Democracy là gì bình luận về pro-democracy là gì

Một phần của loạt bài về chính trịThể chế nhà nước Danh sách những thể chế nhà nước Dân chủ nhà nước hỗn hợp Cộng hòa lập hiến Cộng hòa đại nghị Cộng hòa xã hội Cộng hòa tư bản Chủ nghĩa phát xít Chủ nghĩa cộng sản Nhà nước đơn đảng Nhà nước đa đảng Nhà nước phi đảng phái Chủ nghĩa vô chính phủ Chế độ đạo tặc Chế độ nhân tài Tellurocracy Thalassocracy Kritarchy Hierocracy Timocracy Tyrant Thần quyền Một phần trong loạt bài về Chính trịChính trị đảng phái Phổ chính trị • Chính trị tả – hữu Cánh tả Ý thức hệ đảng phái Vô chính phủ Cộng sản Xã hội Dân chủ xã hội Tự do Tự do cá thể Cộng hòa Tiến bộ ( Cấp tiến ) Nguyên hợp Dân chủ Dân túy Toàn cầu Quốc tế Môi trường Xanh Đường lối thứ ba Bảo thủ Bảo hoàng Quân chủ Dân tộc ( Quốc gia ) Nhà nước Tư bản Phát xít Đế quốc Hệ thống đảng phái Liên minh đảng phái Đảng cầm quyền Đảng trái chiều Đảng đa phần Đảng thiểu số Liên hiệp những đảng phái Mặt trận những đảng phái Danh sách Đảng cộng sản Đảng phái tại Nước Ta Đảng phái tại Hoa Kỳ Đảng phái tại tại Ấn Độ Đảng phái tại Nga Đảng phái tại Trung Quốc Ý thức hệ Chủ đề Chính trị

Dân chủ là một phương pháp ra quyết định tập thể trong đó mọi thành viên đều có quyền ngang nhau khi tham gia ra quyết định[1]. Dân chủ cũng để chỉ một hình thức nhà nước, trong đó mọi thành viên đều tham gia vào việc ra quyết định về các vấn đề của mình, thường bằng cách bỏ phiếu để bầu người đại diện trong quốc hội hoặc thể chế tương tự.[2] Dân chủ được định nghĩa thêm như “chính quyền của nhân dân, đặc biệt là: sự thống trị của số đông” hoặc “một chính phủ trong đó quyền lực tối cao được trao cho người dân và thực hiện bởi họ trực tiếp hoặc gián tiếp thông qua một hệ thống đại diện thường liên quan đến việc tổ chức định kỳ các cuộc bầu cử tự do”.[3] Theo nhà khoa học chính trị Larry Diamond, chế độ dân chủ bao gồm bốn yếu tố chính:

Một mạng lưới hệ thống chính trị cho việc lựa chọn và thay thế sửa chữa những chính phủ nước nhà trải qua bầu cử tự do và công minh. Sự tham gia tích cực của công dân, trong chính trị và đời sống dân sự. Bảo vệ quyền con người của mọi công dân. Pháp quyền, trong đó toàn bộ mọi công dân đều bình đẳng trước pháp lý, không ai đứng trên lao lý. [ 4 ]

Mục lục

1 Lịch sử 2 Vấn đề cơ bản 2.1 Bầu cử 2.2 Văn hóa dân chủ 2.3 Đa số chuyên chế 2.4 Vai trò của cử tri 2.5 Vai trò các đảng phái 2.6 Vai trò của xã hội dân sự 3 Các hình thức dân chủ cơ bản 3.1 Dân chủ trực tiếp 3.2 Dân chủ đại diện 3.3 Dân chủ bán trực tiếp 4 Các biến thể của nền dân chủ 4.1 Quân chủ lập hiến 4.2 Cộng hòa lập hiến 4.3 Dân chủ tự do 4.4 Dân chủ xã hội chủ nghĩa 5 Tác động của dân chủ 5.1 Ổn định chính trị 5.2 Tham nhũng 5.3 Hiệu quả bộ máy nhà nước 5.4 Kinh tế 5.5 Chiến tranh 6 Các tổ chức bảo vệ dân chủ 6.1 Liên Hiệp Quốc 7 Câu nói 8 Thư mục 9 Xem thêm 10 Chú thích 11 Liên kết ngoài 11.1 Tiếng Anh 11.2 Tiếng Việt

