lớn nhất với ứng viên tự do là ở lần hiệp thương sau đó .

Cấp Trung ương[sửa|sửa mã nguồn]

Hội nghị hiệp thương lần thứ nhất ở TW do Đoàn Chủ tịch Ủy ban TW Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tổ chức triển khai chậm nhất là 95 ngày trước ngày bầu cử. Thành phần hội nghị hiệp thương lần thứ nhất gồm Đoàn Chủ tịch Ủy ban TW Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đại diện thay mặt ban chỉ huy những tổ chức triển khai thành viên của Mặt trận. Đại diện Hội đồng bầu cử vương quốc, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và nhà nước được mời tham gia hội nghị này. Hội nghị hiệp thương thỏa thuận hợp tác về cơ cấu tổ chức, thành phần, số lượng người của cơ quan, tổ chức triển khai, đơn vị chức năng ở TW được trình làng ứng cử đại biểu Quốc hội trên cơ sở dự kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội [ 14 ] .

Cấp địa phương[sửa|sửa mã nguồn]

Hội nghị hiệp thương lần thứ nhất ở tỉnh, thành phố thường trực TW do Ban thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp tỉnh tổ chức triển khai chậm nhất là 95 ngày trước ngày bầu cử. Thành phần hội nghị hiệp thương lần thứ nhất gồm Ban thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đại diện thay mặt ban chỉ huy những tổ chức triển khai thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp và đại diện thay mặt Ban thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp huyện thường trực. Đại diện Ủy ban bầu cử ở tỉnh, Thường trực Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh được mời tham gia hội nghị này. Hội nghị hiệp thương thỏa thuận hợp tác về cơ cấu tổ chức, thành phần, số lượng người của cơ quan, tổ chức triển khai, đơn vị chức năng ở địa phương được trình làng ứng cử đại biểu Quốc hội trên cơ sở dự kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội [ 14 ] .Tại hội nghị hiệp thương lần thứ nhất, tổng số ĐBQH khóa XIV dự kiến phân chia cho Thành phố Hồ Chí Minh là 30, trong đó có 16 ĐB ở TP, 14 ĐB do T.Ư trình làng. Trên cơ sở đó, hội nghị đã thống nhất dự kiến cơ cấu tổ chức, thành phần và phân chia số lượng người được ra mắt để bầu ĐBQH khóa XIV như sau : số ứng viên Thành phố Hồ Chí Minh ra mắt là 46 người ( bầu ra 16 ĐBQH ), trong đó ứng viên cơ quan tư pháp là 3 người, ĐB tự ứng cử là 2 người. [ 40 ]Còn ở TP.HN, ông Đào Văn Bình, Phó quản trị Ủy ban MTTQ Nước Ta cho biết thêm, tổng số ĐBQH khóa XIV dự kiến phân chia cho thành phố này là 30, trong đó có 16 ĐB ở TP, 14 đại biểu TW. [ 41 ]

Hiệp thương lần 2[sửa|sửa mã nguồn]

Hội nghị hiệp thương lần thứ hai ở TW do Đoàn Chủ tịch Ủy ban TW Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tổ chức triển khai chậm nhất là 65 ngày trước ngày bầu cử. Thành phần hội nghị hiệp thương lần thứ nhất gồm Đoàn Chủ tịch Ủy ban TW Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đại diện thay mặt ban chỉ huy những tổ chức triển khai thành viên của Mặt trận. Đại diện Hội đồng bầu cử vương quốc, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và nhà nước được mời tham gia hội nghị này. Hội nghị hiệp thương lần thứ hai địa thế căn cứ vào tiêu chuẩn của đại biểu Quốc hội, cơ cấu tổ chức, thành phần, số lượng người của cơ quan, tổ chức triển khai, đơn vị chức năng ở địa phương được trình làng ứng cử đại biểu Quốc hội đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội kiểm soát và điều chỉnh lần thứ nhất để lập list sơ bộ những người ứng cử đại biểu Quốc hội và gửi lấy quan điểm cử tri nơi cư trú ; so với người tự ứng cử thì còn được gửi lấy quan điểm cử tri nơi người đó công tác làm việc ( nếu có ). Việc tổ chức triển khai lấy quan điểm cử tri được thực thi theo pháp luật về Hội nghị Cử tri. Căn cứ vào hiệu quả hiệp thương lần thứ hai, chậm nhất là 55 ngày trước ngày bầu cử, Ủy ban Thường vụ Quốc hội kiểm soát và điều chỉnh lần thứ hai cơ cấu tổ chức, thành phần, số lượng người của cơ quan, tổ chức triển khai, đơn vị chức năng ở TW và địa phương được trình làng ứng cử đại biểu Quốc hội. [ 14 ]Chiều 17.3, hội nghị hiệp thương lần hai đã biểu quyết trải qua list sơ bộ 90 người ở Thành phố Hồ Chí Minh ứng cử ĐBQH khóa XIV, trong đó có 48 người tự ứng cử ( chiếm 53,3 % ), 44 người ngoài Đảng ( 48,8 % ), 30 nữ ( 33,3 % ). [ 40 ] Trong 48 người tự ứng cử ĐBQH có 1 số ít khuôn mặt đáng chú ý quan tâm như tiến sỹ Nguyễn Bách Phúc – Viện trưởng Viện Điện – điện tử – tin học Thành Phố Hồ Chí Minh, ông Võ Văn Thôn – nguyên Giám đốc Sở Tư pháp, ông Nguyễn Quốc Kỳ – Tổng giám đốc Viettravel, ông Đỗ Văn Thắng – Tổng giám đốc tập đoàn lớn Mai Linh … Ngoài ra, trong list này có hai người đang là ĐBQH khóa XIII là ông Hoàng Hữu Phước ( Công ty Doanh thương Mỹ Á ) và ông Đặng Thành Tâm ( quản trị HĐQT Tập đoàn Đầu tư TP HCM ). [ 42 ]Cùng ngày, hội nghị hiệp thương lần thứ hai của Ủy ban MTTQ việt nam thành phố Thành Phố Hà Nội tổ chức triển khai đã biểu quyết trải qua list sơ bộ 87 người ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XIV, trong đó 48 người tự ứng cử. [ 41 ]Trong giới nghệ sĩ tự ứng cử ở TP.HN gồm có NSƯT Minh Ánh ( Hiệu trưởng trường Cao đẳng thẩm mỹ và nghệ thuật TP. Hà Nội ), danh hài Nguyễn Công Vượng, còn ở Thành phố Hồ Chí Minh thì có Diễn viên Lê Đình Hùng, Diễn viên – ca sĩ tự do Lâm Ngân Mai, ca sĩ Mai Khôi, người cho là chính trị không nên chỉ là lãnh vực riêng của Đảng cầm quyền. [ 43 ] Danh hài Nguyễn Công Vượng cho biết anh tham gia ứng cử Quốc hội vì có kinh nghiệm tay nghề và chăm sóc đến lãnh vực văn hóa truyền thống và giáo dục. [ 44 ]Về yếu tố nhiều người thuộc giới văn nghệ sĩ ra ứng cử, đại biểu Dương Trung Quốc cho rằng ” đây là yếu tố đáng mừng … những sự xuất hiện của những người thuộc nhiều nghành nghề dịch vụ là đúng đắn. “. Ông cho biết, … hai nhiệm kỳ gần đây không có, rất là hụt hẫng. ” [ 45 ]

Hội nghị cử tri[sửa|sửa mã nguồn]

Hội nghị cử tri ở xã, phường, thị trấn được tổ chức tại thôn, tổ dân phố nơi người ứng cử đại biểu Quốc hội cư trú thường xuyên do Ban thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã phối hợp với Ủy ban nhân dân cùng cấp triệu tập và chủ trì.
Người ứng cử đại biểu Quốc hội, đại diện cơ quan, tổ chức, đơn vị đã giới thiệu người ứng cử được mời tham dự hội nghị này. Hội nghị cử tri ở tổ chức chính trị, tổ chức chính trị-xã hội, tổ chức xã hội do ban lãnh đạo tổ chức triệu tập và chủ trì; hội nghị cử tri ở cơ quan nhà nước, tổ chức kinh tế, đơn vị sự nghiệp do người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị phối hợp với ban chấp hành công đoàn cơ quan, tổ chức, đơn vị triệu tập và chủ trì; hội nghị cử tri ở đơn vị vũ trang nhân dân là hội nghị quân nhân do lãnh, đạo, chỉ huy đơn vị triệu tập và chủ trì. Người ứng cử đại biểu Quốc hội được mời tham dự hội nghị này. Tại hội nghị cử tri, cử tri đối chiếu với tiêu chuẩn của đại biểu Quốc hội, nhận xét, bày tỏ sự tín nhiệm đối với người ứng cử đại biểu Quốc hội bằng cách giơ tay hoặc bỏ phiếu kín theo quyết định của hội nghị.

