Amiăng là gì?
Amiăng ( hay còn gọi là asbestos ) là tên gọi chung của loại sợi khoáng silicat, bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp cổ có nghĩa là ” không hề tàn phá ” và đã được sử dụng từ hơn 2 nghìn năm trước vì những ưu điểm như bền, dai, mềm dẻo và cách nhiệt tốt. Khi ấy, người La Mã và Hy Lạp cổ đại đã dùng sợi amiăng phối hợp với sợi bông để dệt vải làm quần áo nhưng phải đến cuối thế kỷ XIX, amiăng mới khởi đầu được sản xuất công nghiệp, ship hàng những ngành chế tạo vật liệu chịu nhiệt cho đầu máy xe lửa, tàu biển, bộ khớp, bộ ly hợp, lớp lót hãm, phanh ôtô, những vật tư thiết kế xây dựng như tấm cách nhiệt, sàn, tấm lợp mái nhà, vách ngăn, ống dẫn nước …
Cuối những năm 80 của thế kỷ trước, khoảng 3.000 loại sản phẩm có chứa sợi amiăng được lưu hành trên khắp thế giới nhưng bây giờ, con số này chỉ còn chưa tới vài trăm.
Bạn đang đọc: Amiăng – Kẻ giết người giấu mặt
Về đặc thù, amiăng có 6 loại và được chia thành 2 nhóm chính, là nhóm serpentin và nhóm amphibol, trong đó amiăng trắng thuộc nhóm serpentin và 5 loại còn lại thuộc nhóm amphibol. Hai nhóm này trọn vẹn độc lạ về cấu trúc hóa học cũng như đặc thù lý, hóa nhưng đều có chung một mối nguy khốn là tạo ra bệnh bụi phổi, hội chứng vôi hóa màng phổi và những khối u – mầm mống của bệnh ung thư phổi, ung thư trung biểu mô nếu con người tiếp xúc với chúng. Khi hít amiăng vào phổi, nó sẽ nằm lại trong đó rất lâu mà không bị phân hủy, tạo thành khối u rồi sau thời hạn từ 10 đến 20 năm, khối u này sẽ chuyển thành ung thư .
Chính do đó, lúc bấy giờ hầu hết những khu mỏ khai thác amiăng nhóm amphibol đã bị đình chỉ hoạt động giải trí, và sợi amiăng amphibol cũng bị nhiều vương quốc cấm kinh doanh, luân chuyển do nhận thức được sự nguy hại của việc tiếp xúc với nó. Chỉ duy nhất amiăng trắng là còn được phép sử dụng trong công nghệ tiên tiến quốc phòng, xí nghiệp sản xuất điện hạt nhân nhưng trong một tương lai không xa, nó cũng sẽ trọn vẹn bị cấm sử dụng .
Năm 1972, Đan Mạch là nước tiên phong cấm sử dụng amiăng. Từ đó đến nay đã có 55 vương quốc – gồm có cả những nước tăng trưởng lẫn đang tăng trưởng cấm dùng amiăng trong tổng thể mọi nghành. Tại Mỹ và Canada, việc sử dụng amiăng trong sản xuất dân sự coi như đã chấm hết vì nó chỉ còn được dùng làm những lớp cách nhiệt trong những chiến hạm, tàu trường bay, tàu ngầm và những lò phản ứng hạt nhân vì người ta chưa tìm ra loại vật tư nào để thay thế sửa chữa. Nếu như năm 1980, nước Mỹ sử dụng 350.000 tấn amiăng thì năm 2011, số lượng này chỉ còn là 961 tấn, bằng 0,3 % khối lượng năm 1980 .
Nhiều ngôi nhà ở vùng nông thôn dùng tấm lợp có amiăng.
Ở miền Nam Nước Ta trước năm 1975, loại ” tôn ” lợp nhà có trộn lẫn sợi amiăng amphibol với màu xanh xám đặc trưng – gọi là ” tôn fribo cement ” – được sử dụng rất thông dụng vì giá tiền rẻ, lại khá bền. Tuổi thọ của một mái nhà lợp bằng ” tôn ” amiăng hoàn toàn có thể lên đến 20, 30 năm. Nhưng theo thời hạn, lớp xi-măng dần dà bị lão hóa bởi ảnh hưởng tác động của thời tiết rồi mỗi khi có sự rung động, va đập, những hạt bụi amiăng nhỏ li ti rơi xuống nên dù muốn dù không, người sống trong nhà cũng sẽ hít phải .
