Cổ tức là gì? Hiểu đúng tất tần tật về chi trả cổ tức

PAGE FB : https://www.facebook.com/groups/ChungkhoanVN123

Ngày càng nhiều doanh nghiệp niêm yết thực hiện chia cổ tức bằng cổ phiếu và chia tách cổ phiếu theo các tỷ lệ nhưng phần lớn nhà đầu tư cá nhân hiện nay vẫn chưa hiểu rõ được bản chất tài chính thật sự của các nghiệp vụ trên, thậm chí còn có những ngộ nhận nguy hiểm. Bài viết này, xin chia sẻ tất tần tật về cổ tức để NDT có thể đầu tư theo trường phái nhận cổ tức của các Doanh nghiệp tốt hơn.

Cổ tức là gì ? Mục đích, ý nghĩa của của cổ tức ?

Cổ tức là một phần lợi nhuận sau thế được chia cho các cổ đông của công ty. Cổ tức có thể được trả bằng tiền hoặc bằng cổ phiếu.

Mục đích, ý nghĩa cơ bản của kinh doanh là tạo ra lợi nhuận cho chủ sở hay cổ đông của nó. Cổ tức là phương thức quan trong nhất để phân phối cũng thực hiện nhiệm vụ này. Khi công ty tạo ra lợi nhuận, một phần lợi nhuận sẽ được tái đầu tư vào hoạt động kinh doanh, một phần lợi nhuận là sẽ được trả cổ tức.

Các hình thức trả cổ tức, thuế cổ tức chứng khoán?

Hình thức trả cổ tức gồm:  Trả cổ tức bằng tiền và cổ tức bằng cổ phiếu, cổ phiếu thưởng (bản chất giống hệt như trả cổ tức bằng cổ phiếu). Ngoài ra, còn có quyền mua cổ phiếu ưu đãi.

Cổ tức bằng tiền sẽ làm giảm lượng tiền của doanh nghiệp trong việc kinh doanh, nhưng suy cho cùng đó mới là mục đích chính của kinh doanh.

Cổ tức bằng cổ phiếu, công ty sẽ phát hành thêm cổ phiếu để trả cổ đông, thay vì tiền mặt nhằm giữ lại tiền cho hoạt động kinh doanh của mình.

Thuế cổ tức chứng khoán: Khi nhận cổ tức bằng tiền mặt, bạn sẽ bị đánh thuế 5%, điều đó có nghĩa nếu công ty trả cổ tức 2.000 đồng/cổ phiếu, bạn chỉ thực nhận 1.900 đồng.

Tại sao chia cổ tức thì giá lại điều chỉnh giảm?

Thẳng thắn mà nói, NĐT mua CP là để tạo ra doanh thu, trải qua việc nhận cổ tức và tăng giá CP .
Tâm lý chung, nếu ta lật ngược yếu tố, giá CP không kiểm soát và điều chỉnh giảm sau chia cổ tức, thì ngày càng gần ngày chia cổ tức người giữ CP không muốn bán, để được nhận cổ tức ; sau ngày chia cổ tức, NĐT đều sẽ muốn bán CP. Điều này dẫn đến mất cân đối cung và cầu CP gây ra mất tính thanh khoản CP, và sự dịch chuyển giá quá lớn, tăng sốc khi trước ngày chia và giảm khủng sau ngày chia, hãy tưởng tượng điều gì xảy ra nếu chia cổ tức bằng CP theo tỷ suất 1 : 1, 2 : 1, nếu điều này xảy ra thì thanh khoản sẽ lặng tăm. NĐT mua CP sau ngày chia cổ tức mong ước mua giá thấp hơn vì sang năm mới được chia cổ tức lại. Do đó để bảo vệ tính công minh cho người mua và người bán vào ngày chia cổ tức, bắt buộc giá phải kiểm soát và điều chỉnh giảm, theo đúng tỷ suất nhận cổ tức .

Dưới góc nhìn toán học: Chia cũng như không chia.

Nhưng ở góc nhìn kinh doanh thương mại, tâm ý, góp vốn đầu tư lâu bền hơn, nó có vai trò nhất định

P/S: Đối với trường hợp phát hành cổ phiếu lớn hơn thị giá, thì giá điều chỉnh sẽ không đổi..

