Thế giới quan là gì? Ví dụ về thế giới quan

Thế giới quan là tiền đề ảnh hưởng đến trình độ phát triển của một đất nước. Đây là một trong những tiêu chí cơ bản để đánh giá sự trưởng thành của mỗi cá nhân cũng như của mỗi cộng đồng xã hội. Để hiểu rõ hơn về thế giới quan là gì? Hãy cùng mindovermetal tham khảo thông qua bài viết dưới đây.

Thế giới quan là gì?

Thế giới quan đóng một vai trò rất quan trọng đối với toàn bộ cuộc sống của con người. Có thể hiểu thế giới quan là định hướng nhận thức cơ bản của con người về thế giới, về bản thân, con người, cuộc sống và vị trí của con người trong thế giới đó. Nó có thể bao gồm triết học tự nhiên; định đề cơ bản, hiện sinh, và quy chuẩn. Hoặc các chủ đề, các giá trị, cảm xúc, và đạo đức.

Trong thế giới quan có sự hoà nhập giữa tri thức và niềm tin. Tri thức là cơ sở trực tiếp cho sự hình thành thế giới quan. Nhưng nó chỉ gia nhập thế giới quan khi nó đã trở thành niềm tin định hướng cho hoạt động của con người. Thế giới quan là lý luận nền tảng cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin. Đó là sự kế thừa, phát triển tinh hóa chủ nghĩa duy vật và phép biện chứng trong lịch sử tư tưởng của nhân loại.

Sự hình thành của thế giới quan

Thế giới quan ra đời từ sự sống. Tất cả các hoạt động của con người đều bị chi phối bởi một thế giới quan nhất định. Một trong những yếu tố chính cấu thành nên thế giới quan đó là tri thức, lý trí, niềm tin và tình cảm. Những điều này sẽ được liên kết với nhau tạo thành một thể thống nhất. Từ đó nó chi phối đến nhận thức và hành động thực tiễn của con người.

Thế giới quan có mấy loại?

Dựa vào kết quả nghiên cứu của Mác-Lênin thì thế giới quan được chia làm ba loại như sau:

Thế giới quan triết học

Thế giới quan triết học được hình thành trong một xã hội có trình độ tư duy và thực tiễn cao hơn so với thế giới quan tôn giáo và huyền thoại. Tại đây, con người có thể xây dựng lên những hệ thống về khái niệm, phạm trù, lý luận và quy luật.

Theo đó, con người đã có những tư duy logic hơn bằng cách chứng minh những quan điểm của mình trước mọi sự vật, hiện tượng. Điều này làm cho tính tích cực của tư duy con người có bước chuyển về chất. Ví dụ: Trái Đất là hành tinh thứ ba tính từ Mặt Trời. Đồng thời cũng là hành tinh lớn nhất trong các hành tinh đất đá của hệ Mặt Trời xét về bán kính, khối lượng và mật độ của vật chất.

Thế giới quan tôn giáo

Thành phần chủ yếu tạo nên thế giới quan tôn giáo đó chính là niềm tin dựa vào sự tồn tại và sức mạnh của lực lượng siêu nhiên, thần thánh. Hay nói cách khác là tín ngưỡng. Ở một khía cạnh nào đó, thế giới quan tôn giáo ra đời để thể hiện khát vọng được giải thoát khỏi cơn đau khổ, hướng đến một cuộc sống hạnh phúc. Chính vì thế đã giúp cho thế giới quan tôn giáo tồn tại trong đời sống tinh thần cho đến ngày nay.

Ví dụ theo Kinh thánh, Thiên Chúa là đấng đã sáng tạo ra vũ trụ, muôn loài trong 6 ngày và ngày thứ 7 Ngài nghỉ ngơi. Ông Adam và bà Eva không nghe lời Thiên Chúa đã ăn trái của “cây biết điều thiện điều ác” (trái cấm) nên bị Thiên Chúa đuổi khỏi Vườn địa đàng. Hai người này truyền tội lỗi (gọi là tội tổ tông, nguyên tội) cho con cháu là loài người. Bởi loài người mang tội, Thiên Chúa đã giáng sinh làm người và chịu khổ hình để loài người được hòa giải với Thiên Chúa.

Thế giới quan huyền thoại

Trong loại hình này, thế giới quan huyền thoại là một cách thức nhìn nhận thế giới xung quanh của người nguyên thủy trước đây. Điểm tạo nên thế giới quan huyền thoại chính là yếu tố thực và ảo, cái thần và cái người, lý trí và tín ngưỡng hòa quyện vào nhau.

Do con người không giải thích được các hiện tượng đặc trưng trong xã hội nên thường đưa ra các yếu tố tưởng tượng có tính huyền bí để giải thích. Chính vì thế thế giới quan huyền thoại xuất hiện và không phản ánh hiện thực một cách khách quan.

Ví dụ như: dân tộc Việt Nam có truyền thuyết Lạc Long Quân – Âu Cơ để giải thích về nguồn gốc của dân tộc với 100 anh em. 50 theo cha lên núi và 50 theo mẹ xuống biển. Hay truyền thuyết Sơn Tinh – Thủy Tinh giải thích hiện tượng mưa lũ của nước ta,…

Vai trò của thế giới quan

• Thế giới quan giúp con người trở nên có tư duy hơn, có định hướng hơn và còn giúp sự phát triển của xã hội ngày càng văn minh, hiện đại.
• Là nhân tố định hướng đối với toàn bộ cuộc sống của con người. Từ thực tiễn cho đến hoạt động nhận thức thế giới cũng như lối sống của mình.
• Giúp con người nhìn nhận lại chính mình và cả thế giới xung quanh. Từ đó xác định được những mục đích, ý nghĩa cuộc sống và lựa chọn cách thức hoạt động để có thể đạt được mục đích, ý nghĩa đó.
• Khi thế giới quan đúng đắn, thì nhân sinh quan cũng sẽ trở nên tích cực hơn. Trình độ phát triển của thế giới sẽ trở nên mạnh mẽ hơn.

Với những thông tin về thế giới quan là gì? Hy vọng các bạn sẽ hiểu được thế giới quan ảnh hưởng như thế nào đến đời sống của chúng ta. Từ đó các bạn có thể hình thành nhân cách một cách toàn diện. Đừng quên theo dõi mindovermetal để cập nhật thêm nhiều kiến thức bổ ích nhé.