Viên nén là gì? Các phương pháp bào chế

Trên thị trường hiện nay đã có rất nhiều dạng bào chế ở nhiều thể trạng khác nhau như thuốc rắn có thuốc bột, thuốc cốm, viên nén, viên nang, thuốc bán rắn có mỡ, kem, gel… tất cả đều rất phổ biến, trong đó, dạng viên nén vẫn luôn thường  được xem như biểu tượng của thuốc.

Bài viết dưới đây sẽ cho biết tổng quan về những đặc thù của một viên nén .

Viên nén là gì ?

Viên nén là một dạng thuốc rắn mà thành phần của nó bao gồm dược chất, tá dược với hàm lượng, tỷ lệ thích hợp trộn với nhau và qua kỹ thuật bào chế để tạo nên hình dạng, kích thước, đạt các tiêu chuẩn theo quy định.

Phân loại

Có rất nhiều cách phân loại viên nén, theo chiêu thức sản xuất viên nén được chia làm ba loại :

  • Viên dập thẳng.
  • Viên nén tạo hạt ướt.
  • Viên tạo hạt khô.

Các loại thuốc nén phải được xem xét lựa chọn dạng nào trước khi đưa vào sản xuất, điều này phụ thuộc vào vào năng lực chịu nén, trơn chảy của dược chất, tỷ suất dược chất với tá dược và đặc tính lý hóa, độ bền của dược chất với nhiệt và ẩm .
Theo hình thức bên ngoài, viên nén được phân theo hình dạng ( hình tròn trụ, hình tim, hình trứng, hình thuôn … ), size hoặc những dạng bao ( bao đường, bao film ), cách phân loại này hoàn toàn có thể giúp nhận ra, dữ gìn và bảo vệ, phân biệt những biệt dược cùng hoạt chất, cùng tính năng .
Cách sử dụng viên nén cũng là một góc nhìn để phân loại, nó gồm có viên áp má, viên đặt dưới lưỡi, viên ngậm, viên nhai, viên pha hỗn dịch, viên cấy … cách chia này giúp bệnh nhân hiểu nhanh được phải dùng thuốc như thế nào .
Một số nén đặc biệt quan trọng lê dài tính năng hoặc tránh hủy hoại thuốc như viên giải phóng chậm, giải phóng lê dài, viên trì hoãn giải phóng, viên bao tan trong ruột, viên bao có trấn áp giải phóng … Theo những phân loại này, người ta chia thành 3 loại chính :
Viên phóng thích hoạt chất tức thời ( viên quy ước ) gồm những viên uống thường thì, tan trong dạ dày, viên ngậm, đặt dưới lưỡi, nhai, viên sủi, … những viên này giải phóng nhanh và trọn vẹn sau khi uống hoặc được hòa tan rồi uống, vì vậy thời hạn công dụng thường ngắn ( 4-8 giờ ) .
Viên phóng thích hoạt chất trễ là viên không giải phóng ngay mà đến một thời gian hoặc vị trí nào đó viên mới mở màn giải phóng và vận tốc giải phóng nhanh như viên quy ước, tiêu biểu vượt trội cho nhóm này là viên bao tan trong ruột sử dụng cho thuốc kém bền với acid dịch dạ dày nên cần được bảo vệ bằng màng bao, khi xuống đến ruột non mới mở màn giải phóng .
Viên phóng thích hoạt chất biến hóa gồm những viên giải phóng lê dài ( thời hạn công dụng tối thiểu phỉ gấp đôi viên quy ước ) thường sử dụng những tá dược khác lê dài thời hạn giải phóng dược chất, hoàn toàn có thể tích hợp phóng thích chậm với phần liều duy trì và phóng thích nhanh với liều khởi đầu hoặc giải phóng theo đợt .

Ưu, điểm yếu kém của viên nén

Ưu điểm nổi bật chung

Viên nén là loại thuốc được sử dụng thông dụng nhất, thuốc được chia liều đúng mực cho từng viên, tiện sử dụng, tương đối bảo đảm an toàn, dễ dữ gìn và bảo vệ, tàng trữ, luân chuyển và mang theo .

