Vũ khí hạt nhân – Wikipedia tiếng Việt

Fat Man ném xuống thành phố Nagasaki, Nhật Bản vào ngày 9 tháng 8 năm 1945.Đám mây hình nấm của quả bom nguyên tửném xuống thành phố Nagasaki, Nhật Bản vào ngày 9 tháng 8 năm 1945.

Vũ khí hạt nhân (tiếng Anh: nuclear weapon) là loại vũ khí hủy diệt hàng loạt mà năng lượng của nó do các phản ứng phân hạch hạt nhân hoặc phản ứng hợp hạch gây ra. Một vũ khí hạt nhân nhỏ nhất có sức công phá lớn hơn bất kỳ vũ khí quy ước nào. Vũ khí có sức công phá tương đương với 30.000-300.000 tấn thuốc nổ có thể phá hủy hoàn toàn một thành phố. Nếu sức công phá là 1 triệu tấn thì có thể phá hủy 1 vùng với bán kính 100 – 160 km.

Vũ khí hạt nhân lần tiên phong được sử dụng vào quá trình cuối Thế chiến II khi Không quân Hoa Kỳ thả một quả bom phân hạch có biệt danh là ” Little Boy ” xuống thành phố Hiroshima. Ba ngày sau, Không quân Hoa Kỳ liên tục thả một quả bom phân hạch có biệt danh là ” Fat Man ” xuống thành phố Nagasaki của Nhật Bản. Những vụ ném bom này đã khiến khoảng chừng 200.000 người thiệt mạng. [ 1 ]Kể từ vụ ném bom nguyên tử ở Hiroshima và Nagasaki, vũ khí hạt nhân liên tục được kích nổ hơn hai nghìn lần để thử nghiệm và phô trương sức mạnh quân sự chiến lược. Các vương quốc được biết là từng kích nổ vũ khí hạt nhân và thừa nhận chiếm hữu chúng là Hoa Kỳ, Liên Xô ( sau này là Nga ), Anh, Pháp, Trung Quốc, Ấn Độ, Pakistan, Bắc Triều Tiên và Israel. Một số vương quốc hoàn toàn có thể đã chiếm hữu vũ khí hạt nhân nhưng không được công nhận là Đức, Ý, Thổ Nhĩ Kỳ, Bỉ và Hà Lan. [ 2 ] [ 3 ] [ 4 ] Nam Phi là vương quốc duy nhất đã tự tăng trưởng và sau đó từ bỏ vũ khí hạt nhân. [ 5 ]

Lịch sử vũ khí hạt nhân[sửa|sửa mã nguồn]

Những vũ khí hạt nhân đầu tiên được Hoa Kỳ chế tạo cùng với sự giúp đỡ của Anh Quốc và Canada trong Chiến tranh thế giới thứ hai, đó là một phần của dự án Manhattan tối mật. Lúc đầu, việc chế tạo vũ khí hạt nhân là sự lo sợ Đức Quốc xã có thể chế tạo và sử dụng trước quân đội Đồng minh. Nhưng cuối cùng thì 2 thành phố của Nhật Bản là Hiroshima và Nagasaki lại là nơi chịu đựng sức tàn phá của những quả bom nguyên tử đầu tiên vào năm 1945. Liên Xô cũng đẩy mạnh Dự án vũ khí hạt nhân và chế tạo, thử nghiệm vũ khí hạt nhân đầu tiên vào năm 1949. Cả Hoa Kỳ và Liên Xô đều phát triển vũ khí hạt nhân nhiệt hạch vào những năm giữa của thập niên 1950. Việc phát minh ra các tên lửa hoạt động ổn định vào những năm 1960 đã làm cho khả năng mang các vũ khí hạt nhân đến bất kỳ nơi nào trên thế giới trong một thời gian ngắn trở thành hiện thực. Hai siêu cường quốc của Chiến tranh Lạnh đã chấp nhận một chiến dịch hạn chế việc chạy đua vũ khí hạt nhân nhằm duy trì nền hòa bình mong manh thời điểm đó.