Lịch sử

Bài chi tiết cụ thể : Dân chủ tự do, Dân chủ nhân dân, và Chuyên chính dân chủ nhân dânBức tranh thế kỷ XIX của Philipp Foltz miêu tả Pericles đang diễn thuyết trước nghị viện Hy Lạp
Dân chủ có nguồn gốc từ Hy Lạp cổ đại [ 5 ] [ 6 ]. Thuật ngữ này Open tiên phong tại Athena, Hy Lạp trong thế kỷ thứ V TCN với cụm từ δημοκρατία ( ( trợ giúp · thông tin ) ), “ quyền lực tối cao của nhân dân ” [ 7 ] được ghép từ chữ δήμος ( dēmos ), “ nhân dân ” và κράτος ( kratos ), “ quyền lực tối cao ” vào khoảng chừng giữa thế kỷ thứ V đến thứ IV trước Công nguyên để chỉ mạng lưới hệ thống chính trị sống sót ở 1 số ít thành bang Hy Lạp, điển hình nổi bật nhất là Anthena sau cuộc nổi dậy của dân chúng vào năm 508 TCN. [ 8 ] Tương truyền, hình thức nhà nước này được Quốc vương Thes eus – vị vua khai quốc của thành bang Athena – vận dụng lần tiên phong trong thời kỳ thượng cổ. [ 9 ] nhà nước đó được xem là mạng lưới hệ thống dân chủ tiên phong. Tại đó, người dân bầu cho mọi việc. Nhiều người xem mạng lưới hệ thống tại Athena chỉ diễn đạt một phần của nền dân chủ vì chỉ có một thiểu số được bầu cử, trong khi phái đẹp và dân nô lệ không được phép bầu. Các nền văn hóa truyền thống khác cũng có góp phần đáng kể vào quy trình tăng trưởng của dân chủ như Đông Á, Ấn Độ cổ đại [ 10 ], La Mã cổ đại [ 11 ], Châu Âu [ 11 ], và Nam Bắc Mỹ [ 12 ]. Tại những nước Đông Á chịu tác động ảnh hưởng của Khổng giáo, tuy nhà vua nắm quyền tối cao nhưng mọi yếu tố quan trọng của vương quốc đều phải được nhà vua đem ra bàn luận với bá quan văn võ. Sau quy trình bàn luận, nhà vua sẽ là người ra quyết định hành động dựa trên quan điểm của những quan. Đó là chính sách thao tác tương tự như với những nghị viện trong nền dân chủ văn minh chỉ khác nhau ở chỗ nhà vua có quyền quyết định hành động tối hậu còn nghị viện phát hành lao lý dựa trên quan điểm số đông. Ngoài ra còn có Ngự sử đài có tính năng hặc tấu tổng thể mọi việc nhằm mục đích can gián những việc không đúng hoặc chưa tốt của vua và quan lại. Đây cũng là một định chế làm tăng tính dân chủ của cỗ máy nhà nước quân chủ Đông Á .