Hầu hết 197 ứng viên đều được cử tri, mà MTTQ mời, tin tưởng cao 100 %, chỉ có năm người được cử tri ở cơ quan và 3 người được cử tri nơi cư trú tin tưởng dưới 100 % nhưng đều đạt từ 97 % trở lên. [ 46 ]Trong số 48 người tự ứng cử Đại biểu Quốc hội tại Thành phố Hồ Chí Minh thì 8 người đã rút khỏi list. Kết quả lấy phiếu tin tưởng của 40 người thì chỉ 9 người đạt phiếu trên 50 %. [ 47 ]

Tổ dân phố, thôn, ấp ra mắt người tự ứng cử[sửa|sửa mã nguồn]

Số lượng cử tri tham gia hội nghị ra mắt người ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân cấp xã nơi có dưới một trăm cử tri thì tổ chức triển khai hội nghị toàn thể, nhưng phải bảo vệ trên 50 % số cử tri tham gia. Nơi có từ một trăm cử tri trở lên thì phải bảo vệ tối thiểu là 55 cử tri tham gia. Tham dự Hội nghị tổ dân phố, thôn, ấp gồm đại diện thay mặt những hộ mái ấm gia đình, Toàn thể thành viên Ban công tác Mặt trận ; Trưởng thôn, Phó trưởng thôn hoặc Tổ trưởng, Tổ phó tổ dân phố ; Đại diện Thường trực Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Ban thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã ; đối vối phường triển khai thử nghiệm không tổ chức triển khai Hội đồng nhân dân thì mời đại diện thay mặt Ủy ban nhân dân, Ban thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phường. Người được ra mắt ứng cử là người được trên 50 % cử tri xuất hiện tin tưởng [ 48 ]Theo quan điểm nhà báo Huy Đức san sẻ với Hãng tin Đài truyền hình BBC : ” Để tổ dân phố bỏ phiếu quyết định hành động một người hoàn toàn có thể trở thành ứng viên đại biểu quốc hội hay không lại càng phản khoa học và phi dân chủ. Tử tế với nơi mình sống là thiết yếu, nhưng nhìn nhận họ là phải dựa trên năng lực tham gia của họ trong những chủ trương ở tầm vương quốc chứ không chỉ chuyện cản con mèo ăn vụng cá nhà hàng xóm. ” [ 49 ]

Hiệp thương lần 3[sửa|sửa mã nguồn]

Hội nghị hiệp thương lần thứ ba ở TW do Đoàn Chủ tịch Ủy ban TW Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tổ chức triển khai chậm nhất là 35 ngày trước ngày bầu cử. Hội nghị hiệp thương lần thứ ba địa thế căn cứ vào tiêu chuẩn của đại biểu Quốc hội, cơ cấu tổ chức, thành phần, số lượng người của cơ quan, tổ chức triển khai, đơn vị chức năng ở TW được ra mắt ứng cử đại biểu Quốc hội đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội kiểm soát và điều chỉnh lần thứ hai và tác dụng lấy quan điểm cử tri để lựa chọn, lập list những người đủ tiêu chuẩn ứng cử đại biểu Quốc hội. [ 14 ] Chỉ có đại diện thay mặt MTTQ, Hội đồng Bầu cử Quốc gia, UBTVQH, nhà nước ( so với việc bầu cử ĐBQH ở cấp TW ) ; MTTQ và Ủy ban bầu cử tỉnh, thường trực hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân tỉnh ( so với việc bầu cử ĐBQH ở cấp địa phương ), là được tham gia và “ hiệp thương ” với nhau để lựa chọn và chốt list chính thức những người ứng cử ĐBQH. Luật sư Lê Luân công bố trên facebook rằng không có sự xuất hiện và giám sát của bất kể một cơ quan độc lập nào. [ 50 ]. Tuy nhiên, những cơ quan báo chí truyền thông được phép tới đưa tin về những buổi hiệp thương, như Báo Tuổi trẻ tới Hội nghị của TP. Hồ Chí Minh [ 51 ], Thông tấn xã Nước Ta tới Tiền Giang, Bình Phước, Bà Rịa-Vũng Tàu, Lâm Đồng, Kiên Giang [ 52 ]

Sau hội nghị hiệp thương lần ba, 46/48 người tự ứng cử đại biểu Quốc hội tại thành phố Hà Nội bị loại, trong đó có nhà báo Trần Đăng Tuấn, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc Công ty cổ phần sản xuất chương trình An Viên; Chủ tịch Hội đồng quản lý Quỹ xã hội – Từ thiện “trò nghèo vùng cao”. Trước đó tại hội nghị lấy ý kiến cử tri nơi cư trú và nơi công tác, ông Tuấn đều đạt tín nhiệm 100%. Một ứng viên tự ứng cử bị loại khác là kỹ sư Nguyễn Đình Nam cũng nói với báo Lao động là ông “hơi bất ngờ” khi nhận được tin MTTQ loại mình dù “đạt 99% tín nhiệm ở nơi cư trú”.[53] Bên cạnh đó, ông Tuấn cũng nói thêm: “Các đại biểu sẽ đối chiếu theo những tiêu chuẩn đó để đánh giá, quyết định. Ở đây không phải là 1-2 cá nhân quyết định mà do đa số biểu quyết”, ông Tuấn nói và giải thích thêm dự Hội nghị hiệp thương gồm 83 đại biểu. Cũng theo ông Tuấn, những người được chọn là những người tiêu biểu nhất trong những người tiêu biểu và họ có khả năng đóng góp cho xã hội nhiều hơn những người bị loại.[54]

Trong số bị loại 14 người tự rút lui. 2 người được chọn vào list chính thức ứng cử là ông Nguyễn Hữu Ninh ( quản trị hội đồng quản trị Trung tâm nghiên cứu và điều tra, giáo dục thiên nhiên và môi trường và tăng trưởng thuộc Liên hiệp những hội khoa học và kỹ thuật TP. Hà Nội ) và ông Nguyễn Anh Trí ( Giám đốc Viện Huyết học và Truyền máu Trung ương ). [ 55 ], Đài Tiếng nói Nước Ta đưa tin ở Thành Phố Hà Nội [ 56 ] …Giải thích nguyên do 1 số ít người ứng cử bị loại khi biểu quyết, bà Lê Thị Kim Oanh, Phó quản trị Ủy ban MTTQ TP.Hà Nội cho rằng những người được đưa ra biểu quyết đều đủ tiêu chuẩn theo pháp luật, nhưng còn nhờ vào vào cơ cấu tổ chức nên phải “ so bó đũa chọn cột cờ ”. [ 57 ] Đại biểu Quốc hội Dương Trung Quốc thì cho là ” Cơ cấu phải ngày càng bớt đi những quan chức ở cơ quan hành pháp. ” vì ” những người đấy có thời cơ, điều kiện kèm theo để góp phần cho việc chung … ở những tổ chức triển khai khác, trên cương vị khác. ” [ 58 ]Tại TP. Đà Nẵng trong số 6 người tự ứng cử, thì 5 người nộp đơn tự rút lui. [ 59 ]Tại TP. Hồ Chí Minh, trong 48 người tự ứng cử, 8 người đã làm đơn xin rút, 2 người được vào list ứng cử chính thức là là ông Lâm Thiếu Quân ( hiện là đại biểu HĐND thành phố khóa XVIII ) và bà Nguyễn Thị Hồng Chương ( cử nhân sư phạm ngành ngữ văn, giáo viên, bí thư chi bộ trường trung học phổ thông Tân Túc, Bình Chánh ). Hai Đại biểu Quốc hội khóa XIII, tự ứng cử vào khóa XIV là Hoàng Hữu Phước và Đặng Thành Tâm, cũng không lọt được vào vòng chính thức. [ 60 ]Sau khi Hội nghị hiệp thương lần thứ ba của Mặt trận Tổ quốc triển khai xong, tổng số cả nước có 1121 người được chọn để ứng cử Đại biểu Quốc hội khóa XIV .Tổng cộng list chính thức ra tranh cử Đại biểu Quốc hội vào ngày 22/5 gồm 870 ứng viên trong đó chỉ có 11 người trong số hơn 150 ứng viên tự ứng cử, không có người nào thuộc thành phần sự không tương đồng chính kiến. [ 7 ]

“không nên quy định cứng nhắc về cơ cấu thành phần. Ví dụ, cơ cấu ít nhất 35% đại biểu là phụ nữ, 10% đại biểu là người ngoài Đảng, 10% người dưới 40 tuổi,…, thì đó là chỉ tiêu phấn đấu, còn đạt bao nhiêu là tùy thuộc vào nỗ lực của ứng cử viên và sự lựa chọn của cử tri.
Cơ cấu quá cứng ngắc, hình thức hoàn toàn có thể làm cho cử tri giảm dần ý thức nghĩa vụ và trách nhiệm trong bầu cử. Thế mới có chuyện một người đi bầu thay cho cả mái ấm gia đình. Thậm chí ra tới nơi bầu cử rồi mới đọc qua sơ yếu lý lịch của ứng viên để bầu. Có cử tri còn hỏi người trong tổ bầu cử là nên để ai, gạch tên ai. Để khắc phục thực trạng này, theo tôi, cần phải nâng cấp cải tiến can đảm và mạnh mẽ công tác làm việc bầu cử. ” [ 61 ]

  • Ông Đặng Thanh Giang, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy tỉnh Thái Bình, Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh, Phó Chủ tịch Ủy ban Bầu cử tỉnh nhận định:

“Tổ chức các hội nghị tiếp xúc cử tri để người ứng cử thực hiện quyền vận động bầu cử. Tổ chức hoạt động giám sát cuộc bầu cử, đặc biệt tập trung giám sát việc lập danh sách và niêm yết danh sách cử tri, bảo đảm không để sót người có quyền bầu cử và không ghi nhầm người không có quyền bầu cử vào danh sách cử tri, thực hiện niêm yết danh sách cử tri theo luật định; giám sát hoạt động của tổ chức phụ trách bầu cử theo chức năng, nhiệm vụ đã được quy định; giám sát trình tự, thủ tục và thể thức bỏ phiếu trong ngày bầu cử kiểm phiếu và công bố kết quả bầu cử. Nắm tình hình nhân dân, phối hợp với các tổ chức thành viên xây dựng kế hoạch phân công người phụ trách từng khu vực dân cư và đối tượng cử tri cá biệt để tổ chức vận động cử tri đi bỏ phiếu trong ngày bầu cử.”[62]

.