Vũ khí hạt nhân từng là hình tượng cho sức mạnh quân sự chiến lược và sức mạnh vương quốc. Việc thử nghiệm vũ khí hạt nhân thường để kiểm tra những phong cách thiết kế mới cũng như là gửi những thông điệp chính trị. Một số vương quốc khác cũng tăng trưởng vũ khí hạt nhân trong thời hạn này, đó là Anh Quốc, Pháp, Trung Quốc. Năm thành viên của ” hiệp hội những nước có vũ khí hạt nhân ” chấp thuận đồng ý một thỏa hiệp hạn chế việc phổ cập vũ khí hạt nhân ở những vương quốc khác mặc dầu có tối thiểu hai nước ( Ấn Độ, Cộng hòa Nam Phi ) [ 6 ] đã sản xuất thành công xuất sắc và 1 nước ( Israel ) hoàn toàn có thể đã tăng trưởng vũ khí hạt nhân vào thời gian đó. Vào đầu những năm 1990, Các nước cộng hòa của Liên bang Xô viết nước thừa kế Nga trước đây là Liên Xô cùng với Hoa Kỳ cam kết giảm số đầu đạn hạt nhân dự trữ để ngày càng tăng sự không thay đổi quốc tế. Mặc dù vậy, việc phổ cập vũ khí hạt nhân vẫn liên tục. Pakistan thử nghiệm vũ khí hạt nhân tiên phong của họ vào năm 1998, CHDCND Triều Tiên công bố đã tăng trưởng vũ khí hạt nhân vào năm 2004. [ 7 ] Vũ khí hạt nhân là một trong những yếu tố trọng tâm của những stress về chính trị quốc tế và vẫn đóng vai trò quan trọng trong những yếu tố xã hội từ khi nó được khởi đầu từ những năm 1940. Vũ khí hạt nhân thường được coi là hình tượng khác thường của con người trong việc sử dụng sức mạnh của tự nhiên để tiêu diệt con người. [ 8 ]

Các loại vũ khí hạt nhân[sửa|sửa mã nguồn]

Albert Einstein, chỉ huy chính của Dự án Manhattan, thường được gọi là ” cha đẻ của bom nguyên tử ” .

Vũ khí hạt nhân đơn giản là lấy năng lượng từ quá trình phân hạch (còn gọi là phân rã hạt nhân). Một vật liệu có khả năng phân rã được lắp ráp vào 1 khối lượng tới hạn, trong đó khởi phát 1 phản ứng dây chuyền và phản ứng đó gia tăng theo tốc độ của hàm mũ, giải thoát 1 nguồn năng lượng khổng lồ. Quá trình này được thực hiện bằng cách bắn 1 mẫu vật liệu chưa tới hạn này vào 1 mẫu vật liệu chưa tới hạn khác để tạo ra 1 trạng thái gọi là siêu tới hạn. Khó khăn chủ yếu trong việc thiết kế tất cả các vũ khí hạt nhân là đảm bảo một phần chủ yếu các nhiên liệu được dùng trước khi vũ khí tự phá hủy bản thân nó. Thông thường vũ khí như vậy được gọi là bom nguyên tử, còn gọi là bom A.[9]

Các loại vũ khí cao cấp hơn thì lấy năng lượng nhiều hơn từ quá trình nhiệt hạch (còn gọi là tổng hợp hạt nhân). Trong loại vũ khí này, bức xạ nhiệt từ vụ nổ phân rã hạt nhân được dùng để nung nóng và nén đầu mang triti, deuteri, hoặc lithi, từ đó xảy ra phản ứng nhiệt hạch với năng lượng được giải thoát lớn hơn rất nhiều. Thông thường vũ khí như vậy được gọi là bom khinh khí, còn gọi là bom hydro, bom H hay bom nhiệt hạch. Nó có thể giải thoát 1 năng lượng lớn hơn hàng ngàn lần so với bom nguyên tử.

Người ta còn tạo ra các vũ khí tinh vi hơn cho một số mục đích đặc biệt. Vụ nổ hạt nhân được thực hiện nhờ 1 luồng bức xạ neutron xung quanh vũ khí hạt nhân, sự có mặt của các vật liệu phù hợp (như coban hoặc vàng) có thể gia tăng độ ô nhiễm phóng xạ. Người ta có thể thiết kế vũ khí hạt nhân có thể cho phép neutron thoát ra nhiều nhất; những quả bom như vậy được gọi là bom neutron. Về lý thuyết, các vũ khí phản vật chất, trong đó sử dụng các phản ứng giữa vật chất và phản vật chất, không phải là vũ khí hạt nhân nhưng nó có thể là 1 vũ khí với sức công phá cao hơn cả vũ khí hạt nhân.

