Đo loãng xương (đo mật độ xương BMD) là gì?

02/04/2021

Bạn nghĩ rằng những chấn động như té ngã, tai nạn thương tâm … mới gây ra những hậu quả đến xương. Tuy nhiên, trong thực tiễn cho thấy chỉ một cái ho hay hắt hơi mạnh cũng khiến xương bị gãy. Làm cách nào để biết được thực trạng xương đang khỏe hay yếu ? Thực hiện thống kê giám sát tỷ lệ xương ( đo loãng xương ) sẽ giúp bạn có được câu vấn đáp. Đây là kỹ thuật thường được vận dụng trong những chẩn đoán thiếu xương và loãng xương, thậm chí còn xác lập được rủi ro tiềm ẩn gãy xương trong tương lai của bạn.

Bài viết được tư vấn bởi THS.BS HỒ HOÀNG PHƯƠNG – Giám đốc Trung tâm Chẩn Đoán Hình Ảnh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh – TP.HCM.

Tổng quan loãng xương

Trước tiên bạn cần hiểu thực trạng loãng xương là gì ? Loãng xương ( còn được gọi là bệnh giòn xương hay xốp xương ) là hiện tượng kỳ lạ xương mỏng mảnh dần và tỷ lệ những dưỡng chất trong xương ngày càng thưa dần, khiến xương giòn hơn, dễ tổn thương và gãy dù chỉ bị chấn thương nhẹ. Để chẩn đoán thực trạng xương bị loãng, những bác sĩ thường chỉ định vận dụng kỹ thuật đo tỷ lệ xương BMD, còn gọi là kiểm tra tỷ lệ khoáng xương hay đo loãng xương.

Đo loãng xương ( đo tỷ lệ xương ) là gì ?

Đo loãng xương hay đo mật độ xương (tên tiếng Anh Bone Mineral Density – BMD) là kỹ thuật sử dụng tia X hoặc hấp thụ tia X năng lượng kép (DEXA hay DXA), hay chụp CT để xác định hàm lượng canxi và các khoáng chất có trong xương. Những khu vực thường được thực hiện đo mật độ xương là cột sống, hông hoặc xương cẳng tay.

Cũng trải qua kỹ thuật này, bạn hoàn toàn có thể biết được bản thân có đang rơi vào thực trạng giảm khối lượng xương hay không. Nếu không may mắc phải, xương sẽ trở nên giòn và dễ gãy hơn.

Kỹ thuật đo loãng xương sẽ giúp bạn chăm nom bộ khung nâng đỡ khung hình tốt hơn

Tại sao cần đo tỷ lệ xương ( BMD ) ?

Mục đích triển khai xét nghiệm tỷ lệ xương là sớm phát hiện những yếu tố về loãng xương ( xương mỏng mảnh, yếu ) và mất xương ( giảm khối lượng xương ) để có hướng điều trị càng sớm càng tốt. Việc điều trị sớm giúp ngăn ngừa thực trạng gãy xương. Các biến chứng của xương bị gãy tương quan đến loãng xương thường nghiêm trọng, đặc biệt quan trọng là ở người già. Do đó, phát hiện sớm thực trạng loãng xương sẽ giúp chẩn đoán, điều trị kịp thời để cải tổ tình hình hoặc ngăn cho yếu tố không trở nặng. ( 1 ) Theo đó, việc đo lường và thống kê tỷ lệ xương được thực thi nhằm mục đích mục tiêu :

• Xác nhận chẩn đoán loãng xương nếu bạn đã bị gãy xương
• Dự đoán khả năng gãy xương trong tương lai
• Xác định tỷ lệ mất xương
• Xem xét việc điều trị có hiệu quả

Những trường hợp nào cần đo tỷ lệ xương ?

Có nhiều yếu tố rủi ro tiềm ẩn gây loãng xương, trong đó nhóm đối tượng người dùng cần được triển khai đo tỷ lệ xương gồm có :

• Phụ nữ sau mãn kinh không dùng estrogen
• Nhóm tuổi cao, phụ nữ trên 65 tuổi và nam giới trên 70 tuổi
• Hút thuốc
• Tiền sử gia đình bị gãy xương hông
• Sử dụng thuốc thuộc nhóm steroid (như prednisone)lâu dài hoặc một số loại thuốc khác cũng gây cản trở quá trình tái tạo xương và gây loãng xương
• Người mắc một số bệnh, bao gồm viêm khớp dạng thấp, đái tháo đường loại 1, bệnh gan, bệnh thận, cường giáp hoặc cường cận giáp
• Tiêu thụ rượu quá mức
• BMI thấp (chỉ số khối cơ thể)
• Phụ nữ đã từng được điều trị bằng liệu pháp thay thế hormone trong một thời gian dài (trên 10 năm).
• Đàn ông trong độ tuổi từ 50 đến 69 tuổi bị tăng glucocorticoid, lạm dụng thuốc lá và rượu, giảm năng tuyến sinh dục nam (Hypogonadism), suy thận.