  • Nhận xét về công tác hiệp thương cấp cơ sở, báo Lai Châu nhận định:

Hội nghị Hiệp thương thỏa thuận, thống nhất lập danh sách sơ bộ gửi về lấy ý kiến nhận xét và tín nhiệm tại nơi cư trú thường xuyên trên địa bàn các huyện, thành phố đã được các khu dân cư thực hiện một cách công khai dân chủ, công bằng, đúng luật, đúng quy định. Những người được giới thiệu ứng cử đều có phẩm chất, đạo đức, lối sống lành mạnh giản dị, trung thực, có ý thức thực hành tiết kiệm, chống tham ô lãng phí, quan liêu, không hách dịch cửa quyền, có trình độ năng lực công tác, tinh thần trách nhiệm với chức trách nhiệm vụ được giao.[63]

  • Nói chuyện với đài BBC vào ngày 19 tháng 2 năm 2016 về vấn đề bầu cử quốc hội, ông Dương Trung Quốc cho là việc “Đảng cử dân bầu” là vấn đề cần phải thay đổi, để phát huy dân chủ một cách rộng lớn hơn, lấy lại lòng tin của người dân, mà vẫn thờ ơ đưa tới những hiện tượng như bỏ phiếu hộ…[64]
  • Nói chuyện với thông tấn xã Reuters, nhà phân tích chính trị Lê Hồng Hiệp cho là, các nhà hoạt động chính trị độc lập khó mà được phép tranh cử Quốc hội: “Đảng muốn có những tiếng nói phản biện trong Quốc hội, nhưng không phải những người mà họ không thể kiểm soát được hoặc những người có thể gây những bối rối về chính trị.” [65]
  • Nhà báo Huy Đức khi trao đổi với hãng tin BBC nói: “Để tổ dân phố bỏ phiếu quyết định một người có thể trở thành ứng cử viên đại biểu quốc hội hay không lại càng phản khoa học và phi dân chủ. Tử tế với nơi mình sống là cần thiết, nhưng đánh giá họ là phải dựa trên khả năng tham gia của họ trong các chính sách ở tầm quốc gia chứ không chỉ chuyện cản con mèo ăn vụng cá nhà hàng xóm.” [49]

Khi trao đổi với Đài châu Á Tự do (RFA), TS Nguyễn Quang A cho là việc hiệp thương là quá trình MTTQ dùng để đẩy ứng viên độc lập ra khỏi cuộc bầu cử: “Trong khâu ứng cử gọi là hiệp thương mà thực sự là cái bẫy để người ta loại người tự ứng cử ra. Người ta tổ chức cái hội nghị cử tri, khoảng 50 tới 100 người, họp và kéo người của người ta tới không biết họ có phải là cử tri ở cái khu ấy hay không, nhưng họ đến đấy về cơ bản là để đấu tố những người tự ra ứng cử để rồi người ta cho là không được tín nhiệm ở trong hội nghị thì coi như loại luôn.” [30]

Chỉ trích của một số ít người sự không tương đồng chính kiến[sửa|sửa mã nguồn]

  • Lê Quốc Quyết em trai của Luật sư Lê Quốc Quân kể lại với Đài châu Á Tự do (RFA): “Cái chuyện của anh Quân cũng hay lắm! Anh Quân thuộc tổ 6 nhưng họ lại đưa sang tổ 12 để lấy ý kiến của tổ dân phố. Trong tổ 12 đấy họ đưa lên họp ở lầu hai và họ chặn cầu thang lầu một! nếu ai quen biết và ủng hộ anh Quân thì đều không được lên lầu hai còn những người đã quán triệt không ủng hộ việc này thì họ cho lên!” [30]
  • Luật sư Lê Công Định kể lại trường hợp của mình khi trao đổi với Đài châu Á Tự do (RFA): “Trong cả hai lần hiệp thương nơi cư trú và nơi làm việc họ đều công kích tôi về tinh thần ủng hộ dân chủ, đa nguyên đa Đảng. Họ nói tôi viết nhiều bài tuyên truyền chống nhà nước xã hội Chủ nghĩa mà cuộc bầu cử quốc hội là cuộc chọn những người đại biểu nhân dân. Họ cho những người tôi không biết mặt ở nơi tôi cư trú đến. Họ cử những người an ninh đến để nêu các vấn đề chính trị và tư tưởng để công kích tôi. Tuy rằng mình không đồng ý điều đó nhưng trong biên bản họ ghi luôn những ý kiến công kích mình!” [30]

Dự định nhân sự[sửa|sửa mã nguồn]

Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về cơ cấu tổ chức, thành phần đại biểu Quốc hội Khóa XIV[sửa|sửa mã nguồn]

Ngày 16 tháng 1 năm năm nay, kỳ họp thứ 44 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XIII ra nghị quyết về cơ cấu tổ chức, thành phần đại biểu Quốc hội Khóa XIV. [ 66 ] Theo đó dự kiến sẽ có khoảng chừng 80 ủy viên Trung ương tham gia Quốc hội khóa XIV. Con số đại diện thay mặt khối doanh nghiệp sẽ chỉ có bảy người, trong đó ba người là từ doanh nghiệp nhà nước. [ 2 ] Phó quản trị Quốc hội đương nhiệm Nguyễn Thị Kim Ngân, được vào Bộ Chính trị khóa XII, tại Hội nghị 14 của Ban Chấp hành Trung ương XI, đã được ra mắt vào chức vụ quản trị Quốc hội khóa mới. [ 67 ]Theo cơ cấu tổ chức, số đại biểu ngoài Đảng là 25-50 người, tức cao nhất là 10 %. Trên thực tiễn sau khi bầu, tỷ suất hoàn toàn có thể giảm đi. Trước khi bầu cử Quốc hội khóa XIII, có dự trù số đại biểu ngoài Đảng sẽ vào khoảng chừng 15 – 20 %. Thế nhưng sau khi bầu, số lượng này là 42 người, chỉ chiếm 8,4 %. [ 2 ]Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng dự kiến số lượng đại biểu của Bộ Quốc phòng là 15 người, Bộ Công an là ba người. 6 địa phương có từ 10 đại biểu Quốc hội trở lên ( trong đó TP. Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh mỗi địa phương 30 đại biểu, Thanh Hóa 14 đại biểu, Nghệ An 13 đại biểu, Đồng Nai 12 đại biểu, An Giang 10 đại biểu ), riêng Thành Phố Hà Nội, Thành Phố Hồ Chí Minh, tỉnh Thanh Hóa và Nghệ An mỗi địa phương có 2 đại biểu chuyên trách. [ 68 ]

Danh sách ứng viên do Trung ương ra mắt[sửa|sửa mã nguồn]

Có tổng thể 197 người [ 69 ] .

Khối những cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam[sửa|sửa mã nguồn]

1. Ông Nguyễn Văn Bình : Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng ban kinh tế tài chính TƯ2. Ông Phạm Minh Chính, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư TƯ Đảng, Trưởng ban Tổ chức TƯ3. Ông Đinh Thế Huynh, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban bí thư4. Bà Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư TƯ Đảng, Trưởng ban Dân vận TƯ5. Ông Nguyễn Văn Nên, Bí thư TƯ Đảng, Chánh văn phòng TƯ Đảng6. Ông Hoàng Bình Quân, Ủy viên TƯ Đảng, Trưởng ban Đối ngoại TƯ7. Ông Thào Xuân Sùng, Phó Ban Dân vận TƯ .8. Ông Nguyễn Hữu Thuận ( Thuận Hữu ), Tổng biên tập báo Nhân Dân .9. Ông Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư TƯ Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo TƯ10. Ông Phan Đình Trạc, Uỷ viên TƯ Đảng, Trưởng ban Nội chính Trung ương .11. Ông Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư BCH TƯ Đảng12. Ông Trần Quốc Vượng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư TƯ Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra TƯ .

Khối quản trị nước, cơ quan tư pháp : 3 người[sửa|sửa mã nguồn]

1. Ông Trần Đại Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, quản trị nước3. Bà Đặng Thị Ngọc Thịnh, Phó quản trị nước5. Ông Đào Việt Trung, Chủ nhiệm VP quản trị nước .

Khối Quốc hội : 113 người[sửa|sửa mã nguồn]

Khối nhà nước : 17 người[sửa|sửa mã nguồn]

1. Ông Trần Tuấn Anh, Bộ trưởng Bộ công thương2. Ông Trương Hòa Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng3 Ông Phan Thanh Bình, Giám đốc ĐHQG TP. Hồ Chí Minh4. Ông Đỗ Văn Chiến, Chủ nhiệm Uỷ ban dân tộc5. Ông Nguyễn Xuân Cường, Thứ trưởng thường trực Bộ NN và PTNT6. Ông Đào Ngọc Dung, Bộ trưởng Bộ LĐ-TB và XH7. Ông Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ KH-ĐT8. Ông Đinh Tiến Dũng, Bộ trưởng Bộ Tài chính9. Ông Trần Hồng Hà, Bộ trưởng Bộ TN-MT10. Ông Vương Đình Huệ, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng nhà nước11. Ông Lê Thành Long, Bộ trưởng Bộ Tư pháp

12. Ông Phạm Bình Minh, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao

13. Ông Trương Quang Nghĩa : Bộ trưởng Bộ GTVT14. Ông Phùng Xuân Nhạ, Bộ trưởng Bộ GD – ĐT15. Ông Nguyễn Xuân Phúc, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng nhà nước16. Ông Lê Vĩnh Tân, Bộ trưởng Bộ Nội vụ17. Ông Nguyễn Ngọc Thiện, Bộ trưởng Bộ VH-TT và DL

Khối Quân đội : 15 người[sửa|sửa mã nguồn]

1. Ông Nguyễn Trọng Bình, Tư lệnh Vùng 1 Hải quân2. Ông Lê Chiêm, Trung tướng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng3. Ông Sùng Thìn Cò, Thiếu tướng, Phó Tư lệnh Quân khu 24. Ông Lâm Quang Đại, Thiếu tướng, Phó Chính uỷ quân chủng phòng không không quân5. Ông Bùi Đức Hạnh, Thiếu tướng, Phó Tư lệnh Bộ đội Biên phòng6. Ông Nguyễn Minh Hoàng, Thiếu tướng, Phó chính uỷ Quân khu 77. Ông Nguyễn Sỹ Hội, Thiếu tướng, Phó tư lệnh quân khu 48. Ông Nguyễn Hải Hưng, Thiếu tướng, Phó tư lệnh quân khu 39. Ông Nguyễn Văn Khánh, Thiếu tướng, Viện trưởng Viện kiểm sát quân sự chiến lược TƯ10. Ông Trần Việt Khoa, Phó Giám đốc Học viện Quốc phòng11. Ông Ngô Xuân Lịch, Đại tướng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng12. Ông Nguyễn Trọng Nghĩa, Trung tướng, Phó Chủ nhiệm Tổng cục chính trị13. Ông Phạm Thành Tâm, Thiếu tướng, Phó tư lệnh quân khu 914. Ông Dương Văn Thông, Thiếu tướng, Phó Chính uỷ Quân khu 115. Ông Nguyễn Đình Tiến, Thiếu tướng, Phó Tư lệnh Quân khu 5

Bộ Công an : 3 người[sửa|sửa mã nguồn]

Ông Tô Lâm : Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công anÔng Bùi Mậu Quân, Trung tướng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục bảo mật an ninh, Bộ Công anÔng Lê Quý Vương : Thượng tướng, Thứ trưởng Bộ Công an .