Bên cạnh đó, ở nhiều khu công trình lớn, sợi amiăng được quấn vào những lõi thép của những trụ móng nhà, hoặc trộn vào lớp xi-măng xây tường, trần, để tăng độ bền và chống hỏa hoạn. Thế nên khi sửa chữa thay thế hoặc đập bỏ những tòa nhà này, bụi amiăng sẽ phát tán đi nhiều nơi. Trong công nghiệp, nó dùng làm gioăng, phớt trong những đường ống chịu nhiệt, làm miếng đệm chống hở, chống thoát hơi trong động cơ xe máy. Khi sửa chữa thay thế, sửa chữa thay thế, người ta vứt bỏ những vật tư ấy và nó được chôn lấp như rác thải, dẫn đến hiện tượng kỳ lạ nguồn nước ngầm nhiễm amiăng .
Theo thống kê, nước ta lúc bấy giờ có khoảng chừng 40 cơ sở sản xuất tấm lợp amiăng, hàng năm phân phối khoảng chừng 70 triệu mét vuông và sử dụng gần 10.000 lao động. Tuy nhiên, 84 % doanh nghiệp khi được kiểm tra về những lao lý bảo đảm an toàn vệ sinh lao động trong sản xuất có sử dụng amiăng thì đều bị nhìn nhận là chấp hành trung bình hoặc kém .
Theo thạc sĩ Lê Mạnh Kiểm, Phó trưởng Phòng Thanh tra bảo đảm an toàn vệ sinh lao động – Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội thì phần đông không có doanh nghiệp nào thực thi những giải pháp hầu hết để phòng bệnh nghề nghiệp, ví dụ điển hình như thông tin yếu tố ô nhiễm và giảng dạy công nhân phương pháp phòng bệnh do amiăng, sắp xếp nơi tắm rửa, vệ sinh cá thể và khử độc sau ca thao tác để tránh tán phát sợi amiăng ra hội đồng
Amiăng nguy hiểm như thế nào?
Xem thêm: Xét nghiệm HIV âm tính là gì?
Một trong những chứng bệnh do amiăng gây ra là bệnh bụi phổi. Đây là hiện tượng kỳ lạ tổn thương xơ hóa lan tỏa trong nhu mô phổi và thường Open sau 5 đến 20 năm tiếp xúc với amiăng. Những người có rủi ro tiềm ẩn mắc phải bệnh này là người làm trong ngành sản xuất ” tôn ” amiăng, khoan cắt, đập phá những khu công trình kiến thiết xây dựng có amiăng, khai thác quặng đá có amiăng, chải sợi, kéo sợi, dệt vải, làm tấm cách nhiệt có amiăng, sản xuất má phanh ôtô, gioăng chống hở có amiăng .
Bệnh thường bộc lộ bằng hai triệu chứng chính là đau tức ngực và khó thở rồi tiếp theo là ho lê dài, thoạt đầu thì ho khan, sau ho kèm theo khạc ra đờm, ho ra máu, khung hình gầy ốm, suy kiệt rồi tử trận .
Nhiễm amiăng còn gây ra những tổn thương ở phổi như tràn dịch màng phổi, dày dính màng phổi, vôi hóa màng phổi dẫn đến xẹp phổi nhưng nguy hại nhất vẫn là ung thư phổi, ung thư trung biểu mô …
Ông Jeffery Kobza, Quyền Trưởng đại diện thay mặt WHO tại Nước Ta cho biết thêm : Mỗi năm trên quốc tế có hơn 100.000 người chết và khoảng chừng 1,5 triệu người phải sống chung với những bệnh có tương quan đến amiăng như ung thư phổi, bụi phổi, ung thư biểu mô ác tính, ung thư thanh quản, ung thư buồng trứng. Số liệu này mới chỉ là của những vương quốc có mạng lưới hệ thống thống kê hoàn hảo công bố, còn tại những vương quốc đang tăng trưởng, sử dụng amiăng nhiều nhất lúc bấy giờ thì vẫn chưa có số lượng chính thức .