Ngoài ra, những bác sĩ cũng hoàn toàn có thể đề xuất triển khai kiểm tra tỷ lệ xương khi bạn rơi vào những trường hợp sau :

• Suy giảm chiều cao: Bất cứ ai bỗng nhiên thấy mình dường như thấp đi có thể nghĩ đến vấn đề gãy xương sống và nguyên nhân sâu xa là do bị loãng xương.
• Gãy xương: Điều này không chỉ xảy ra khi gặp phải những chấn thương mạnh (té ngã, tai nạn…) mà có thể đến từ những lý do khó ngờ như ho hay hắt hơi quá mạnh. Theo đó, khi một đoạn xương trở nên suy yếu, nguy cơ xương bị vỡ dễ xảy ra hơn so với bình thường.
• Thực hiện thủ thuật cấy ghép. Việc sử dụng thuốc chống thải ghép ở những ca bệnh cấy ghép nội tạng hoặc tủy xương cũng là nguyên nhân gây loãng xương (do thuốc gây ảnh hưởng đến quá trình tái tạo xương).
• Sự suy giảm hormone estrogen ở phụ nữ do những nguyên nhân như điều trị ung thư, suy giảm tự nhiên sau tuổi mãn kinh…
• Đối tượng nam giới đã trải qua điều trị ung thư tuyến tiền liệt (do giảm nồng độ testosterone) cũng cần được xem xét thực hiện kỹ thuật này.

Quy trình đo độ loãng xương

Để việc đo loãng xương diễn ra nhanh gọn và cho hiệu quả đúng mực, bạn cần nắm những thông tin cơ bản sau :

Chuẩn bị gì trước khi đo độ loãng xương ?

Bác sĩ hoàn toàn có thể nhu yếu bạn ngừng việc bổ trợ canxi trong khoảng chừng 24 đến 48 giờ trước khi triển khai đo loãng xương. Ngoài ra, bác sĩ cũng đưa lời khuyên không nên đeo đồ trang sức đẹp sắt kẽm kim loại hoặc mặc quần áo có những chi tiết cụ thể sắt kẽm kim loại như nút, khóa kéo … khi triển khai kỹ thuật này.

Quá trình đo tỷ lệ xương BMD

Khi bước vào thực thi việc đo mật xương, ngoài những chú ý quan tâm trên, bạn sẽ được hướng dẫn đơn cử trình tự những bước như sau :

• Bác sĩ sẽ chỉ định bạn nằm trên giường đệm của máy đo
• Máy đo sẽ di chuyển tới, lui để thực hiện việc đo lường
• Thời gian đo diễn ra trong khoảng 20 – 30 phút
• Bạn chờ nhận thông báo kết quả

Sau khi đo tỷ lệ xương

Hoàn tất quy trình đo, bác sĩ sẽ hẹn bạn thời hạn nhận hiệu quả. Tùy thuộc vào thế hệ máy, kinh nghiệm tay nghề của bác sĩ đọc hiệu quả mà thời hạn trả hiệu quả sẽ diễn ra nhanh hay lâu. Hiện nay, với những thế hệ máy móc văn minh thì thời hạn trả hiệu quả đã được rút ngắn rất nhiều.

Kết quả đo tỷ lệ xương

Thông qua kỹ thuật đo tỷ lệ xương sẽ xác lập tỷ lệ khoáng xương của khung hình có đang trong thực trạng suy yếu. Kết quả đo tỷ lệ xương được so sánh với 2 chỉ số : điểm T và điểm Z.

Thông qua điểm số T và Z bác sĩ sẽ nhìn nhận được mức độ loãng xương của bạn Đầu tiên, hiệu quả BMD của bạn được so sánh với hiệu quả BMD của Người 25 – 35 tuổi khỏe mạnh cùng giới tính và dân tộc bản địa với bạn. Độ lệch chuẩn ( SD ) chính là sự độc lạ giữa BMD của bạn với Người 25-35 tuổi khỏe mạnh. Đây gọi là điểm T. Theo Tổ chức Y tế Thế giới ( WHO ), loãng xương được xác lập dựa trên những mức tỷ lệ xương sau :

• Điểm T trong khoảng 1 SD (+1 hoặc -1): mật độ xương ở mức bình thường
• Điểm T từ 1 đến 2,5 SD dưới trung bình (-1 đến -2,5 SD): mật độ xương thấp
• Điểm T từ 2,5 SD trở lên dưới mức trung bình (nhiều hơn -2,5 SD): loãng xương

