Bụi phổi (bụi trong phổi): Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

05/11/2020

Không khí ô nhiễm, môi trường làm việc bụi bẩn tiềm ẩn nguy cơ bệnh bụi phổi. Việc trang bị những kiến thức khoa học về dấu hiệu bệnh và phương pháp điều trị hiệu quả giúp người bệnh sớm nhận biết, điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm.

Trong danh sách 30 nghề nghiệp nằm trong danh mục thanh toán bảo hiểm y tế, bệnh bụi phổi chiếm tỷ lệ cao nhất với 74% các trường hợp. Thống kê mới nhất của Bộ Y tế cho thấy, Việt Nam có gần 28.000 người lao động mắc bệnh, tuy nhiên con số thực tế lại có thể cao hơn gấp nhiều lần (1). Phổi có bụi sẽ làm xơ cứng buồng phổi, người bệnh có nguy cơ mất khả năng lao động, thậm chí đe dọa tính mạng.

Bệnh bụi phổi là gì?

Bệnh bụi phổi (tiếng Anh là Pneumoconiosis) là một trong nhóm bệnh lý phổi kẽ do hít phải một số loại bụi làm tổn thương phổi. Bệnh thường gặp phải ở nơi làm việc nên còn được gọi là bệnh phổi nghề nghiệp (2). 

Đây là thực trạng tích tụ bụi bẩn trong nhiều năm trong phổi và tiến triển thành bệnh. Khi phổi của người bệnh không hề vô hiệu tổng thể những hạt bụi này sẽ dẫn đến thực trạng viêm phổi, hoàn toàn có thể gây ra những mô sẹo. Bệnh cũng gây tổn thương những mạch máu và túi khí trong phổi, khiến những mô bao quanh túi khí và đường dẫn khí trở nên dày hơn, cứng hơn. Tình trạng này được gọi là bệnh phổi kẽ, lúc này người bệnh hoàn toàn có thể gặp những triệu chứng khó thở nặng hơn.

Phân loại

GS.TS.BS Ngô Quý Châu cho biết, bệnh Open ở nhiều dạng khác nhau, tùy vào loại bụi trong phổi của người bệnh. Trong đó, thường gặp nhất là bệnh bụi phổi amiăng, bụi phổi silic và bụi phổi công nhân than ( còn được gọi là CWP hoặc phổi đen ). Như tên gọi, những bệnh này xảy ra khi người bệnh hít phải sợi amiăng, bụi silic và bụi mỏ than. Bệnh hoàn toàn có thể Open ở dạng đơn thuần hoặc phức tạp. Ở trường hợp đơn thuần, trên phim X-quang hoàn toàn có thể Open những mô sẹo nhỏ dưới dạng những vòng tròn và dày lên, còn được gọi là nốt sần. Trường hợp bệnh tiến triển phức tạp, gây biến chứng, phổi có rất nhiều sẹo được gọi là bệnh xơ phổi. Thông thường khi những hạt bụi xâm nhập vào phổi phải mất nhiều năm mới hình thành, tăng trưởng thành bệnh. Tuy nhiên, 1 số ít trường hợp bệnh hoàn toàn có thể tiến triển nhanh chỉ sau một thời hạn ngắn người bệnh hít một lượng lớn bụi vào phổi, đặc biệt quan trọng là bụi silic. Bệnh tiến triển nặng hoàn toàn có thể dẫn đến suy phổi, suy thoái và khủng hoảng những cơ quan nội tạng, tàn phế và rủi ro tiềm ẩn rình rập đe dọa tính mạng con người.

Nguyên nhân khiến bụi vào phổi

Nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng bụi trong phổi là do người bệnh tiếp xúc với những vật tư có năng lực đống ý những hạt rất nhỏ và xâm nhập vào phổi. Có rất nhiều loại bụi, trong đó thường gặp nhất là amiăng, bụi than và phổ cập nhất là silic. Silic được tìm thấy trong cát, sa thạch, granite, đá phiến, sắt kẽm kim loại và quặng than. Bệnh bụi phổi silic thường hình thành và tiến triển chậm, thường xảy ra sau khoảng chừng 5-10 năm người bệnh tiếp xúc với loại bụi này.