Phải cấm sử dụng amiăng
Trong lúc xu thế chung của quốc tế là không sử dụng hoặc cấm sử dụng amiăng thì hơn 10 năm qua, Nước Ta vẫn là một trong số ít những vương quốc tiêu thụ amiăng nhiều nhất quốc tế – đứng vị trí số 1 là Trung Quốc, rồi đến Ấn Độ, Nga …, đa phần để sản xuất tấm lợp A-C và hầu hết sợi amiăng đều được nhập khẩu từ quốc tế, trung bình mỗi năm Nước Ta nhập khoảng chừng 65.000 tấn. Năm 2012, Nước Ta nhập gần 79.000 tấn – đứng thứ 6 trên quốc tế trong lúc hiện tại, nước ta vẫn chưa có công nghệ tiên tiến, quy trình tiến độ nào giải quyết và xử lý được chất này, và amiăng vẫn cứ thư thả sống sót trong thiên nhiên và môi trường .
Một bệnh nhân bị bệnh bụi phổi do nhiễm amiăng.
Thế nhưng, có ý kiến từ Hiệp hội tấm lợp Việt Nam cho rằng amiăng trắng vẫn an toàn vì hiện nay, Việt Nam mới chỉ phát hiện 3 trường hợp bị bệnh phổi amiăng. Điều này cũng dễ hiểu vì ngành xây dựng là một trong những khách hàng lớn nhất của tấm lợp A-C, nhưng họ quên đi một điều là thời gian ủ bệnh của các căn bệnh do amiăng gây ra đến khi phát bệnh thường kéo dài vài chục năm, và không có ngưỡng nào được gọi là an toàn khi tiếp xúc với nó.
Khi amiăng ở trong dạng phối hợp với vật tư khác thì nó ít gây độc, nhưng khi nó ở dạng sợi hoặc phát tán vào không khí thì cực kỳ ô nhiễm. Đó là chưa kể việc giám sát sức khỏe thể chất cho người lao động chưa liên tục, cũng như chưa có TT ĐK người lao động làm những ngành nghề có tương quan trực tiếp đến amimăng nên không hề theo dõi được quy trình tiếp xúc, đồng thời ngành y tế Nước Ta còn thiếu kinh nghiệm tay nghề chẩn đoán, phát hiện những loại bệnh này bởi lẽ việc chụp X-quang phổi không hề phát hiện ra amiăng – ngoại trừ lúc nó đã gây bệnh bụi phổi hoặc ung thư – còn trong thời hạn ủ bệnh thì bác sĩ đa phần chỉ nhận diện bệnh qua những triệu chứng, mà những triệu chứng ấy lại dễ nhầm lẫn với một số ít bệnh phổi khác nếu bác sĩ không chăm sóc đến tiền sử nghề nghiệp của bệnh nhân .
Từ những yếu tố nêu trên, những chuyên viên tham gia hội nghị đều đồng ý chấp thuận rằng Nước Ta cần thiết kế xây dựng một lộ trình về việc cấm sử dụng amiăng càng sớm càng tốt. Bên cạnh đó, hội nghị cũng thống nhất việc thiết yếu phải tuyên truyền thoáng rộng về tai hại của amiăng so với người sản xuất lẫn tiêu dùng. Với người lao động làm những việc làm tương quan trực tiếp đến amiăng, phần nhiều họ không có khái niệm về sự ô nhiễm nên họ vẫn thản nhiên gật đầu những điều kiện kèm theo như nồng độ bụi cao, trang bị bảo lãnh lao động thiếu thốn …
Ông Nguyễn Thanh Long, Thứ trưởng Bộ Y tế khẳng định chắc chắn : ” Cần phải triển khai những nghiên cứu và điều tra về giải quyết và xử lý những vật tư thải có chứa amiăng trong hội đồng để bảo vệ thiên nhiên và môi trường sống bảo đảm an toàn hơn. Sắp tới, Bộ Y tế sẽ có văn bản báo cáo giải trình Thủ tướng nhà nước để sớm đưa amiăng vào hạng mục hóa chất ô nhiễm của Công ước Rotterdam, tiến tới cấm sử dụng trọn vẹn amiăng tại Nước Ta ”
Source: https://blogchiase247.net
Category: Hỏi Đáp