Ngoài chỉ số T, BMD của bạn còn được so sánh với tỷ lệ xương thông thường của Người khỏe mạnh cùng độ tuổi ( điểm Z ). Điểm Z bộc lộ tỷ lệ xương của bạn cao hay thấp hơn so với người khỏe mạnh ở cùng độ tuổi, giới tính, độ cao, cân nặng và chủng tộc với bạn. Theo đó, điểm Z được Thương Hội Đo tỷ lệ lâm sàng quốc tế ( ISCD ) nhìn nhận như sau :

• Điểm Z trên -2.0: bình thường
• Điểm Z = +0.5, -0.5 hay -1.5: phổ biến đối với phụ nữ tiền mãn kinh
• Điểm Z ≤ -2,0: mật độ xương thấp hơn tiêu chuẩn của nhóm tuổi

Ngoài xét nghiệm tỷ lệ xương, bác sĩ cũng hoàn toàn có thể yêu cầu những xét nghiệm khác như xét nghiệm máu để xem xét rủi ro tiềm ẩn mắc bệnh thận, nhìn nhận tính năng tuyến cận giáp, nhìn nhận mức độ khoáng chất trong khung hình tương quan đến sức khỏe thể chất xương ( ví dụ điển hình như canxi ).

Đo loãng xương là cách phòng bệnh loãng xương hiệu suất cao

Theo khuyến nghị của những chuyên viên y tế, để bảo vệ sức khỏe thể chất xương khớp và đề phòng những mối nguy khác về sức khỏe thể chất, bạn nên đi khám tổng quát 6 tháng / lần. Đặc biệt, với những người ngấp nghé U40 ( đơn cử : nữ ở độ tuổi 40 đến 45, nam từ 50 đến 60 ) khi thấy có những tín hiệu đau nhức xương, mỏi khớp hoặc dễ bị chấn thương do va chạm nhẹ cần đi khám ngay bởi những tín hiệu này cho thấy bệnh đã chuyển nặng. Có thể thấy đo loãng xương là cách phòng ngừa và điều trị bệnh loãng xương đơn thuần và hiệu suất cao. Thực tế cho thấy nhiều người dù đã có ý thức phòng bệnh xương khớp từ sớm trải qua dinh dưỡng nhưng vì chưa thực thi đúng cách nên không đạt được hiệu suất cao. Ví như việc bổ trợ canxi quá liều lại vô tình gây thêm bệnh cho khung hình do không sử dụng kèm vitamin D3 để canxi thuận tiện hấp thụ từ ruột vào máu và đi nuôi dưỡng những tế bào.

Phương pháp tỷ lệ xương BMD

Có nhiều cách khác nhau để đo tỷ lệ xương, trong đó phổ cập nhất là sử dụng một quy trình tiến độ hấp thụ tia X nguồn năng lượng kép ( quét DEXA ).

Đo tỷ lệ loãng xương bằng giải pháp Dexa

(2)

Quy trình đo tỷ lệ loãng xương bằng chiêu thức đo loãng xương Deax được diễn ra như sau :

• Bạn nằm ngửa trên bàn đệm với tư thế thẳng hai chân, hoặc có thể được yêu cầu đặt chân trên một bục đệm
• Một máy quét sẽ đi qua cột sống và hông dưới, một máy quét khác được gọi là trình tạo photon sẽ chạy phía dưới bạn. Hình ảnh từ hai máy quét này sẽ được kết hợp và gửi đến máy tính để xử lý dữ liệu. Kỹ thuật viên sẽ theo dõi quy trình này trên màn hình máy tính.
• Trong khi thực hiện việc đo lượng, bạn nên nằm yên, đôi khi bác sĩ có thể yêu cầu bạn nín thở.
• Để đo mật độ xương ở cẳng tay, ngón tay, bàn tay hoặc bàn chân, máy quét di động (quét DEXA ngoại vi hay p-DEXA) có thể được áp dụng.

Đo tỷ lệ xương bằng tia X ( DXA )

Đo tỷ lệ xương ( hay quét tỷ lệ xương ) DXA cũng là kỹ thuật sử dụng tia X nguồn năng lượng kép để đo thực trạng mất xương. Là giải pháp định lượng mất xương và để theo dõi người đang điều trị. Kỹ thuật này thường được thực thi ở cột sống và cổ xương đùi. Trong 1 số ít trường hợp hoàn toàn có thể đo xương hàng loạt khung hình. DXA cũng thường được sử dụng để chẩn đoán loãng xương ở những đối tượng người dùng : ( 3 )

• Phụ nữ trên 65 tuổi
• Phụ nữ từ sau tuổi mãn kinh đến 65 tuổi có các yếu tố nguy cơ như tiền sử gia đình loãng xương, chỉ số khối cơ thể thấp, hút thuốc lá, sử dụng thuốc có nguy cơ cao gây mất xương (như glucocorticoid)
• Người bệnh nam và nữ ở mọi độ tuổi bị gãy xương do nguyên nhân loãng xương
• Người bệnh có kết luận chẩn đoán hình ảnh là mật độ xương giảm hoặc xẹp đốt sống không triệu chứng nhưng tình cờ phát hiện khi thực hiện kỹ thuật chụp ảnh
• Người bệnh có nguy cơ loãng xương thứ phát
• Dùng để đánh giá nguy cơ gãy xương của một ai đó.