Các triệu chứng thường gặp

Giáo sư Ngô Quý Châu cho biết, triệu chứng khác nhau tùy theo tác nhân gây bệnh và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Người bệnh hoàn toàn có thể không có triệu chứng gì, hoặc có triệu chứng từ nhẹ đến nặng. Các triệu chứng thường gặp nhất là :

• Ho khan hoặc ho khạc đờm đen ;
• Có thể ho ra máu vào buổi sáng ;
• Cảm giác đau nhói ở ngực, tức ngực ;
• Khó thở, hụt hơi .

Biến chứng nguy hiểm khi bụi vào phổi

“ Nếu thực trạng bụi vào bên trong phổi không được phát hiện sớm và can thiệp kịp thời hoàn toàn có thể dẫn đến những biến chứng nguy hại, thậm chí còn rình rập đe dọa tính mạng con người. Ngay cả khi người bệnh đã được điều trị nhưng không được chăm nom tốt, không phòng ngừa những rủi ro tiềm ẩn làm bệnh tái phát vẫn hoàn toàn có thể gây biến chứng ”, GS.TS.BS Ngô Quý Châu nhấn mạnh vấn đề. Các biến chứng nguy hại thường gặp gồm :

Ai có nguy cơ cao mắc bệnh bụi phổi?

Bất kỳ ai tiếp xúc trực tiếp với bụi đều có rủi ro tiềm ẩn hít bụi vào phổi dẫn đến mắc bệnh. Một nghiên cứu và điều tra cho thấy khoảng chừng 16 % công nhân khai thác than ở Mỹ hoàn toàn có thể mắc phải thực trạng xơ hóa kẽ do bụi than ( 3 ). Bên cạnh đó, 1 số ít yếu tố rủi ro tiềm ẩn khác gồm :

• Người liên tục hút thuốc lá ;
• Người tiếp xúc với bụi ở mức độ cao ;
• Người tiếp xúc với bụi trong thời hạn dài .

Khi nào người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế?

Người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế để được khám, chẩn đoán đúng mực và điều trị hiệu suất cao khi có những triệu chứng khó thở, ho dai dẳng lê dài, ho khan hoặc ho có đờm đen. Thêm vào đó, nếu người bệnh nằm trong nhóm đối tượng người dùng có rủi ro tiềm ẩn cao mắc bệnh nên đến ngay cơ sở y tế để được tầm soát, phát hiện sớm những tín hiệu không bình thường và có giải pháp điều trị hiệu suất cao nhất.

Phương pháp chẩn đoán

Khi có những triệu chứng không bình thường ở phổi, bác sĩ sẽ triển khai thăm khám và hỏi về môi trường tự nhiên thao tác, cũng như tiền sử những bệnh lý tương quan nếu có. Tiếp đó, để việc chẩn đoán mức độ bệnh bụi phổi được đúng mực hơn, bác sĩ hoàn toàn có thể chỉ định triển khai những giải pháp kiểm tra cận lâm sàng. Chuyên gia khuyến nghị, công nhân khai thác than dưới lòng đất phải chụp X-quang phổi sau mỗi 3 năm hoặc 5 năm để phát hiện sớm bệnh và can thiệp kịp thời ( 4 ). Các giải pháp chẩn đoán xác lập bụi trong phổi gồm :

• Hỏi về môi trường tự nhiên thao tác, lịch sử dân tộc và mức độ tiếp xúc với bụi ;
• Tiền sử mắc những bệnh lý tương quan đến phổi ;

• Kiểm tra thể chất;

  Xem thêm: Thuật ngữ tiếng anh được sử dụng trong chứng từ xuất nhập khẩu

• Chụp X-quang hoặc CT ngực nhằm mục đích phát hiện những nốt phổi, khối u trong phổi và bệnh mô kẽ ;
• Xét nghiệm khí máu .
• Sinh thiết bằng phẫu thuật nhằm mục đích lấy mô phổi để triển khai thêm những xét nghiệm thiết yếu khác .