Ảnh hưởng của vụ nổ hạt nhân[sửa|sửa mã nguồn]

Năng lượng từ vụ nổ vũ khí hạt nhân thoát ra ở bốn loại sau đây :
Lượng nguồn năng lượng giải thoát của từng loại phụ thuộc vào vào phong cách thiết kế của vũ khí và môi trường tự nhiên mà vụ nổ hạt nhân xảy ra. Bức xạ dư là nguồn năng lượng được giải thoát sau vụ nổ, trong khi những loại khác thì được giải thoát ngay lập tức .

Năng lượng được giải thoát bởi vụ nổ bom hạt nhân (bom nguyên tử) được đo bằng kiloton hoặc megaton – tương đương với hàng ngàn và hàng triệu tấn thuốc nổ TNT (tri-nitro-toluen).[10] Vũ khí phân hạch đầu tiên có sức công phá đo được là vài ngàn kiloton, trong khi vụ nổ bom khinh khí lớn nhất đo được là 57 megaton. Trên thực tế vũ khí hạt nhân có thể tạo ra các sức công phá khác nhau, từ nhỏ hơn 1 kiloton ở các vũ khí hạt nhân cầm tay như súng cối Davy crockett của Hoa Kỳ cho đến 57 megaton như Bom Sa hoàng (Tsar-Bomba) của Liên Xô (vào ngày 30/10/1961).

Hiệu ứng quan trọng nhất của vũ khí hạt nhân là áp lực đè nén và bức xạ nhiệt có chính sách hủy hoại giống như những vũ khí quy ước. Sự độc lạ cơ bản là vũ khí hạt nhân hoàn toàn có thể giải thoát 1 lượng lớn nguồn năng lượng tại 1 thời gian. Tàn phá hầu hết của bom hạt nhân không tương quan trực tiếp đến quy trình hạt nhân giải thoát nguồn năng lượng mà tương quan đến sức mạnh của vụ nổ .Mức độ tàn phá của ba loại nguồn năng lượng tiên phong khác nhau tùy theo size của bom. Bức xạ nhiệt suy giảm theo khoảng cách chậm nhất, do đó, bom càng lớn thì hiệu ứng hủy hoại do nhiệt càng mạnh. Bức xạ ion bị suy giảm nhanh gọn trong không khí, nên nó chỉ nguy hại so với những vũ khí hạt nhân hạng nhẹ. Áp lực suy giảm nhanh hơn bức xạ nhiệt nhưng chậm hơn bức xạ ion .

Phóng vũ khí hạt nhân[sửa|sửa mã nguồn]

Thuật ngữ vũ khí hạt nhân kế hoạch được dùng để chỉ những vũ khí lớn với những tiềm năng hủy hoại lớn như những thành phố. Vũ khí hạt nhân giải pháp là những vũ khí hạt nhân nhỏ hơn được dùng để tàn phá những tiềm năng quân sự chiến lược, viễn thông hoặc hạ tầng. Theo tiêu chuẩn tân tiến thì những quả bom ném xuống Hiroshima và Nagasaki vào năm 1945 hoàn toàn có thể được coi là những vũ khí hạt nhân giải pháp ( sức công phá là 13 và 22 kiloton ), mặc dầu, những vũ khí hạt nhân giải pháp nhẹ hơn và nhỏ hơn đáng kể .Các giải pháp phóng vũ khí hạt nhân là :

Bom mê hoặc[sửa|sửa mã nguồn]

Fat Man, lớn hơn và phức tạp hơn

Những quả bom hạt nhân đầu tiên, giống như, lớn hơn và phức tạp hơn bom hấp dẫn

Không 1 vũ khí hạt nhân nào đủ tiêu chuẩn là bom gỗ – đó là từ lóng mà quân đội Hoa Kỳ dùng để chỉ một loại bom hoàn thiện, không phải bảo hành sửa chữa, không nguy hiểm dưới mọi điều kiện trước khi cho nổ. Bom hấp dẫn là loại bom được thiết kế để được thả xuống từ các máy bay. Yêu cầu của loại bom này là phải chịu được các dao động và thay đổi về nhiệt độ và áp suất của không khí. Lúc đầu, các vũ khí thường có một cái chốt an toàn ở trạng thái đóng trong quá trình bay. Chúng phải thỏa mãn các yêu cầu về độ ổn định để tránh các vụ nổ hoặc rơi bất ngờ có thể xảy ra. Rất nhiều loại vũ khí có 1 thiết bị đóng ngắt để khởi động quá trình nổ. Các vũ khí hạt nhân của Mỹ thỏa mãn các tiêu chuẩn an toàn nói trên sẽ được ký hiệu bởi chữ cái “B”, và tiếp theo (không có dấu nối) là các ký hiệu vật lý cần thiết. Ví dụ bom B61 là một loại bom như vậy, được Mỹ chế tạo rất nhiều và lưu trữ trong các kho chứa đạn dược trong nhiều thập kỷ.