Đo loãng xương bao nhiêu tiền và nên đo ở đâu uy tín ?

Hiện nay, mạng lưới hệ thống BVĐK Tâm Anh ( TP.HN và Thành Phố Hồ Chí Minh ) đang là địa chỉ đáng an toàn và đáng tin cậy để bạn hoàn toàn có thể yên tâm thực thi việc đo loãng xương. Toàn bộ mạng lưới hệ thống máy móc tại bệnh viện đều là thế hệ máy đời mới và tiên tiến và phát triển do đó sẽ cho ra tác dụng nhanh gọn và đúng chuẩn cao. Hơn nữa, tại đây còn có đội ngũ bác sĩ dày dặn kinh nghiệm tay nghề, trình độ cao trong nghành chẩn đoán hình ảnh sẽ đưa ra những chẩn đoán đúng chuẩn trải qua những hình ảnh thu được.

Hệ thống máy đo tỷ lệ khoáng xương văn minh tại BVĐK Tâm Anh TP Hồ Chí Minh Hệ thống máy đo loãng xương tại BVĐK Tâm Anh không chỉ có tính năng đo tỷ lệ loãng xương mà còn được tích hợp nhiều công suất quan trọng khác như nhìn nhận rủi ro tiềm ẩn gãy xương, vôi hóa … Ưu điểm tiêu biểu vượt trội của máy so với những thế hệ trước là nguồn tia X nguồn năng lượng kép tần số cao, tính năng quét 1 lần OnePass loại bỏ lỗi biến dạng hình ảnh, độ phân giải cao, qua đó trả ra hình ảnh chất lượng và rõ nét.

Đo tỷ lệ xương có hại không ?

Kỹ thuật quét mật độ xương sử dụng liều bức xạ rất thấp nên an toàn với hầu hết mọi người, mọi độ tuổi. Tuy nhiên, kỹ thuật này không được khuyến khích cho phụ nữ mang thai để tránh gây hại cho thai nhi. Do đó, hãy nói cho bác sĩ tình trạng của bạn ngay cả khi bạn nghi ngờ mình đang có thai.

Khi nào cần đo loãng xương ?

Theo như đã nói ở trên, khi thấy mình nằm trong nhóm người dưới đây, bạn cần được thực thi việc đo tỷ lệ xương : Phụ nữ sau mãn kinh không dùng estrogen, người cao tuổi ( phụ nữ trên 65 tuổi và phái mạnh trên 70 tuổi ), hút thuốc, tiền sử mái ấm gia đình bị gãy xương hông ; sử dụng steroid vĩnh viễn hoặc một số ít loại thuốc khác ; người mắc 1 số ít bệnh, gồm có viêm khớp dạng thấp, đái tháo đường loại 1, bệnh gan, bệnh thận, cường giáp hoặc cường cận giáp ; tiêu thụ rượu quá mức ; phụ nữ đã từng được điều trị bằng liệu pháp sửa chữa thay thế hormone trong khoảng chừng thời hạn 10 năm ; đàn ông trong độ tuổi từ 50 đến 69 tuổi bị tăng glucocorticoid, lạm dụng thuốc lá và rượu, giảm năng tuyến sinh dục nam ( Hypogonadism ), suy thận …

ĐỂ ĐẶT LỊCH HẸN KHÁM VÀ TÌM HIỂU THÔNG TIN, XIN VUI LÒNG LIÊN HỆ HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
– Hà Nội
108 Hoàng Như Tiếp, P.Bồ Đề, Q.Long Biên, TP.Hà Nội
Hotline: 1800 6858
– TP.HCM
2B Phổ Quang, P.2, Q.Tân Bình, TP.Hồ Chí Minh
Hotline: 028 7102 6789
Fanpage: https://www.facebook.com/benhvientamanh

Bệnh lý về xương khớp rất khó được phát hiện vì thế chúng ta nên có tâm lý chủ động trong phòng bệnh. Theo đó, bên cạnh chế độ dinh dưỡng đúng cách, việc đo loãng xương định kỳ là cách đơn giản giúp phòng chống các bệnh nguy hiểm về xương khớp, kịp thời điều trị, duy trì một cuộc sống chất lượng và như ý.

Source: https://blogchiase247.net
Category: Hỏi Đáp