Phương pháp điều trị

Hiện chưa có phương pháp điều trị dứt điểm. Các phương pháp hiện tại chủ yếu là sử dụng kháng sinh, rửa phổi hoặc thở oxy nhằm mục đích kiểm soát các triệu chứng bệnh, ngăn ngừa nguy cơ bệnh tiến triển nhanh chóng, gây biến chứng nguy hiểm, đe dọa sức khỏe và tính mạng người bệnh. (5)

Một số khuyến nghị giúp cho việc điều trị hiệu suất cao hơn gồm :

• Ngưng hút thuốc lá nếu có thói quen này ;
• Tránh tiếp xúc với bụi. Trong trường hợp do đặc tính việc làm cần thực thi những giải pháp bảo vệ đường thở thiết yếu, đặc biệt quan trọng cần thăm khám định kỳ để sớm phát hiện bệnh ;
• Một số người bệnh có triệu chứng khó thở hoàn toàn có thể xem xét đến liệu pháp oxy hoặc thở máy ;
• Sử dụng thuốc giãn phế quản để mở những đoạn phổi, giảm những triệu chứng khó thở ở người bệnh. Tuy nhiên, việc dùng thuốc cần có chỉ định từ bác sĩ, khuyến nghị người bệnh không tự ý dùng thuốc tránh những công dụng phụ không mong ước .

Chăm sóc người bệnh như thế nào?

Để quy trình phục sinh sau điều trị diễn ra nhanh hơn, người bệnh cần chăm nom sức khỏe thể chất bản thân bằng việc chú ý quan tâm thực thi những khuyến nghị sau :

• Ngừng hút thuốc và tránh hút khói thuốc bị động ;
• Nghỉ ngơi hài hòa và hợp lý, không thao tác quá sức ;
• Thực hiện chính sách nhà hàng khoa học, phân phối rất đầy đủ dinh dưỡng cho khung hình. Có thể chia bữa ăn thành nhiều bữa ăn nhỏ hơn nếu việc đầy bụng khiến người bệnh khó thở ;
• Tập luyện thể dục thể thao tiếp tục. Xin quan điểm bác sĩ về những bài tập hoạt động tương thích, tương hỗ việc hồi sinh công dụng phổi tốt hơn .

Làm thế nào để phòng ngừa bệnh phổi có bụi?

Hiện nay, bệnh bụi phổi chưa có phương pháp điều trị triệt để, do đó việc phòng ngừa đóng vai trò vô cùng quan trọng. GS.TS.BS Ngô Quý Châu chia sẻ một số biện pháp phòng ngừa như:

• Tiêm ngừa vắc xin không thiếu theo khuyến nghị của Bộ Y tế ;
• Thực hiện đeo khẩu trang đúng cách ;
• Rửa tay thật sạch bằng xà phòng, nhất là sau khi tiếp xúc với bụi bẩn ;
• Không hút thuốc lá ;
• Khám sức khỏe thể chất định kỳ để sớm phát hiện những không bình thường ;
• Người lao động liên tục thao tác và tiếp xúc với bụi cần trang bị bảo lãnh không thiếu như quần áo, khẩu trang, kính mát …
• Đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám, chẩn đoán đúng chuẩn và được hướng dẫn điều trị hiệu suất cao khi có những triệu chứng không bình thường .

Để được tư vấn và đặt lịch khám với những chuyên viên số 1 tại khoa Nội hô hấp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, hành khách vui mắt liên hệ :

HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH

Bệnh bụi phổi có thể gây ra những ra những biến chứng nguy hiểm, đe dọa sức khỏe và tính mạng người bệnh. Do đó, người bệnh không nên chủ quan khi có các dấu hiệu bất thường ở phổi. Hãy đến ngay khoa Nội hô hấp, BVĐK Tâm Anh để được các bác sĩ trực tiếp thăm khám, chẩn đoán chính xác và tư vấn hướng điều trị hiệu quả!

Source: https://blogchiase247.net
Category: Hỏi Đáp