Ngày giao dịch cuối cùng là ngày gì? Ngày giao dịch không hưởng quyền là ngày gì?

Ngày giao dịch không hưởng quyền (Ngày GDKHQ) là ngày giao dịch mà nhà đầu tư mua chứng khoán sẽ không được hưởng các quyền lợi của cổ đông như quyền nhận cổ tức, quyền mua cổ phiếu phát hành thêm, quyền tham dự ĐHCĐ…

Ngày đăng ký cuối cùng (Ngày ĐKCC)  là ngày chốt danh sách khách hàng sở hữu chứng khoán, và là ngày tổ chức phát hành lập danh sách người sở hữu chứng khoán với mục đích để thực hiện các quyền cho cổ đông. Tại ngày chốt danh sách, nếu nhà đầu tư có tên trong danh sách người sở hữu chứng khoán sẽ được nhận các quyền của mình như quyền nhận cổ tức, quyền mua cổ phiếu phát hành thêm…

Quy định lúc bấy giờ, với những thanh toán giao dịch thông thường, thời hạn thanh toán giao dịch là T + 2, nghĩa là thời hạn thanh toán giao dịch là 2 ngày thao tác ( trừ thứ Bảy, Chủ nhật và ngày nghỉ lễ ). Cụ thể là thời hạn từ ngày thanh toán giao dịch ( mua / bán ) đến ngày nhận được sàn chứng khoán hoặc tiền là 2 ngày ( ngày thanh toán giao dịch tính là ngày T + 0 ). Do đó, nhà đầu tư mua CP ngày thao tác liền trước ngày ĐK sau cuối sẽ không có tên trong sổ cổ đông, vì thanh toán giao dịch chưa được giao dịch thanh toán, do vậy sẽ không được hưởng quyền. Cụ thể xem sơ đồ bên dưới .

Như vậy, nhà đầu tư mua chứng khoán trước ngày giao dịch không hưởng quyền sẽ có tên trong danh sách được hưởng quyền. Nếu mua từ ngày giao dịch không hưởng quyền trở về sau thì nhà đầu tư sẽ không có tên trong danh sách  được hưởng quyền. Chỉ cần cổ đông có tên trong danh sách vào ngày chốt quyền, cổ đông đó đương nhiên được hưởng quyền lợi, không kể cổ đông đó đã giữ cổ phiếu từ lâu hay mới chỉ được ghi tên vào trước ngày chốt quyền.

Ví dụ : Ngày 10/1, Hòa Phát ( mã : HPG ) công bố tạm ứng cổ tức với tỷ suất 25 % / mệnh giá ( mệnh giá ở đây là 10.000 VND, tương tự với 2.500 đồng / CP ). Ngày thanh toán giao dịch không hưởng quyền là ngày 18/1 ( thứ 6 ) và ngày ĐK ở đầu cuối là ngày 21/1 ( thứ Hai ). Như vậy, vào ngày 21/1, tổng thể những cổ đông có tên trong sổ ĐK cổ đông của Hòa Phát sẽ được quyền nhận cổ tức như trên. Vì vận dụng thời hạn giao dịch thanh toán theo lao lý T + 2 ( không tính thứ Bảy, Chủ Nhật ), ngày thanh toán giao dịch không hưởng cổ tức là 18/1 nên nhà đầu tư nào mua CP từ ngày 18/1 trở đi sẽ không được quyền hưởng cổ tức lần này .

Ưu và Nhược điểm của Cổ Tức :

1. Trả cổ tức bằng tiền mặt:

Ưu điểm của  trả cổ tức bằng tiền mặt:

  1. Mang lại cảm giác chắc chắn cho cổ đông khi tìm kiếm lợi nhuận trong đầu tư cổ phiếu. Đối với những nhà đầu tư phòng thủ thì việc nhận tiền mặt từ công ty, mang tính đảm bảo hơn nhiều so với việc công ty giữ lại tiền và chạy theo những cơ hội “hào nhoáng” nhưng không chắc chắn.
  2. Chứng minh là công ty có dòng tiền vững mạnh, an toàn khi đầu tư. Cần lưu ý xem xét thời gian chi trả trong thời gian dài, ổn định và có sự tăng trưởng cổ tức, cẩn thận với các công ty vậy nợ để trả tiền cổ tức.