Tòa án nhân dân tối cao : 1 người[sửa|sửa mã nguồn]

Ông Nguyễn Hòa Bình : Chánh án Tòa án nhân dân tối cao :

Viện kiểm sát nhân dân tối cao : 1 người[sửa|sửa mã nguồn]

Ông Lê Minh Trí : Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao :

Kiểm toán Nhà nước : 1 người[sửa|sửa mã nguồn]

Ông Hồ Đức Phớc : Tổng Kiểm toán Nhà nước :

Khối Mặt trận tổ quốc và đoàn thể : 31 người[sửa|sửa mã nguồn]

1. GS Trần Đông A : GS giảng dạy y khoa, ghép gan ; nguyên Phó giám đốc Bệnh viện đảm nhiệm trình độ, Ủy viên Ủy ban TƯ MTTQ Việt Nam2. Ông Y Tru Alio, Phó hiệu trưởng ĐH Tây Nguyên .3. Ông Nguyễn Phú Bình : Nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Phó Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn về đối ngoại và người việt sinh sống ở nước ngoài của Ủy ban TƯ MTTQ Nước Ta .4. Ông Đặng Minh Châu ( Hòa thượng Thích Bảo Nghiêm ) : Phó quản trị Hội đồng trị sự kiêm trưởng ban Hoằng pháp Trung ương Giáo hội Phật giáo Nước Ta5. Ông Bùi Văn Cường : Bí thư Đảng đoàn Tổng LĐLĐ Nước Ta, quản trị Tổng Liên đoàn Lao động Nước Ta6. Ông Lương Phan Cừ : Phó quản trị Hội Bảo trợ người tàn tật và trẻ mồ côi Nước Ta7. Ông Võ Kim Cự, quản trị Liên minh hợp tác xã Nước Ta8. Ông Đàm Hữu Đắc, Phó quản trị Hội người cao tuổi Nước Ta9. Ông Nguyễn Văn Được, quản trị Hội cựu chiến binh Nước Ta10. Bà Nguyễn Thị Thu Hà, quản trị Hội LHPN Việt Nam11. Ông Nguyễn Lân Hiếu, ĐH Y TP.HN, Phó quản trị Hội tim mạch Nước Ta12. Bà Nguyễn Thị Nguyệt Hường, quản trị Thương Hội công thương TP.HN13. Ông Nghiêm Vũ Khải : Phó quản trị Liên hiệp những hội KHKT Việt Nam14. Ông Võ Văn Kim ( Vũ Trọng Kim ), Phó quản trị Uỷ ban TƯ MTTQ Nước Ta, quản trị Hội hữu nghị Việt Nam-Lào15. Ông Nguyễn Phi Long, quản trị Ủy ban TƯ Hội Liên hiệp người trẻ tuổi Nước Ta16. Ông Vũ Tiến Lộc : quản trị Phòng thương mại và công nghiệp Nước Ta17. Ông Trần Thanh Mẫn : Phó quản trị Uỷ ban TƯ MTTQ Việt Nam18. Ông Lại Xuân Môn, Phó quản trị Hội Nông dân Nước Ta19. Ông Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên Bộ Chính trị, quản trị Uỷ ban TƯ MTTQ Việt Nam20. Ông Đôn Tuấn Phong : Phó quản trị kiêm Tổng thư ký Liên hiệp những tổ chức triển khai hội nghị Nước Ta21. Ông Lê Quốc Phong, quản trị Hội sinh viên Nước Ta22. Ông Dương Trung Quốc : Phó quản trị, Tổng thư ký Hội sử học Nước Ta23. Ông Nguyễn Văn Quyền, quản trị Hội luật gia Nước Ta24. Lịch mục Nguyễn Văn Riễn, quản trị Ủy ban đoàn kết công giáo Tỉnh Bình Dương25. Ông Hoàng Châu Sơn, Trung tướng, Phó quản trị Hội nạn nhân chất độc da cam26. Ông Quách Thế Tản, quản trị Hội khuyến học tỉnh Hoà Bình27, Ông Nguyễn Văn Thân, quản trị hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Nước Ta28. Ông Nguyễn Việt Thắng, quản trị Hội Nghề cá Nước Ta29. Ông Nguyễn Hữu Thỉnh, quản trị liên hiệp những Hội Văn học thẩm mỹ và nghệ thuật Nước Ta, quản trị Hội nhà văn Nước Ta30. Ông Đỗ Ngọc Thịnh, Phó quản trị quản lý và đại diện thay mặt Liên đoàn Luật sư Nước Ta31. Bà Nguyễn Thị Xuân Thu, quản trị hội chữ thập đỏ Nước Ta .

Hội nghị Hiệp thương lần I bầu cử ĐBQH khóa XIV của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ Quốc[sửa|sửa mã nguồn]

Số lượng đại biểu không phải Đảng viên[sửa|sửa mã nguồn]

Tại Hội nghị Hiệp thương lần I bầu cử ĐBQH khóa XIV được Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ Quốc tổ chức vào ngày 16.2.2016, ông Lù Văn Que, Chủ tịch Hội đồng Tư vấn về Dân tộc của MTTQ, nêu ý kiến:”dự kiến có 35 người ngoài Đảng thì ít quá, họp Quốc hội đâu phải hội nghị Đảng viên mở rộng“[68] và đề nghị: “tăng lên 100 người“.[68] Trong phát biểu kết luận Hội nghị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ VN, Phó chủ tịch Hội đồng bầu cử quốc gia Nguyễn Thiện Nhân nói:“Đề nghị Hội đồng bầu cử quốc gia, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nghiên cứu tăng số lượng đối với cơ cấu đại biểu Quốc hội là người ngoài Đảng“[68]

Số lượng đại biểu tự ứng cử[sửa|sửa mã nguồn]

Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về cơ cấu, thành phần đại biểu Quốc hội Khóa XIV không có cơ cấu cho người tự ứng cử.[68] Do đó tại Hội nghị Hiệp thương lần I, ông Trần Hoàng Thám nêu ý kiến:”Nên khuyến khích những người tự ứng cử, và điều này phải được thể hiện trong cơ cấu…định ra cơ cấu người tự ứng cử thì sẽ tạo không khí dân chủ, phấn khởi trong nhân dân“[68]

Tự ứng cử[sửa|sửa mã nguồn]

[70]Tiêu chuẩn ứng cử Đại biểu Quốc hội[sửa|sửa mã nguồn]

  1. Là công dân nước Cộng hòa xã hội Chủ nghĩa Việt Nam đủ hai mươi mốt tuổi trở lên có quyền ứng cử vào Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp.
  2. Trung thành với Tổ quốc, Nhân dân và Hiến pháp, phấn đấu thực hiện công cuộc đổi mới, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
  3. Có phẩm chất đạo đức tốt, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, gương mẫu chấp hành pháp luật; có bản lĩnh, kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, mọi biểu hiện quan liêu, hách dịch, cửa quyền và các hành vi vi phạm pháp luật khác.
  4. Có trình độ văn hóa, chuyên môn, có đủ năng lực, sức khỏe, kinh nghiệm công tác và uy tín để thực hiện nhiệm vụ đại biểu Quốc hội.
  5. Liên hệ chặt chẽ với Nhân dân, lắng nghe ý kiến của Nhân dân, được Nhân dân tín nhiệm.
  6. Có điều kiện tham gia các hoạt động của Quốc hội.
  7. Người ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân phải đáp ứng các tiêu chuẩn của đại biểu Hội đồng nhân dân quy định tại Luật tổ chức chính quyền địa phương.

Trong cuộc bầu cử quốc hội năm 2001, 83 ứng viên độc lập đã nộp đơn, 15 người được phép tranh cử và 4 người được bầu. [ 71 ]Tính cho đến ngày 9 tháng 2 năm năm nay, đã có gần 10 cá thể độc lập tại Nước Ta tự đứng ra ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XIV. [ 72 ]

Ngày 3 tháng 3 năm 2016, ông Nguyễn Văn Pha, Phó chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, cho biết chỉ riêng Ủy ban bầu cử TP Hà Nội đã nhận được hơn mười hồ sơ của người tự ứng cử. Ở các địa phương khác cũng có người tự ứng cử đến nộp hồ sơ.[73] Về việc nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội không nêu ra cơ cấu cho người tự ứng cử[68], ông Nguyễn Văn Pha cho biết: “không ảnh hưởng gì tới việc tự ứng cử. Bởi người tự ứng cử tham gia như một thành phần bình đẳng trong quá trình bầu cử, nếu trúng cử thì họ đương nhiên thuộc vào cơ cấu, thành phần nào đó (ví dụ như trẻ, nữ, dân tộc thiểu số…) trong Quốc hội. Hơn nữa, cơ cấu, thành phần quy định trong nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội là cơ cấu định hướng chứ không phải cơ cấu bắt buộc.“[73] Để bảo đảm không xảy ra tình trạng phân biệt đối xử với những người tự ứng cử, ông đề nghị: “báo chí, cử tri, bản thân người tự ứng cử giám sát quá trình này“.[73]