Ở mọi nền văn minh, nền dân chủ tồn tại trong các cộng đồng dân cư như bộ lạc, thị tộc, công xã, làng xã… từ thời thượng cổ, ở nhiều nơi tiếp tục tồn tại cho đến ngày nay trong đó người đứng đầu cộng đồng sẽ do cộng đồng bầu chọn. Đó là hình thức tổ chức sơ khai nhất của con người trước khi nhà nước xuất hiện. Nghĩa của từ “dân chủ” đã thay đổi nhiều lần từ thời Hy Lạp cổ đến nay vì từ thế kỷ thứ XVIII đã có nhiều chính phủ tự xưng là “dân chủ”. Trong cách sử dụng ngày nay, từ “dân chủ” chỉ đến một chính phủ được dân chọn, không cần biết bằng cách trực tiếp hay gián tiếp. Quyền đi bầu khi xưa bắt đầu từ những nhóm nhỏ (như những người giàu có thuộc một nhóm dân tộc nào đó) qua thời gian đã được mở rộng trong nhiều bộ luật, nhưng vẫn còn là một vấn đề gây tranh cãi liên quan đến các lãnh thổ, khu vực bị tranh chấp có nhiều người nhập cư, và các quốc gia không công nhận các nhóm sắc tộc nào đó.

Trong chính trị học, dân chủ dùng để diễn đạt cho một số ít ít hình thức nhà nước và cũng là một loại triết học chính trị. Mặc dù chưa có một định nghĩa thống nhất về “ dân chủ ” [ 13 ], có hai nguyên tắc mà bất kể một định nghĩa dân chủ nào cũng đưa vào. Nguyên tắc thứ nhất là tổng thể mọi thành viên của xã hội ( công dân ) đều có quyền tiếp cận đến quyền lực tối cao một cách bình đẳng và thứ hai, toàn bộ mọi thành viên ( công dân ) đều được hưởng những quyền tự do được công nhận thoáng rộng. [ 14 ] [ 15 ] [ 16 ] Một số người định nghĩa dân chủ là một “ chính sách của hầu hết với một số ít quyền cho thiểu số ”. Chủ quyền nhân dân là một triết lý phổ cập nhưng không phải khi nào cũng là động lực để hình thành một nền dân chủ. Tại một số ít vương quốc, dân chủ dựa trên nguyên tắc triết học về quyền bình đẳng. Nhiều người sử dụng thuật ngữ “ dân chủ ” như một cách nói tắt của dân chủ tự do, còn gồm có thêm 1 số ít yếu tố như đa nguyên chính trị, sự bình đẳng trước pháp lý, quyền yêu cầu những viên chức được bầu nếu cảm thấy bất bình, quyền tự do ngôn luận, thủ tục tố tụng, quyền tự do công dân, quyền con người, và những yếu tố của xã hội dân sự độc lập với nhà nước .
Dân chủ được gọi là “ hình thức nhà nước sau cuối ” và đã lan rộng trên khắp toàn thế giới [ 17 ]. Dân chủ còn có một định nghĩa khác trong kim chỉ nan hiến pháp, đặc biệt quan trọng là khi điều tra và nghiên cứu về việc làm của những “ Khai quốc công thần Hoa Kỳ ”. Trong cách dùng này, thì chữ “ dân chủ ” để riêng chỉ đến “ dân chủ trực tiếp ”, trong khi “ dân chủ đại biểu ” trong đó dân chúng bầu người đại diện thay mặt quản lý theo một hiến pháp thì lại dùng chữ “ cộng hòa ” ( republic ). Theo cách dùng hiện thời thì chữ “ cộng hòa ” dùng để chỉ bất kể một vương quốc nào có một người quốc trưởng được bầu lên thao tác một thời hạn có hạn, khác với hầu hết những cơ quan chính phủ quân chủ cha truyền con nối hiện thời đều là những chính phủ nước nhà dân biểu và hiến pháp quân chủ nhưng quản lý theo chính sách nghị viện ( parliamentarism ) do đó là nền dân chủ. Tại 1 số ít vương quốc, chính sách dân chủ mang danh nghĩa là nền quân chủ, nhưng trong trong thực tiễn được chỉ huy bởi một Nghị viện được bầu một cách dân chủ. Các danh từ cổ này vẫn còn chút thông dụng trong cách cuộc tranh biện giữa Phe bảo thủ và Đảng Libertarian tại Hoa Kỳ. Tại Hoa Kỳ, tam quyền phân lập thường được xem là đặc tính tương hỗ cho dân chủ, nhưng ở những vương quốc khác, như Vương quốc Anh, triết lý chi phối lại là chủ quyền lãnh thổ tối cao của nghị viện ( mặc dầu trên thực tiễn vẫn duy trì sự độc lập TANDTC ). Trong những trường hợp, “ dân chủ ” được dùng với nghĩa dân chủ trực tiếp. Mặc dù thuật ngữ “ dân chủ ” thường được dùng trong toàn cảnh chính trị của vương quốc, những nguyên tắc này cũng vận dụng cho những tổ chức triển khai cá thể và những nhóm khác .