Nhược điểm của trả cổ tức bằng tiền mặt.

  1. Chịu thuế 2 lần. Lần đầu là thuế thu nhập doanh nghiệp (hiện tại là 20-22%), tuy nhiên tùy ngành nghề đặc thù vùng miền mà có những ưu đãi về thuế riêng. Thuế thứ 2 là thuế thu nhập cá nhân cho phần cổ tức là 5%. Khi công ty trả cổ tức 2.000 đồng, bạn thực nhận chỉ là 1.900 đồng.
  2. Đối với công ty đang khó khăn về tài chính, hay công ty đang giai đoạn phát triển nhanh, mở rộng thì trả cổ tức bằng tiền mặt làm giảm lượng tiền trong doanh nghiệp khiến doanh nghiệp thiếu hụt tiền để mở rộng sản xuất kinh doanh, ảnh hưởng đến sự phát triển của doanh nghiệp.

Đọc thêm : http://chungkhoanvn.vn/cac-van-de-khi-chia-co-tuc-bang-tien-mat/

2. Cổ tức bằng cổ phiếu hay cổ phiếu thưởng:

Bản chất của trả cổ tức bằng cổ phiếu thưởng: 

Không biến hóa về mặt kinh tế tài chính, kinh doanh thương mại của công ty chỉ đổi khác về mặt bút toán kế toán .
Đối với nhà nghiên cứu và phân tích cơ bản, hay góp vốn đầu tư giá trị thì điều này có vẻ như vô ích. Đó là nguyên do Bershire Hathaway của triệu phú Warren Buffett chưa khi nào chia tách hay trả cổ tức bằng CP, giá của CP Bershire Hathaway năm 2017 là hơn 6 tỷ đồng / 1 CP loại A .
Đối với nhà nghiên cứu và phân tích kỹ thuật, đầu tư mạnh hoàn toàn có thể tận dụng sự hưng phấn của nhà đầu tư, do đó nó có ảnh hưởng tác động về mặt tâm ý trong thời gian ngắn. Khi có tin chia cổ tức bằng CP hay CP lớn, thì giá CP sẽ tăng .

Ưu điểm của trả cổ tức bằng cổ phiếu:

  1. Đối với cổ phiếu ít thanh khoản thì trả cổ tức bằng cổ phiếu sẽ tăng tính thanh khoản cho thị trường, làm giảm rủi ro thanh khoản,cũng như làm giảm thị giá giúp nhà đầu tư khác có thể dễ dàng mua cổ phiếu, do đó giá cổ phiếu sẽ tăng.
  2. NĐT tránh bị đánh thuế 2 lần so với thuế đánh vào cổ tức bằng tiền mặt.
  3. Công ty có thể giữ lại tiền để khắc phục khó khăn, hoặc mở rộng sản xuất, đầu tư vào những dự án mang lại lợi nhuận lâu dài cho cổ đông.

Nhược điểm của trả cổ tức bằng cổ phiếu:

  1. Vì vốn hóa không đổi, chia cũng như không chia, trong khi đó nhà đầu tư phải chờ 2-3 tháng để cổ phiếu mới phát hành về tài khoản có thể bán được cổ phiếu trả cổ tức.
  2. Doanh nghiệp đầu tư những dự án không hiệu quả, khiến giá cổ phiếu giảm thêm.
  3. Có khi dính thêm cổ phiếu lẻ và khó bán được.

Dù trả cổ tức bằng CP hay thưởng CP, thực chất về mặt kinh tế tài chính và kinh doanh thương mại là không đổi chỉ biến hóa về mặt bút toán báo cáo giải trình kế toán từ doanh thu chưa phân phối sang vốn chủ chiếm hữu. Tuy nhiên, thường trong thời gian ngắn ảnh hưởng tác động tích cực đến giá CP, đặc biệt quan trọng là tin chia khủng, tuy nhiên nếu Doanh Nghiệp hoạt động giải trí kinh doanh thương mại không tiêu biểu vượt trội giá sẽ trở về mức trước khi tăng .