Đến hết ngày 13 tháng 3 năm năm nay, hạn sau cuối nộp hồ sơ ứng cử, theo thống kê của Ủy ban bầu cử Thành Phố Hà Nội, số hồ sơ ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XIV ở TP.HN là 87, trong đó có 47 người tự ứng cử. [ 74 ] Một số địa phương khác cũng có người tự ứng cử như Thành Phố Đà Nẵng 3 người, Nghệ An 5 người, Quảng Nam 3 người, TP Hà Tĩnh 1 người. [ 74 ] Riêng tại TP Hồ Chí Minh thì có đến 50 người tự ứng cử trong tổng số 90 hồ sơ ứng cử. [ 75 ]Tổng cộng có 226 ứng viên là người ngoài Đảng, 162 hồ sơ tự ứng cử, sau hội nghị hiệp thương lần thứ hai, còn lại 154 người tự ứng cử. [ 75 ]Ngày 15 tháng 3 năm năm nay, Đoàn giám sát của Hội đồng bầu cử vương quốc do Phó thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, trưởng phi hành đoàn giám sát Hội đồng bầu cử vương quốc đứng vị trí số 1, đã thao tác với Ủy ban bầu cử thành phố TP.HN. Tại buổi thao tác, Tiểu ban bảo mật an ninh, trật tự, bảo đảm an toàn xã hội của Hội đồng bầu cử Quốc gia, đã nêu quan điểm cho rằng : trong số 47 người tự ứng cử đại biểu Quốc hội tại TP. Hà Nội ,

Một số người có sự ủng hộ của tổ chức phản động trong nước, nước ngoài, thậm chí còn được cung cấp tài chính để vận động, tranh thủ số phiếu của cử tri.“[76]

Ngày hôm sau, tiến sỹ Nguyễn Xuân Diện, một người tự ứng cử ở TP. Hà Nội, công khai minh bạch đơn gửi Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ý kiến đề nghị làm rõ thông tin “ phản động phân phối kinh tế tài chính để hoạt động bầu cử ”. Trao đổi với Đài truyền hình BBC, luật sư Võ An Đôn, một người tự ứng cử Quốc hội khóa XIV, nói : “ Tôi cho rằng việc Tiểu ban bảo mật an ninh đưa tin có tổ chức triển khai phản động phân phối kinh tế tài chính để hoạt động bầu cử cho 1 số ít người là hành động tung hỏa mù, khiến ứng viên sợ và cử tri hoài nghi họ ”. Một ứng viên tự đề cử khác, luật sư Lê Văn Luân cũng cho biết trên mạng xã hội hôm 11/3 rằng “ Công an huyện về tìm hiểu lý lịch của tôi ở xã. Đến chiều thì lại có người ở Tổng cục bảo mật an ninh về tận nhà. Họ còn hỏi cha mẹ tôi rằng mái ấm gia đình hay tôi có nhận hỗ trợ vốn của quốc tế không ? ”. [ 77 ]Thiếu tướng Trần Ngọc Thổ tại hội nghị hiệp thương lần thứ hai để lập list sơ bộ người ứng cử ĐBQH khóa XIV do Ủy ban MTTQ việt nam Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức triển khai chiều 17.3, cho là : ” Nhìn vào list ứng cử ĐBQH thì thấy ngoài Đảng quá nhiều, tự ứng cử quá nhiều. Đây là tổ chức triển khai thứ tư ( ý ông Thổ nói MTTQ việt nam – PV ) của Đảng sau nhà nước, Nhà nước, Quốc hội chứ có phải ai muốn vào thì vào, ai muốn ra thì ra “. Chiều 17.3, hội nghị hiệp thương lần hai đã biểu quyết trải qua list sơ bộ 90 người ở Thành phố Hồ Chí Minh ứng cử ĐBQH khóa XIV, trong đó có 48 người tự ứng cử ( chiếm 53,3 % ), 44 người ngoài Đảng ( 48,8 % ), 30 nữ ( 33,3 % ). [ 40 ]Còn theo quản trị Ủy ban bầu cử thành phố TP.HN Nguyễn Thị Bích Ngọc, “ Với số lượng 47 người tự ứng cử đại biểu Quốc hội lần này cũng không phải là quá cao so với số lượng người ứng cử kỳ trước, trong đó cũng có rất nhiều nhân sĩ tri thức tham gia tự ứng cử vì muốn góp sức cho quốc gia ”. [ 76 ]Theo Đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Sơn :

“Vào Quốc hội không phải là cuộc dạo chơi, không phải là nơi để họ PR hình ảnh, lấy danh tiếng… Ai nghĩ vào Quốc hội tìm danh tiếng, tìm quyền lợi này kia sẽ thất bại và bị bật ra ngay”[78]

Phong trào tự ứng cử đại biểu Quốc hội trên mạng xã hội[sửa|sửa mã nguồn]

Phong trò tự ứng cử đại biểu Quốc hội bị một số cơ quan báo chí do nhà nước Việt Nam kiểm soát liên tục có những bài viết phê phán và lên án. Các báo này cho rằng những người tự ứng cử có dụng ý chống đối nhà nước và gọi phong trào tự ứng cử là một hình thức “diễn biến hòa bình“.[79][80][81]

Trong bài viết đăng ngày 14 tháng 3 năm 2016, báo Công an nhân dân nêu: “Phong trào này thoạt nghe tưởng như thể hiện những giá trị tích cực, tốt đẹp, cần được khuyến khích nhằm thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của xã hội. Tuy nhiên, trên thực tế, đó là sự giả tạo, ngụy trang bằng những vỏ bọc, lời lẽ tốt đẹp để che lấp cho những việc làm, ý đồ chống phá, mang tính chất cá nhân nhằm phục vụ ý đồ chính trị của một nhóm người lớn tiếng tuyên bố “tự ứng cử đại biểu Quốc hội” trên mạng xã hội và dùng mọi thủ đoạn để lôi kéo, hối thúc người khác làm cùng. Về những thành viên cốt cán trong phong trào, thay vì có đủ trí tuệ, bản lĩnh, uy tín để đại diện cho cử tri tham gia quản lý Nhà nước và xã hội thì người ta chỉ nhìn thấy ở họ bề dày “thành tích” chống đối, tiền án, tiền sự và cả những mâu thuẫn đến nực cười tồn tại ngay trong chính suy nghĩ của họ, ráo riết tuyên truyền, xuyên tạc rằng Đảng Cộng sản, Nhà nước và chính quyền địa phương gây khó khăn, cản trở, phối hợp để loại bỏ “những người tự ứng cử”; xuyên tạc việc tổ chức bầu cử dưới chế độ một Đảng thông qua hội đồng bầu cử các cấp – “cánh tay nối dài của Đảng” là không khách quan, dân chủ, tiêu cực….Đây là sự quy chụp bởi quy trình, thủ tục về hồ sơ tự ứng cử của công dân đều đã được công khai, phổ biến rộng rãi trên các phương tiện truyền thông đại chúng. Hồ sơ “tự ứng cử” của công dân khi trình hội đồng bầu cử các cấp thiếu gì thì được yêu cầu bổ sung, sai ở đâu thì yêu cầu sửa cho đúng quy định. Do đó, nói rằng chính quyền gây khó khăn cho những người tự ứng cử như lời của những “nhà dân chủ tự xưng” là không có cơ sở. Trên thực tế, cái gọi là “phong trào tự ứng cử đại biểu Quốc hội” là một trong những chiêu bài chống phá cuộc bầu cử Quốc hội và HĐND các cấp của số đối tượng, phần tử chống đối trong và ngoài nước.”[79]

Báo Quân đội nhân dân ngày 8 tháng 3 năm 2016 cho rằng: “Có thể khẳng định, tuy không phải tất cả những người tự ứng cử đều có động cơ không trong sáng, song rõ ràng, âm mưu lợi dụng tự ứng cử để truyền bá quan điểm xuyên tạc, chống phá Đảng Cộng sản, Nhà nước là có thật“[80]. Ngoài ra, trên báo Bình Phước (thuộc Đảng bộ tỉnh Bình Phước) cũng có bài viết với nhận định: “Họ cổ xúy cho “phong trào” tự ứng cử mà không căn cứ vào các quy định của Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND đối với người ứng cử, hòng làm khó Mặt trận Tổ quốc và hội đồng bầu cử các cấp. Và khi bị loại khỏi danh sách ứng cử vì không đáp ứng được các điều kiện, họ không đếm xỉa gì đến các quy định được nêu trong Luật Bầu cử mà cố tình xuyên tạc sự thật, lu loa lên rằng họ bị đối xử không công bằng; rằng Đảng, Nhà nước và chính quyền địa phương gây khó khăn để loại bỏ những người tự ứng cử; xuyên tạc việc tổ chức bầu cử dưới chế độ một Đảng thông qua hội đồng bầu cử các cấp là không khách quan, thiếu dân chủ, tiêu cực…Họ chưa có đầy đủ ý thức và chưa sẵn sàng (chưa nói đến việc có đủ tiêu chuẩn và uy tín hay không) trong việc làm người đại diện cho nhân dân.“[82]

Trái với những ý kiến này, Tướng Lê Mã Lương bày tỏ không đồng tình trước việc cho rằng các ứng viên tự ứng cử có thể “có thế lực phản động đứng sau thậm chí là bơm tiền”. Ông nói:

“Tôi cho rằng không nên nói như thế (Những người tự ứng cử được hỗ trợ bởi các nhóm phản động). Nếu như chỉ ra được thì chỉ ra rõ chứ không được nói chung chung như vậy là phương hại đến việc ứng cử của đại biểu”

.Đồng tình với quan điểm này, Ủy viên Đoàn quản trị MTTQ việt nam Nguyễn Túc cho biết ông đã “ sửng sốt ” khi báo chí truyền thông nêu thông tin trên .