Thuốc thường được dùng uống, có kích thước nhỏ, dễ che dấu mùi vị hơn thuốc bột, cốm và các loại thuốc lỏng khác. Thuốc có ưu điểm hơn đường tiêm truyền là an toàn, tránh nhiễm khuẩn khi dùng, nếu uống nhầm hoặc ngộ độc thuốc có thể xử lý bằng gây nôn, rửa ruột để tránh hấp thu vào máu.

Viên nén hoàn toàn có thể che dấu được mùi vị
Viên nén dễ đóng gói, dữ gìn và bảo vệ và thường có tuổi thọ cao hơn nhiều loại thuốc khác do nó là một khối rắn, dược chất ít bị tiếp xúc với môi trường tự nhiên xung quanh .
Ngày nay, viên nén hầu hết đều được sản xuất theo quy mô công nghiệp quy trình tiến độ tự động hóa nên tiết kiệm ngân sách và chi phí thời hạn, nhân công lao động ngân sách, giá rẻ hơn những dạng khác .

Nhược điểm

Không phải hoạt chất nào cũng hoàn toàn có thể bào chế dưới dạng viên nén do chịu nén kém hoặc hàm lượng dược chất rất lớn, kém bền qua đường uống, những hoạt chất lỏng như tinh dầu, phenol, … hoặc những hoạt chất gây cháy nổ khi nén viên .
Khi sử dụng viên nén uống hoàn toàn có thể gây kích ứng, viêm loét đường tiêu hóa do giải phóng hoạt chất tại một vị trí với nồng độ cao .
Không dùng thuốc được cho 1 số ít đối tượng người tiêu dùng đặc biệt quan trọng như người hôn mê, trẻ sơ sinh, người già khó nuốt …
Khả năng giải phóng dược chất của viên nén nói chung chậm, không không thay đổi bằng những dạng bào chế khác và sinh khả dụng kém hơn khi cùng so sánh trên một hoạt chất .

Kỹ thuật bào chế

Dập thẳng

Viên nén sản xuất bằng chiêu thức dập thẳng cần có nhu yếu về dược chất chỉ chiếm tỷ suất nhỏ so với tá dược, có tá dược chuyên sử dụng để tăng độ trơn chảy, chịu nén tốt cho khối bột. Khối bột chỉ cần đưa vào cối và nén trực tiếp nên thao tác nhanh, ít ảnh hưởng tác động độ không thay đổi của dược chất .
Các quy trình tiến độ sản xuất cũng được rút ngắn hơn những chiêu thức khác thuốc được làm nhỏ và phân loại kích cỡ tiểu phân sau đó trộn với tá dược rồi đem lên dập viên, tuy nhiều ưu điểm thế nhưng không phải dược chất nào cũng dập thẳng được như dược chất chịu nén kém và chiếm tỷ suất cao, tỷ trọng thấp, khó đồng đều khi trộn .

Tạo hạt ướt

Quá trình tạo hạt ướt cần thêm công đoạn làm ẩm khối bột, rây hạt, sấy và sửa hạt nên các dược chất kém bền với ẩm và nhiệt sẽ bị phá hủy khi sản xuất theo cách này so với dập thẳng. Tuy nhiên, tạo hạt ướt cũng có nhiều ưu điểm là cải thiện độ trơn chảy, chịu nén của khối bột, giúp đồng đều tác thành phần trong khối bột hơn, vì thế việc tạo hạt thích hợp cho các dược chất chịu nén kém.

Các hạt sấy phải đạt được đến một hàm ẩm theo nhu yếu mới hoàn toàn có thể đem dập viên, nếu hạt ẩm, viên không đạt nhu yếu về độ cứng, khi dữ gìn và bảo vệ dễ bị vi sinh vật nhiễm hoặc biến hóa do sự xuất hiện của nước .

Tạo hạt khô

Tạo hạt khô cũng có quá trình tương tự tạo hạt ướt, chỉ khác về tá dược dính sử dụng là dạng bột khô nên không cần quy trình sấy. Tạo hạt khô thích hợp với dược chất kém bền với nhiệt và ẩm, giúp cải tổ độ trơn chảy và chịu nén của khối bột hơn so với giải pháp dập thẳng .

Rate this post