3. Bán cổ phiếu ưu đãi:

Việc bán CP khuyến mại của doanh nghiệp nhằm mục đích tìm kiếm nguồn tiền tại trợ cho việc lan rộng ra dự án Bất Động Sản sản xuất kinh doanh thương mại của mình. Việc tăng / giảm giá CP trong dài hạn phụ thuộc vào vào hoạt động giải trí kinh doanh thương mại của doanh nghiệp, cũng như hiệu suất cao của dự án Bất Động Sản mới .
Đối với nhà đầu tư nghiên cứu và phân tích cơ bản, thì việc này có ý nghĩa nếu họ nhìn nhận tốt triển vọng của dự án Bất Động Sản mới, cũng như doanh nghiệp .
Đối với nhà đầu tư sử dụng nghiên cứu và phân tích kỹ thuật, chỉ góp vốn đầu tư lướt sóng thì không nên mua CP vào thời gian trước ngày chốt quyền, vì sẽ bị ngâm vốn 2 – 5 tháng chờ đón hoàn tất quy trình nộp tiền và CP phát hành mới về thông tin tài khoản .

Lưu ý:

  • Việc phát hành cổ phiếu ưu đãi cho cán bộ công nhân viên (ESOP), sẽ không điều chỉnh giá.
  • Ưu điểm là khuyến khích nhân viên gắn bó và cống hiến cho công ty
  • Nhược điểm là làm cho phát hành thêm làm pha loãng cổ phiếu, giảm EPS do đó giảm giá cổ phiếu.

Các kế hoạch đi săn CP trả cổ tức

Đối với nhà nghiên cứu và phân tích kỹ thuật :

Khi có thông tin chia cổ tức khủng hay có tỷ suất cổ tức cao, nhìn chung sẽ đến ảnh hưởng tác động tích cực đến giá CP, đặc biệt quan trọng những thông tin này giật mình so với thị trường thì càng có hiệu suất cao. Tuy nhiên điều đó không có nghĩa là đúng với mọi CP, điều này tương thích với mua một nhóm CP .

Đối với đầu tư giá trị, hay phân tích cơ bản:

Cách 1: Săn cổ phiếu có tỷ suất cổ tức cao 

Mua cổ phiếu có tỷ suất cổ tức cao hơn lãi suất ngân hàng. Đây là cách đơn giản cho những nhà đầu tư mới. Lưu ý cần cổ tức cần phải ổn định qua nhiều năm.

Trên đầu tư và chứng khoán, nếu bạn cần mẫn bạn sẽ tìm thấy được một số ít CP trả tỷ suất khá mê hoặc, hoàn toàn có thể từ 10-14 % / năm, rõ ràng mê hoặc hơn nhiều so với mức gửi ngân hàng nhà nước 6.5 % / năm .

Cách 2: Định giá cổ phiếu bằng các kết hợp giữa tỷ suất cổ tức và tốc độ tăng trưởng

(Tỷ suất cổ tức + Tốc độ tăng trưởng dài hạn tương lai)  chia chỉ số P/E.

Theo Peter Luych, và John Neff ông thích chỉ số này cao hơn 1,5 ; tất yếu càng cao càng tốt .

Cách 3: Định giá cổ phiếu bằng phương pháp chiết khấu dòng cổ tức

Định giá CP bằng chiết khấu dòng cổ tức
+ Mô hình tăng trưởng cổ tức ( Gordon ) .
Có 3 quy mô dựa trên 3 giả thiết về tăng trưởng cổ tức :

Mô hình 1: cổ tức tăng trưởng với tốc độ không đổi mãi mãi.

Mô hình 2: cổ tức tăng trưởng với tốc độ không đổi trong 1 số năm nhất định, sau đó chuyển sang một tốc độ tăng trưởng thấp hơn (và không đổi) từ đó cho đến mãi mãi.

Mô hình 3: cổ tức tăng trưởng với tốc độ không đổi trong 1 số năm nhất định, sau đó tăng trưởng với tốc độ giảm dần trong một số năm, rồi cuối cùng thì giữ nguyên tốc độ tăng trưởng từ đó cho 16 đến mãi mãi.

____________________________________

Team Tư vấn Chứng khoán

Mr. NGUYỄN HỒNG GIANG

DĐ / Zalo: 0904.02.00.02

( Lượt xem : 109.799 lần, 9 : Lượt xem trong ngày )

Rate this post