“Mình đang vận động nhân dân tự ứng cử lại đưa tin có tổ chức phản động bảo kê. Việc này cũng làm người ứng cử thấy bị xúc phạm, nhất là các nhân sĩ trí thức rất bất bình”

.Trước đó một số ít cơ quan báo chí truyền thông dẫn thông tin từ tiểu ban bảo mật an ninh, trật tự, bảo đảm an toàn xã hội của Hội đồng Bầu cử vương quốc tại buổi thao tác của Đoàn giám sát công tác làm việc bầu cử do Phó thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đứng vị trí số 1 với TP.Hà Nội ngày 15.3 cho biết trong số 47 người tự ứng cử ĐBQH tại TP.HN, một số ít người có sự ủng hộ của tổ chức triển khai phản động trong nước, quốc tế … [ 83 ]

Một số trường hợp tự ứng cử[sửa|sửa mã nguồn]

Một số trường hợp tự ứng cử hoàn toàn có thể kể ra như :

  • Ngày 04 tháng 02 năm 2016, khi trả lời Hãng tin BBC, Tiến sĩ Nguyễn Quang A, một nhà quan sát và vận động cho xã hội dân sự ở Hà Nội, là người đầu tiên tuyên bố tự ứng cử đại biểu Quốc hội khóa này. Ông A cũng đã kêu gọi người dân tự ứng cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân. Theo ông, mục tiêu chính của việc ứng cử của mình là “muốn dấy lên một phong trào để người dân học hỏi, các cơ quan nhà nước cũng phải học hỏi, từ đó tác động thay đổi nhận thức một cách từ từ.”[12] Ưu tiên nhất của ông khi thành đại biểu quốc hội là sửa luật và giám sát chính bộ máy nhà nước, quan chức nhà nước trong việc thực thi luật.[84] Ông Quang A đã viết là ông đã thu thập được 5.000 chữ ký ủng hộ gồm csr những nhà văn nổi tiếng, những viên chức lão thành trong Đảng Cộng sản và một viên tướng hồi hưu. Tuy nhiên theo giaidochinhtri.com thì Ông Quang A đã giả mạo nhiều chữ ký trong bản danh sách đó[85]
  • Luật sư Lê Văn Luân ở Hà Nội, người gần đây bị côn đồ hành hung ở Chương Mỹ, Hà Nội[86], sau khi đứng ra nhận trợ giúp pháp lý trong vụ án một thiếu niên bị đánh chết trong thời gian bị giam giữ[87], cho biết lý do ông tự ứng cử với hãng tin BBC: “mong muốn góp công sức vào một xã hội dân chủ và văn minh hơn,… hi vọng là mọi công dân VN đều có quyền và nghĩa vụ đóng góp sự phát triển đó của đất nước”.[88]
  • Ngày 12 tháng 3 năm 2016, nhà báo Trần Đăng Tuấn, người sáng lập chương trình “Cơm có thịt” mang lại bữa ăn dinh dưỡng cho trẻ em nghèo vùng cao, cho biết đã nộp đơn tự ứng cử.[89]
  • Thầy giáo Đỗ Việt Khoa lần thứ 2 tham gia tự ứng cử Đại biểu Quốc hội với nguyện vọng “có tiếng nói sâu sát về thực trạng của nền giáo dục hiện tại…Phải là giáo viên đứng lớp mới hiểu nỗi khổ của giáo viên, học sinh“.[90]

Tự ứng viên than phiền[sửa|sửa mã nguồn]

Theo hãng tin BBC, tự ứng cử viên Quốc hội Hoàng Văn Dũng, làm nghề tự do và là một nhà hoạt động của phong trào Con đường Việt Nam, nói ông bị “gây bất lợi” trong buổi hiệp thương tại địa phương (Quận Phú Nhuận, TP HCM). Ông bị phê bình là “chống phá chính quyền, không ủng hộ hay đồng tình với chủ trương của nhà nước”, “bạn bè kéo về nhà để xe bừa bãi trước cửa”, và “đi biểu tình chống Trung Quốc”. Những người đến ủng hộ ông Dũng “không được cho vào“, cả vợ của ông cùng tổ dân phố cũng gặp khó khăn. Họ còn bị một bọn người đi xe máy chạy qua ném mắm tôm vào người.[91]

Buổi lấy quan điểm cử tri[sửa|sửa mã nguồn]

Quy trình thao tác của mỗi buổi lấy quan điểm cử tri gồm có

  1. Công bố tiêu chuẩn để trở thành Đại biểu Quốc hội, Hội đồng Nhân dân các cấp
  2. Quy định các trường hợp không được ứng cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND
  3. Danh sách và tiểu sử tóm tắt của người ứng cử đại biểu HĐND’
  4. Các ứng cử viên lên tuyên bố vê cương lĩnh tranh cử
  5. Bỏ phiếu tín nhiệm
  6. Công bố kết quả[92][93][94]

Đánh giá tổng thể về các buổi lấy ý kiến cử tri, Báo Quảng Nam nhận định: “Tại các hội nghị, cử tri tham dự khá đông đảo, phát biểu sôi nổi, đóng góp nhiều ý kiến thiết thực, tâm huyết đối với cuộc bầu cử và ứng cử viên. Cử tri tin tưởng và gửi gắm nhiều sự kỳ vọng vào những người ứng cử HĐND các cấp được giới thiệu về lấy ý kiến nhận xét, tín nhiệm ở nơi cư trú. Tỷ lệ nhất trí cao, đa số ứng cử viên có chất lượng cao, đáp ứng tiêu chuẩn”[95].

Hội nghi cử tri lê dài 2 tiếng, tuy nhiên Ứng viên ĐBQH Nguyễn Thúy Hạnh được cho biết là ứng viên chỉ được quyền nói trong 5 – 6 phút. Về câu hỏi của bà, ai là ” đại diện thay mặt cử tri “, những người được vào hội nghị cử tri, thì được cho biết do MTTQ và tổ trưởng dân phố chọn, coi như họ là người quyết định hành động, cử tri nào được quyền bỏ phiếu tin tưởng ứng viên. [ 96 ] Cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV bị 1 số ít ít người cho rằng đang diễn ra một cách không minh bạch, vi phạm trắng trợn quyền ứng cử của công dân Nước Ta, bà đã tẩy chay hội nghị hiệp thương. [ 97 ]Ở TP.HN, nhà báo Nguyễn Tường Thụy, Phó quản trị Hội Nhà báo Độc lập Nước Ta, Ứng viên ĐBQH, cho là có sự gian lận trong tổ chức triển khai bầu cử. Đó là giấy mời của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc gửi công dân địa phương của ứng viên Đặng Bích Phượng. Tờ giấy có ghi là mời “ đại diện thay mặt cử tri ”, nhưng trong pháp lý và từ điển pháp lý của cơ quan chính phủ TP.HN không hề có thuật ngữ này. Ông chứng minh và khẳng định rằng cụm từ “ đại diện thay mặt cử tri ” là cái mẹo để hợp thức hóa một hội nghị mà họ dàn xếp tác dụng. [ 98 ] Nhà báo tự do Đoan Trang đưa ra thí dụ đơn cử là – 75 cử tri ” được mời ” ở phường Gia Thụy, Q. Long Biên, của TS. Nguyễn Quang A, – 63 cử tri ” được mời ” ở phường 7, Q. Phú Nhuận, của Th.S. Nguyễn Trang Nhung – 68 cử tri ” được mời ” ở phường Cam Lộc, Cam Ranh, Khánh Hòa, của ca sĩ Mai Khôi – có quyền quyết định hành động thay cho trung bình 490.000 cử tri trong mỗi khu vực bầu cử. [ 99 ]Bùi Minh Quốc ở Đà Lạt : Cũng cho đây chỉ là cuộc đấu tố, bỏ cuộc hội thảo chiến lược giữa chừng vì phát biểu chưa hết nội dung thì chủ toạ ngắt lời với lập luận rằng, ứng viên chỉ được nói lời tiếp thu quan điểm của cử tri chứ không được nói khác. Bị phê bình là không xứng danh ứng cử vào Quốc hội vì đòi bỏ điều 4 Hiến pháp, đòi đa nguyên đa Đảng, đòi xóa bỏ vai trò chỉ huy của Đảng CSVN. [ 98 ]tiến sỹ Nguyễn Quang A cho biết ông được 6/75 phiếu tin tưởng. 6 quan điểm phát biểu với ý chính, tiến sỹ không tham gia hoạt động và sinh hoạt với tổ dân phố và “ học tập nhiều nhưng không góp phần gì cho quốc gia ”. [ 100 ]

  • Thầy giáo Đỗ Việt Khoa bị loại sau Hội nghị lấy ý kiến cử tri (13/75) ở khu phố, bị ông Lực Trưởng xóm cho rằng đã để “chó ỉa sang nhà hàng xóm”. Ông cho biết 13/15 người trong xóm đã ủng hộ, những người còn lại là ở khu vực khác ông nghi ngờ là “các sĩ quan an ninh mặc thường phục từ nơi khác đến.” [101]

Những người khác không được tin tưởng trong hội nghị cử tri là ở Q. Phú Nhuận, TP. Hồ Chí Minh, 62/63 cử tri nơi cư trú bất tín nhiệm. Nguyễn Trang Nhung – cử nhân tin học, cử nhân luật, Thạc sĩ tài chính-ngân hàng. Hiện tại ca sĩ Mai Khôi tuy bị loại nhưng đang đứng vị trí số 1 về số phiếu tin tưởng 28/68. [ 99 ]Ngày 10/4, từ TP.HN, hãng tin Đài truyền hình BBC đưa tin, Tiến sĩ Nguyễn Xuân Diện, nhà nghiên cứu và điều tra văn hóa truyền thống và blogger san sẻ về hiệu quả của hai Hội nghị Cử tri vừa diễn ra những hôm 8 và 9 tháng 4 năm năm nay so với ông : ” Qua quan sát tôi thấy tổng thể hội nghị cử tri và những ứng viên tham gia như thể một cuộc đấu tố hung tàn và bỉ ổi của cải cách ruộng đất. Tối ngày hôm qua đã đến hội nghị cử tri của tôi như là đi vào pháp trường với sự thị uy của lực lượng công dụng, công an, rồi công an chìm băng đỏ những thứ nhưng rồi cái tác dụng là thứ nhất, những ứng viên độc lập đều nếm trải cuộc đấu tố. “, ” Thứ hai, những tác dụng là được rất là ít phiếu, ngay như tối nay ông ứng viên Phan Phong ở Tràng Tiền chỉ được 1 phiếu thôi. Hôm qua thì ông Nguyễn Kim Môn được 3/81 phiếu …, ” [ 102 ]

