Cô giáo Nguyễn Thị Thu Trang, giáo viên môn Ngữ văn tại Hệ thống Giáo dục đào tạo HOCMAI .
Đặc điểm của văn bản nghị luận
Bạn đang đọc: Cách làm bài văn nghị luận xã hội lớp 7
Theo cô Nguyễn Thị Thu Trang, văn nghị luận hoàn toàn có thể sống sót ở nhiều dạng văn bản khác nhau : quan điểm trong cuộc họp, phản hồi, phê bình, xã luận … để xử lý những yếu tố đặt ra trong đời sống .Cô Thu Trang đưa ra 3 đặc thù chính của văn nghị luận như sau :Thứ nhất, văn nghị luận cần có những vấn đề. Đó là ý chính, quan điểm xuyên suốt cả bài viết. Thứ hai, bài văn phải có lí lẽ ( gồm những đạo lí, lẽ phải đã được thừa nhận ), dẫn chứng ( gồm những vấn đề, số liệu, vật chứng ) làm cơ sở cho vấn đề .Ví dụ : Mạng xã hội như có ưu điểm là giúp lan rộng ra những mối quan hệ, con người giao lưu liên kết được nhiều hơn, sự san sẻ làn truyền những thông tin tích cực. Bên cạnh đó, mạng xã hội cũng có những mặt hạn chế, khiến cho người sử dụng dễ bị xâm phạm quyền riêng tư, bị lừa đảo bởi những trang bán hàng không uy tín …Thứ ba, một bài văn nghị luận cần phải có sự lập luận, cách lựa chọn, sắp xếp, trình diễn những vấn đề, luận cứ theo một trình tự hài hòa và hợp lý, rõ ràng, thuyết phục .Một bài văn nghị luận gồm có 3 bước lập ý : xác lập vấn đề, tìm luận cứ, kiến thiết xây dựng lập luận. Bố cục của bài văn nghị luận cũng gồm 3 bước : Mở bài ( nêu yếu tố ), Thân bài ( làm sáng tỏ yếu tố bằng những vấn đề phụ, luận cứ, Kết bài ( khái quát, chứng minh và khẳng định quan điểm ) .
Hai phép lập luận đặc trưng
Cô Thu Trang cho biết, trong văn nghị luận có phép lập luận chứng minh và phép lập luận lý giải .Trong văn nghị luận, chứng tỏ là một phép lập luận đúng những lí lẽ, dẫn chứng đã được thừa nhận để làm sáng tỏ quan điểm. Theo đó, những lí lẽ, dẫn chứng dùng trong phép lập luận chứng minh phải được lựa chọn, thẩm tra, nghiên cứu và phân tích thì mới có sức thuyết phục .Ví dụ 1, đề bài ” Chứng minh tính đúng đắn của câu tục ngữ ” Một cây làm chẳng nên non – Ba cây chụm lại nên hòn núi cao “, hướng dẫn làm dạng bài này như sau :Mở bài : Giới thiệu câu tục ngữ và khẳng định tính đúng đắn .
Thân bài: Thứ nhất: giải thích nghĩa từng từ “một cây”, “ba cây”, “chụm lại”, “núi cao” và nghĩa cả câu, Mục đích để đề cao sức mạnh của tinh thần đoàn kết và đem lại thành công.
Thứ hai : chứng tỏ câu tục ngữ trên trải qua việc xét về lí và xét về thực tiễn. Cụ thểXét về lí : đoàn kết là điều thiết yếu để con người có sức mạnh, động lực phấn đấu, không đoàn kết khó hoàn toàn có thể đạt được thành công xuất sắc .Xét về trong thực tiễn : đoàn kết là sức mạnh dẫn đến thành công xuất sắc ( đưa ra dẫn chứng về chiến đấu chống giặc ngoại xâm, lao động sản xuất … ). Bên cạnh đó, sức mạnh đoàn kết còn giúp con người vững bước vượt qua những khó khăn vất vả, thử thách trong đời sống ( dẫn chứng, chương trình truyền hình ” Triệu trái tim – một tấm lòng “, ” Việc tử tế ” … )Kết bài : Nêu tâm lý về câu tục ngữ và liên hệ bài học kinh nghiệm rút ra là gì ?Đối với phép lập luận lý giải, cô Thu Trang cho biết, lý giải trong văn nghị luận là làm cho người đọc, người nghe hiểu rõ những tư tưởng, đạo lí, phẩm chất, quan hệ … cần được lý giải nhằm mục đích nâng cao nhận thức, trí tuệ, tu dưỡng tư tưởng, tình cảm cho con người .Văn nghị luận có những cách lý giải : Nêu định nghĩa, liệt kê những bộc lộ, so sánh so sánh, chỉ ra những mặt lợi và hại, nêu nguyên do .Ví dụ 2, đề bài ” Nhân dân ta có câu tục ngữ ” Đi một ngày đàng học một sàng khôn “. Hãy lý giải nội dung câu tục ngữ đó “, hướng dẫn làm dạng bài này như sau :Bước 1 là bước tiến hành khám phá đề và tìm ý. Cụ thể, nhu yếu của đề là lý giải, yếu tố cần lý giải là ” Đi một ngày đàng, học một sàng khôn “, quan tâm gạch dưới từ then chốt. Các ý cần tiến hành ( lý giải nhiều mặt của yếu tố gồm nghĩa đen, nghĩa bóng ), liên hệ với những câu ca dao, tục ngữ tương tự như. Học sinh chú ý quan tâm tra từ điển, tâm lý kĩ, hỏi người hiểu biết hơn .Bước 2 là lập dàn bài .Mở bài : Giới thiệu câu tục ngữ với ý nghĩa sâu xa là đúc rút kinh nghiệm tay nghề biểu lộ khát vọng đi nhiều nơi để lan rộng ra hiểu biết .Thân bài : Triển khai việc lý giải. Nghĩa đen ” Đi một ngày đàng ” nghĩa là gì ? ” Một sàng khôn nghĩa ” là gì ?. Nghĩa bóng là : Đi đây đó thì lan rộng ra tầm hiểu biết, khôn ngoan từng trải. Nghĩa sâu : Khát vọng của người nông dân xưa muốn lan rộng ra tầm hiểu biết. Liên hệ thêm những câu ” Đi một buổi chợ, học một mớ môn “, ” Đi cho biết đó biết đây, ở nhà với mẹ biết ngày nào khôn ” .
Ở phần này, các em cần thao tác chứng minh: Chứng minh tính đúng đắn của câu tục ngữ này trong đời sống. Tuy nhiên thao tác chứng minh chỉ cần 1-2 dẫn chứng minh họa, còn quan trọng vẫn là thao thác giải thích.
Xem thêm: PAGES là gì? -định nghĩa PAGES
Kết bài : Câu tục ngữ xưa vẫn còn ý nghĩa cho đến ngày ngày hôm nay .Xem thêm chiêu thức làm bài văn nghị luận xã hội lớp 7 tại đây .
(Nguồn: HOCMAI)
Source: https://blogchiase247.net
Category: Hỏi Đáp