Những nhà lập hiến nguyên thủy của Hiến pháp Hoa Kỳ được ghi nhận là đã biết điều mà họ cho là sự nguy hiểm của cách cai trị theo đa số, trong đó tự do cá nhân có thể bị đàn áp. Ví dụ, James Madison, trong Federalist Papers số 10 đã cổ võ cho nền cộng hòa hơn là nền dân chủ chính là để bảo vệ cá nhân chống lại đa số.[18] Tuy vậy, trong thời điểm đó, các nhà lập hiến đã dựng nên những cơ quan dân chủ và cải cách xã hội quan trọng trong khuôn khổ của hiến pháp và Dự luật Dân quyền (Bill of Rights). Họ giữ lại những yếu tố hay nhất của thể chế dân chủ, sau khi đã sửa sai bằng cách cân bằng quyền lực và với một cơ cấu liên bang nằm lên trên. Theo như cách nói mạnh mẽ và sắc sảo của Thomas Jefferson thì lời hứa của dân chủ là “được sống, được tự do và mưu cầu hạnh phúc”.

Có những quan điểm khác về nền dân chủ như John Stuart Mill cho rằng lập pháp theo giải pháp dân chủ tốt hơn không dân chủ ở chỗ những người ra quyết định hành động phải tính đến quyền lợi, quyền và quan điểm của hầu hết dân chúng. Nền dân chủ trao quyền lực tối cao chính trị cho mỗi đại biểu và có nhiều người tham gia vào quy trình lập pháp hơn dưới chính sách chuyên chế. Nền dân chủ cũng đáng an toàn và đáng tin cậy hơn trong việc đưa ra những quyết định hành động đúng đắn vì nó được cho phép nhiều người tham gia vào quy trình quyết định hành động do đó nhận được nhiều nguồn thông tin và nhìn nhận phê phán luật hay chủ trương. Ra quyết định hành động theo cách dân chủ cũng hướng đến quyền lợi của công dân nhằm mục đích nâng cao những quyền lợi đó hơn là những cách ra quyết định hành động khác. Hơn nữa những cuộc luận bàn thoáng rộng trong nền dân chủ tạo điều kiện kèm theo cho những nhìn nhận phê phán của những quan điểm đạo đức khác nhau dẫn đường cho những người ra quyết định hành động. Cuối cùng nền dân chủ làm cho nhân dân đứng lên vì bản thân họ hơn những hình thức quản lý khác vì việc ra quyết định hành động tập thể nhờ vào vào dân chúng hơn chế độ độc tài do đó trong xã hội dân chủ cá thể tự chủ hơn. Ngoài ra nền dân chủ làm cho con người tâm lý duy lý và cẩn trọng hơn chính do họ tham gia vào quyết định hành động xã hội sẽ đi theo hướng nào. Nền dân chủ cũng nâng cao phẩm chất đạo đức của công dân vì khi tham gia ra quyết định hành động họ phải lắng nghe người khác, phải đổi khác họ cho tương thích với người khác và phải tâm lý đến quyền lợi của người khác. Điều này làm cho con người phải tâm lý đến quyền lợi chung và lẽ phải thường thì do đó nền dân chủ nâng cao sự tự chủ, lý tính và đạo đức của mỗi công dân. [ 1 ]