Phải có cơ chế để người dân tự ra ứng cử bình đẳng với người được các tổ chức giới thiệu ra ứng cử; ứng cử viên phải trình bày, thậm chí tranh luận về chương trình hành động để cử tri lựa chọn được những đại biểu xứng đáng. [61]

Phân biệt đối xử với người tự ứng cử là phạm luật…Quan điểm của Đảng, Nhà nước là không phân biệt người được giới thiệu ứng cử với người tự ứng cử[103]…Tôi mong báo chí, cử tri, bản thân người tự ứng cử giám sát quá trình này để tránh xảy ra những thiếu sót, vi phạm đáng tiếc[73]

  • Ngày 15/3, Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Vũ Trọng Kim đã trao đổi với báo chí về những người tự ứng cử:

Tôi nghĩ, cần phải có số lượng người tự ứng cử nhiều hơn và tỉ lệ người tự ứng cử đi đến “chung cuộc” phải nhiều hơn. Không có rào cản gì đối với những người tự ứng cử. Chỉ có những định kiến hẹp hòi mới ngăn cản người tự ứng cử. Điều này phụ thuộc vào lãnh đạo của từng đơn vị, địa phương nào đó. Điều này không phù hợp với xu thế phát triển và định kiến không phải là điều được cho phép. [104]

  • Ông Vũ Mão (nguyên Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội) về một số vấn đề liên quan tới tự ứng cử và bầu cử đã nói:

Công tác giám sát của Quốc hội và kể cả của HĐND các cấp có một số tiến bộ và ngày càng tiến bộ. Các vấn đề bức xúc của cử tri đều được Quốc hội và HĐND quan tâm tiến hành giám sát, chọn lọc, đưa ra chất vấn các cơ quan chức năng để các cơ quan này có hướng giải quyết thỏa đáng nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của cử tri…Tự ứng cử của ta dễ dãi quá, không có một điều kiện ràng buộc nào. Như các nước, người muốn tự ứng cử thì phải có một số điều kiện như, phải lấy được đủ chữ ký của 100 người hoặc 1000 người ủng hộ. Hoặc như người tự ứng cử phải có một khoản tiền đặt cọc, sau khi trúng cử thì được lấy lại khoản tiền đó, còn nếu không trúng cử thì không được lấy lại. Nhưng trong luật bầu cử của chúng ta không có những điều đó.[105]

Ý kiến sau hội nghị cử tri[sửa|sửa mã nguồn]

  • Ứng viên Bùi Minh Quốc nói với hãng tin BBC: “Họ có thể đạt được mục đích trước mắt của họ là chặn, gạt hết những người tự ứng cử, không cho ai lọt vào danh sách cuối cùng, để cuối cùng họ tiến hành một cuộc gọi là một mình một chợ… Thế nhưng hậu quả mà họ nhận được đó là họ thêm một bước nữa trong quá trình tự sát về chính trị và văn hóa.” [106]
  • Ứng viên TS Nguyễn Quang A nói với hãng tin BBC: “Nếu đấu tranh mạnh mẽ, thì có thể hy vọng rằng Luật Bầu cử nó phải thay đổi thì mới được, chứ Luật Bầu cử mà nó đã được thiết kế để cái việc Đảng (CSVN) quyết định, Đảng chọn dân bầu, thì sẽ không bao giờ có kết quả tốt cả.” [107]

Diễn biến bầu cử[sửa|sửa mã nguồn]

Bầu cử sớm[sửa|sửa mã nguồn]

Ngày 15 tháng 5 năm năm nay, nhân dân huyện hòn đảo Trường Sa đã thực thi bầu cử sớm một tuần. Tham gia Ngày bầu cử sớm ngoài những quân nhân tại quần đảo Trường Sa còn có người dân địa phương và ngư dân vãng lai [ 108 ]. Sự kiện bầu cử diễn ra bảo đảm an toàn, không có sự cố. Theo Đài Truyền hình Nước Ta, sự kiện bầu cử diễn ra trong không khí rộn ràng, dân chủ, hòm phiếu sẽ được mang vào bờ để kiểm với sự giám sát của báo chí truyền thông và những cơ quan có thẩm quyền. [ 109 ] Bên cạnh đó, tỉnh Lai Châu cũng tổ chức triển khai bầu cử sớm tại 3 xã đặc biệt quan trọng khó khăn vất vả Tà Tổng, Tá Bạ và Mù Cả, huyện Mường Tè. Theo nhìn nhận của Ủy ban bầu cử tỉnh Lai Châu, việc tổ chức triển khai bầu cử ở 32 điểm bỏ phiếu diễn ra dân chủ, đúng lao lý của pháp lý [ 110 ]. Cử tri hầu hết là người dân tộc thiểu số như La Hủ, H’Mông và Hà Nhì [ 111 ] .

Trong ngày bầu chính thức[sửa|sửa mã nguồn]

Ngày 22 tháng 5, 69 triệu cử tri Nước Ta đã đi bầu cử Quốc hội và Hội đồng Nhân dân những cấp. [ 112 ] Tính tới 21 h ngày 22/5, tỷ suất cử tri cả nước đi bầu đạt 98,77 %, Thành phố Hồ Chí Minh đạt 99,36 %. [ 113 ]

Báo chí được quyền giám sát quy trình bầu cử và kiểm phiếu[sửa|sửa mã nguồn]

Theo ông Nguyễn Thiện Nhân, quản trị Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam :

“Ngoài các tổ chức liên quan đến bầu cử, cá nhân những người ứng cử, thân nhân của họ hoặc cơ quan giới thiệu người ứng cử, phóng viên báo chí có thể giám sát việc kiểm phiếu… không ai được làm ảnh hướng lúc kiểm phiếu… Các phóng viên giám sát phải có giấy xác nhận để được tham gia…Quy định chung là việc giám sát không được làm ảnh hưởng đến quá trình bỏ phiếu cũng như kiểm phiếu, nếu vi phạm sẽ tiến hành lập biên bản tại chỗ, người đó có thể có ý kiến về việc lập biên bản. Đây là nội dung mới đảm bảo tính dân chủ, khách quan”[114]

Văn bản số 467 ngày 18 tháng 5 năm năm nay của Tiểu ban Văn bản pháp lý và tin tức, tuyên truyền, Hội đồng bầu cử vương quốc về việc hướng dẫn lao lý

“Người ứng cử, đại diện cơ quan, tổ chức, đơn vị giới thiệu người ứng cử hoặc người được ủy nhiệm có quyền chứng kiến việc kiểm phiếu và khiếu nại về việc kiểm phiếu. Các phóng viên báo chí được chứng kiến việc kiểm phiếu”[115]

Quá trình khiếu nại tương quan tới kiểm phiếu cũng được những cơ quan báo chí truyền thông giám sát. Bộ trưởng Bộ tin tức và Truyền thông Trương Minh Tuấn khẳng định chắc chắn sẽ tạo điều kiện kèm theo để cho những phóng viên báo chí trong và ngoài nước tác nghiệp tại tổng thể những điểm bầu cử. [ 116 ]

Tính dân chủ[sửa|sửa mã nguồn]

Để cho cuộc bầu cử được dân chủ, ông Nguyễn Quang A cho thí dụ đơn cử [ 84 ] :

  • Nên yêu cầu ban tổ chức niêm yết công khai danh sách cử tri hội nghị cử tri, để cho báo chí có quyền đến, có quyền quay phim, chụp ảnh.
  • Người dân nên tham gia vào quá trình kiểm phiếu.

Trên thực tiễn, tại tổng thể những khu dân cư, phiếu sẽ được kiểm bởi Tổ bầu cử. Thành viên của Tổ bầu cử gồm 11 đến 21 thành viên gồm Tổ trưởng, Thư ký và những Ủy viên là đại diện thay mặt cơ quan nhà nước, tổ chức triển khai chính trị, tổ chức triển khai chính trị – xã hội, tổ chức triển khai xã hội, đại diện thay mặt cử tri ở địa phương [ 117 ]. Trong đó, đại diện thay mặt cử tri tại địa phương là một bộ phận của những đại diện thay mặt những hộ mái ấm gia đình trong khu dân cư. Số lượng đại diện thay mặt hộ gia định do hộ mái ấm gia đình ấn định [ 118 ]Bên cạnh đó, không có lao lý cấm báo chí truyền thông tác nghiệp khi quy trình bầu cử đang diễn ra. Bộ trưởng Bộ tin tức và Truyền thông Trương Minh Tuấn đã nhu yếu những cơ quan báo chí truyền thông phải bảo vệ bình đẳng khi tuyên truyền về bầu cử [ 119 ] .Bà Doãn Thị Thuận, Phó Vụ trưởng Vụ Báo chí Xuất bản ( Ban Tuyên giáo TƯ ) nhận định và đánh giá :

“Báo chí sẽ là lực lượng chủ lực trong tuyên truyền về bầu cử bên cạnh công tác cổ động, thông tin khác”[120]

Nhận xét về tính dân chủ của cuộc bầu cử, Tạp chí Quốc phòng toàn dân nhận định: “Hệ thống bầu cử của Việt Nam ra đời từ khi ra đời nước Việt Nam dân chủ Cộng hòa (nay là nước CHXHCN Việt Nam). Hiến pháp và Luật Bầu cử Việt Nam quy định: cử tri bầu đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp theo nguyên tắc phổ thông, bình đẳng, trực tiếp và bỏ phiếu kín. Phù hợp với nguyên tắc “phổ thông”, số lượng đại biểu của mỗi địa phương tỷ lệ với số cử tri của địa phương đó. Các cử tri được bầu cử trực tiếp các đại diện của mình ở các cơ quan dân cử từ cấp cơ sở đến Quốc hội…Việt Nam luôn quan tâm tới quyền bầu cử, ứng cử của người dân tộc thiểu số, phụ nữ”.