Có nhiều kỹ thuật ném bom như thả bom tự do trong không khí, thả bom bằng dù với chính sách cho nổ chậm để máy bay ném bom có thời hạn thoát khỏi vùng nguy khốn khi bom nổ .Những quả bom mê hoặc tiên phong chỉ hoàn toàn có thể được mang bằng Boeing B-29 Superfortress. Thế hệ bom tiếp theo vẫn rất lớn và nặng, chỉ có những pháo đài bay B-52, máy bay ném bom lớn V mới hoàn toàn có thể mang được. Nhưng vào giữa những năm 1950, người ta hoàn toàn có thể sản xuất được những vũ khí nhỏ, nhẹ hơn và hoàn toàn có thể được mang bằng những máy bay chiến đấu kiêm ném bom thông thường .

Tên lửa đạn đạo mang đầu đạn hạt nhân[sửa|sửa mã nguồn]

Các tên lửa đạn đạo là những tên lửa có chất nổ, được máy tính hoặc người tinh chỉnh và điều khiển, sau khi phóng thì chúng chỉ chịu tác động ảnh hưởng của lực mê hoặc và lực cản của không khí gây ra. Tên lửa đạn đạo dùng để mang những đầu đạn với tầm xa từ vài chục cho đến vài trăm km. Các tên lửa đạn đạo liên lục địa hoặc những tên lửa đạn đạo vượt đại châu được phóng từ những tàu ngầm hoàn toàn có thể theo những lộ trình dưới quỹ đạo hoặc quỹ đạo với tầm xa xuyên lục địa. Các tên lửa tiên phong chỉ hoàn toàn có thể mang 1 đầu đạn, thường với sức công phá khoảng chừng megaton. Các tên lửa như vậy nhu yếu phải có năng lực hoạt động giải trí với tính đúng chuẩn rất cao để bảo vệ hủy hoại tiềm năng .Từ những năm 1970, những tên lửa đạn đạo tân tiến được tăng trưởng với năng lực nhắm tới tiềm năng với độ đúng mực cao hơn nhiều. Điều này làm cho 1 tên lửa, trong 1 lần phóng, hoàn toàn có thể mang đến hơn 10 đầu đạn và nhắm tới những tiềm năng độc lập với nhau. Mỗi đầu đạn hoàn toàn có thể có sức công phá vài kiloton. Đây là 1 điểm mạnh quan trọng của tên lửa đạn đạo có nhiều đầu đạn. Nó không chỉ được cho phép tàn phá những tiềm năng khác nhau, độc lập với nhau mà còn hoàn toàn có thể cùng công phá 1 tiềm năng theo kiểu bủa vây hoặc hoàn toàn có thể tác chiến với những vũ khí giải pháp khác để vô hiệu tổng thể những mạng lưới hệ thống phòng thủ của đối phương. Vào những năm 1970, Liên Xô công bố kế hoạch nhằm mục đích sản xuất ra những tên lửa đạn đạo nhiều đầu đạn. Số tên lửa như vậy đủ lớn để cứ mỗi 19 giây – 3 phút thì phóng 1 tên lửa tới những thành phố lớn của nước Mỹ, và việc đó hoàn toàn có thể được thực thi liên tục trong 1 giờ đồng hồ đeo tay .

Tên lửa mang đầu đạn ở trong các kho lưu trữ đạn được của Hoa Kỳ được ký hiệu bằng chữ “W” ở đầu, ví dụ W61 có các tính chất như B61 nói ở trên nhưng có các yêu cầu về môi trường khác hẳn.