Tuy nhiên, không nhà tư tưởng nào cũng tin rằng dân chủ có ý nghĩa tích cực. Plato cho rằng dân chủ thấp kém hơn chế độ độc tài vì dân chủ hướng đến việc xóa bỏ việc quản lý vương quốc một cách chuyên nghiệp. Trong nền dân chủ, những người là chuyên viên trong việc tranh cử chứ không phải những nhà quản lý tài năng sẽ thắng cử. Điều này đồng nghĩa tương quan với việc những kẻ mị dân sẽ nắm quyền lực tối cao chứ không phải là những người tài đức vì hầu hết dân cư không có năng lực tưởng tượng được những yếu tố khó khăn vất vả mà chính trị gia phải đương đầu nhưng để thắng lợi trong cuộc bầu cử chính trị gia phải cho người dân thấy cái gì đúng và không đúng do đó những người giỏi bộc lộ trước đám đông sẽ có nhiều năng lực thắng cử hơn. Thomas Hobbes cũng cho rằng dân chủ thấp kém hơn chế độ độc tài vì công dân và chính trị gia có khuynh hướng không có ý thức nghĩa vụ và trách nhiệm so với chất lượng lập pháp vì không người nào tạo ra một ảnh hưởng tác động lớn có ý nghĩa so với việc ra quyết định hành động do đó ảnh hưởng tác động xấu đến chất lượng lập pháp. Những người theo triết lý sự lựa chọn công cộng cho rằng dân chúng không có kỹ năng và kiến thức và hờ hững với chính trị do đó tạo điều kiện kèm theo cho những nhóm quyền lợi chi phối những chính trị gia và sử dụng quyền lực tối cao nhà nước để Giao hàng cho quyền lợi riêng của họ trong khi bắt người khác phải gánh chịu ngân sách. Khi điều này xảy ra thì càng lan rộng ra dân chủ càng tạo ra một nền kinh tế tài chính thiếu hiệu suất cao. [ 1 ]
Dân chủ còn được xem là tiềm ẩn những giá trị như tự do và bình đẳng. Các nguyên tắc cơ bản của nền dân chủ được tạo ra dựa trên sáng tạo độc đáo mọi người đều có quyền tự do. Dân chủ lan rộng ra sáng tạo độc đáo mỗi người làm chủ đời sống của anh ta nên có quyền tham gia vào quy trình ra quyết định hành động tập thể. Mỗi người đều chịu tác động ảnh hưởng của xã hội mình đang sống do đó chỉ khi anh ta có có lời nói và lá phiếu ngang nhau trong cuộc bầu cử thì mới hoàn toàn có thể trấn áp những điều kiện kèm theo xã hội đang ảnh hưởng tác động đến anh ta. Chỉ trong nền dân chủ con người mới có thời cơ tự chủ. Cá nhân có quyền tự chủ sẽ có quyền tham gia vào nền dân chủ. Quyền tự chủ cũng được cho phép con người mắc sai lầm đáng tiếc. Mỗi người có quyền ra quyết định hành động có hại cho bản thân anh ta nên một hội đồng có quyền ra quyết định hành động sai lầm đáng tiếc cho họ trải qua nền dân chủ. Những người ủng hộ dân chủ còn cho rằng dân chủ là một cách đối xử với những cá thể một cách bình đẳng. Khi con người nỗ lực xử lý yếu tố một cách đúng đắn theo những cách khác nhau, mỗi người có khuynh hướng áp đặt giải pháp của họ lên người khác. Chính vì vậy tranh luận phát sinh. Dân chủ là hiện thân của việc thỏa hiệp một cách tự do và tốt đẹp để xử lý xích míc quan điểm và quyền lợi. Trong quy trình thỏa hiệp đó mọi người đều có vị thế ngang nhau khi ra quyết định hành động. Việc ra quyết định hành động theo cách dân chủ tôn trọng quan điểm của mỗi cá thể trong yếu tố chung bằng cách cho mỗi người quyền phát biểu ngang nhau trong trường hợp sự không tương đồng. [ 1 ]

Rate this post