Về yếu tố Đảng cử, dân bầu, báo này đánh giá và nhận định rằng tuyệt đại đa số những người ra tranh cử của tổng thể những nước trên quốc tế đều được cử bởi một Đảng phái chính trị nào đó ( tiêu biểu vượt trội Tổng thống Hoa Kỳ Obama được Đảng Dân chủ cử, Tổng thống Pháp François Hollande được Đảng Xã hội cử, Thủ tướng Anh David Cameron được Đảng Bảo thủ cử, Thủ tướng Đức Angela Merkel được Đảng Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo cử và Thủ tướng Nhật bản Abe do Đảng Dân chủ Tự do cử ). Còn về sự chăm sóc của cử tri, hoàn toàn có thể nói đây là yếu tố chung của mọi vương quốc, kể cả ở Nước Ta. Không phủ nhận rằng, ở Nước Ta trước đây còn có trường hợp một người bỏ phiếu hộ cho người khác trong một mái ấm gia đình nhưng thực trạng này vẫn tốt hơn việc tỷ suất đi bầu cử thấp ở nhiều nước trên quốc tế [ 121 ]. Theo ông Nguyễn Hạnh Phúc, Tổng thư ký Ủy ban Bầu cử Quốc gia, so với yếu tố đi bầu hộ, sẽ được giải quyết và xử lý tùy theo mức độ vi phạm khác nhau. Ông Nguyễn Hạnh Phúc cũng ý kiến đề nghị những cơ quan báo chí truyền thông tuyên truyền rằng đi bầu cử là quyền lợi và nghĩa vụ, nghĩa vụ và trách nhiệm xã hội của mỗi công dân và để mỗi phiếu bầu bộc lộ đúng ý chí của mỗi công dân [ 116 ]Bầu của Quốc hội Nước Ta khóa XIV được triển khai theo phương pháp dân chủ trực tiếp nhằm mục đích bảo vệ năng lực biểu lộ ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân trong việc kiến thiết xây dựng Nhà nước nói chung và cơ quan đại diện thay mặt cho quyền lực tối cao của nhân dân [ 122 ]

Công tác bảo an cho ngày Bầu cử[sửa|sửa mã nguồn]

Để bảo vệ bảo mật an ninh, bảo đảm an toàn cho Ngày Bầu cử, Hội đồng Bầu cử đã xây dựng Tiểu ban bảo mật an ninh, trật tự xã hội [ 123 ]. Tiểu ban sẽ được giải tán sau khi Hội đồng Bầu cử Quốc gia ngừng hoạt động giải trí [ 124 ]. Đứng đầu Ủy ban là ông Đỗ Bá Tỵ, Phó quản trị Quốc hội, Ủy viên Hội đồng bầu cử vương quốc [ 125 ]

Giải quyết khiếu nại[sửa|sửa mã nguồn]

Theo Luật Bầu cử vương quốc :

“Kể từ ngày công bố danh sách những người ứng cử, công dân có quyền khiếu nại, tố cáo về người ứng cử, khiếu nại, kiến nghị về những sai sót trong việc lập danh sách những người ứng cử với Ban bầu cử, Ủy ban bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, Hội đồng bầu cử. Ban bầu cử, Ủy ban bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, Hội đồng bầu cử phải ghi vào sổ và giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị theo thẩm quyền. Trong trường hợp người khiếu nại, tố cáo, kiến nghị không đồng ý với kết quả giải quyết của Ban bầu cử, Ủy ban bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân cấp tỉnh thì có quyền khiếu nại với Hội đồng bầu cử. Quyết định của Hội đồng bầu cử là quyết định cuối cùng…Trong thời hạn mười ngày trước ngày bầu cử, Hội đồng bầu cử, Ủy ban bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, Ban bầu cử ngưng việc xem xét, giải quyết mọi khiếu nại, tố cáo, kiến nghị về người ứng cử và việc lập danh sách những người ứng cử…Không xem xét, giải quyết đối với những đơn tố cáo nặc danh…Những khiếu nại tại chỗ về việc kiểm phiếu do Tổ bầu cử nhận, giải quyết và ghi cách giải quyết vào biên bản. Trong trường hợp Tổ bầu cử không giải quyết được thì phải ghi rõ ý kiến của Tổ vào biên bản giải quyết khiếu nại và chuyển đến Ban bầu cử.”[126]

.Để xử lý những khiếu nại, tố cáo trong quy trình bầu cử, Hội đồng bầu cử vương quốc xây dựng Tiểu ban Nhân sự và Giải quyết khiếu nại [ 127 ]. Đứng đầu Ủy ban là ông Phùng Quốc Hiển, Phó quản trị Quốc hội, Uỷ viên Hội đồng bầu cử vương quốc [ 128 ]

Quyền bỏ phiếu của những đối tượng người dùng bị tạm giam, tạm giữ[sửa|sửa mã nguồn]

Kỳ bầu cử lần này là lần tiên phong những người bị bị tạm giam, tạm giữ được phép đi bầu cử. Những người thuộc đối tượng người tiêu dùng này cho biết họ rất niềm hạnh phúc khi được triển khai quyền hiến định của mình [ 129 ] [ 130 ]

Báo chí quốc tế[sửa|sửa mã nguồn]

Trước Ngày Bầu cử

[sửa|sửa mã nguồn]

  • Báo “the Wall Street Journal” đưa tin ngày 18 tháng 05 năm 2016 (trước Ngày Bầu cử 04 ngày) nhân nói về cuộc viếng thăm Việt Nam sắp tới của tổng thống Barack Obama nhận định, cuộc bầu cử quốc hội kỳ này lại là “một cuộc bầu cử quốc gia trò hề khác” (another farcical national election).[131]
  • Báo The New York Times đưa tin ngày 20 tháng 05 năm 2016 (02 ngày trước Ngày Bầu cử) cũng nói tới cuộc bầu cử ở Việt Nam như là bối cảnh cho chuyến thăm viếng của Obama, trên giấy tờ hiến pháp Việt Nam cho phép mọi người công dân ra tranh cử. Nhưng trên thực tế, quốc này vẫn là một nước đơn Đảng, người dân chỉ được phép bầu cho các ứng viên đã được lựa chọn kỹ lưỡng bởi Đảng cầm quyền.[132]
  • Ngày 20/05, hãng tin Tân Hoa Xã của Trung Quốc cũng đưa tin về quá trình chuẩn bị bầu cử và sự kiện bầu cử sớm ở đảo Thổ Chu (Kiên Giang). Hãng tin này cũng nhận định công tác bảo an cho bầu cử là để ngăn chặn các âm mưu phá hoại Ngày Bầu cử.[133][134]
  • Ngày 21/05 (01 ngày trước Ngày Bầu cử), hãng tin Reuter với tựa bài ” Ngày dân chủ tại Việt Nam Cộng sản bầu quốc hội của Đảng”. Hãng tin này cũng dẫn lời của ông Nguyễn Hạnh Phúc: “Đây là ngày chúng tôi có quyền được tự hào. Mọi người dân Việt Nam đều có quyền và trách nhiệm bầu cử và xây dựng đất nước”. Reuters miêu tả, đường phố tại Việt Nam được trang hoàng với băng-rôn, khẩu hiệu và những ca khúc về bầu cử ngân nga từ các loa phóng thanh. Hãng tin này nhận định tuy còn chậm nhưng tình hình tại Việt Nam đã có tiến bộ hơn rất nhiều khi trong lần bầu cử lần này đã có những ứng cử viên độc lập, không thuộc Đảng phái nào tham gia[135]

Trong và sau Ngày Bầu cử[sửa|sửa mã nguồn]

  • Tờ Đại Đoàn Kết dẫn lại tin của Hãng tin AFP như sau: “AFP cũng đăng tải nhiều hình ảnh cử tri Việt Nam đi bỏ phiếu để bầu ra đại biểu cơ quan dân cử. Hãng này cho hay, hơn 69 triệu cử tri trong tổng số dân 84 triệu người của Việt Nam sẽ lựa chọn ra 500 đại biểu từ 857 ứng cử viên, trong đó có 150 ứng cử viên không phải là Đảng viên. Ngoài ra còn có 30 người tự ứng cử. AFP dẫn lời nguyên Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh nói rằng, nhiệm vụ của Quốc hội khóa XIV là đẩy mạnh cải cách với mục tiêu đưa Việt Nam ra khỏi danh sách những nước kém phát triển và trở thành một nước công nghiệp hiện đại vào năm 2020”.[136]
  • Phóng viên Prensa Latina có mặt tại một số điểm bỏ phiếu tại Hà Nội cho biết, thông tin về các ứng cử viên được niêm yết đầy đủ, công khai tại các điểm bỏ phiếu. Người dân tham gia bỏ phiếu trong bầu không khí phấn khởi, vui tươi và tin tưởng. Các nhà lãnh đạo cao nhất của Việt Nam, trong đó có Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch nước Trần Đại Quang, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã tham gia thực hiện quyền công dân của mình ngay sau khi các hòm phiếu được mở. Bản tin của Prensa Latina khẳng định, bầu cử Quốc hội và Hội đồng Nhân dân các cấp là một trong những sự kiện chính trị quan trọng nhất của Việt Nam trong năm 2016 và đã trở thành một ngày hội của toàn dân tộc Việt Nam.[137][138]
  • Hãng tin Tân Hoa Xã tiếp tục đưa tin về diễn biến trong ngày bầu cử ở Việt Nam[139]
  • Channel News Asia (Singapore) cho biết ngoài các biểu ngữ cổ động trên các phố phường, ngõ xóm, hệ thống loa phát thanh cũng liên tục gửi tới người dân những thông tin bầu cử. Channel New Asia khẳng định, tinh thần của Ủy ban bầu cử là đảm bảo sự xuất hiện của mọi tổ chức, bộ phận xã hội tham gia vào Quốc hội.[140]
  • Hãng thông tấn xã AP viết trong ngày bầu cử đưa tựa “Việt Nam bầu quốc hội của những nghị gật trước cuộc viếng thăm của Obama” (Vietnam Votes for Rubber-Stamp Assembly Before Obama Visit) được nhiều báo tiếng Anh tại Hoa Kỳ, và Canada đăng lại [141].
Rate this post