Tên lửa hành trình dài mang đầu đạn hạt nhân[sửa|sửa mã nguồn]

Tên lửa hành trình dài hoàn toàn có thể mang đầu đạn hạt nhân, bay ở độ cao rất thấp, khoảng cách ngắn và được dẫn đường bởi những mạng lưới hệ thống điều khiển và tinh chỉnh bên trong hoặc bên ngoài ( như Hệ thống Định vị Toàn cầu – GPS ) làm cho chúng khó hoàn toàn có thể bị đối phương phát hiện và ngăn ngừa. Tên lửa hành trình dài mang được khối lượng nhỏ hơn tên lửa đạn đạo rất nhiều nên sức công phá của đầu đạn mà nó mang thường là nhỏ. Tên lửa hành trình dài không hề mang nhiều đầu đạn nên không hề công phá nhiều tiềm năng. Mỗi tên lửa như vậy chỉ mang 1 đầu đạn mà thôi. Tuy nhiên, do gọn nhẹ nên tên lửa hành trình dài quy ước hoàn toàn có thể được phóng đi từ những bệ phóng di động trên mặt đất, từ những chiến hạm hoặc từ những máy bay chiến đấu. Tên của những đầu đạn dành cho tên lửa hành trình dài của Mỹ không độc lạ với tên của những đầu đạn dành cho tên lửa đạn đạo. [ 11 ]

Các chiêu thức khác[sửa|sửa mã nguồn]

Các chiêu thức mang đầu đạn hạt nhân khác gồm súng cối, mìn, bom phá tàu ngầm, ngư lôi, … Vào những năm 1950, Hoa Kỳ còn tăng trưởng một loại đầu đạn hạt nhân với mục tiêu phòng không có tên là Nike Hercules. Sau đó, nó được tăng trưởng thành loại tên lửa chống tên lửa đạn đạo với đầu đạn lớn hơn. Phần lớn những vũ khí hạt nhân phòng không đều không được dùng vào cuối những năm 1960, những bom phá tàu ngầm không được dùng vào năm 1990. Tuy vậy, Liên Xô ( và sau đó là Nga ) vẫn liên tục duy trì tên lửa chống tên lửa đạn đạo với đầu đạn hạt nhân. một loại vũ khí giải pháp nhỏ, nhẹ, 2 người mang ( thường hay bị gọi nhầm là bom xách tay ) cũng khá thông dụng mặc dầu nó không đúng chuẩn và không thuận tiện lắm. [ 12 ]Xem list vũ khí hạt nhân để biết phong cách thiết kế những loại vũ khí hạt nhân .

Sở hữu, trấn áp và lao lý về vũ khí hạt nhân[sửa|sửa mã nguồn]

Hơn 2000 vụ nổ hạt nhân sau đó là do việc thử nghiệm vũ khí hạt nhân, hầu hết là do những vương quốc sau đây thực thi : Hoa Kỳ, Liên Xô, Pháp, Anh, Trung Quốc, Ấn Độ và Pakistan .

Hiện có 1 hiệp ước quốc tế để chống việc phổ biến vũ khí hạt nhân là Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân, hay được biết đến với tên NPT (viết tắt của tên tiếng Anh: Nuclear Non-Proliferation Treaty).

Các nước hiện nay công bố đang sở hữu vũ khí hạt nhân là Hoa Kỳ, Nga, Pháp, Anh, Trung Quốc, Ấn Độ, Pakistan và CHDCND Triều Tiên. Thêm vào đó, Israel luôn được cộng đồng quốc tế cho là sở hữu bom hạt nhân mặc dù nước này chưa bao giờ chính thức khẳng định hay phủ định. Iran và Syria bị Hoa Kỳ cáo buộc là có sở hữu vũ khí hạt nhân.[13][14]

Có 4 vương quốc từng chiếm hữu vũ khí hạt nhân nhưng đã từ bỏ : Kazakhstan, Belarus và Ukraina từng chiếm hữu một số ít lớn đầu đạn hạt nhân cũ từ thời Liên Xô, tuy nhiên cả ba vương quốc đã giao nộp lại cho Nga và ký vào NPT. Nam Phi cũng từng sản xuất tối thiểu 6 quả bom hạt nhân vào những năm 1980 nhưng đã tàn phá chúng vào đầu thập kỉ 1990 của thế kỉ trước và tham gia NPT. [ 15 ]Có 5 vương quốc không tự chiếm hữu và sản xuất vũ khí hạt nhân nhưng đang được san sẻ bởi Hoa Kỳ, đó là Bỉ, Đức, Italia, Thổ Nhĩ Kỳ và Hà Lan. Trước đây, Canada và Hy Lạp cũng tham gia chương trình này. Các vương quốc này được Hoa Kỳ san sẻ vũ khí hạt nhân ( quyền sở hữu vẫn thuộc Hoa Kỳ ) để sử dụng cho đào tạo và giảng dạy và tác chiến trong những chiến dịch của NATO .Cơ quan quốc tế của Liên Hiệp Quốc giám sát những yếu tố tương quan tới vũ khí hạt nhân là Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế IAEA. [ 16 ]

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Rate this post