Chữ Nhân là gì? Đó là cảnh giới cao nhất của Nho gia. Nội hàm của chữ Nhân có thể đúc kết trong hai từ “Khắc kỷ – Vị tha”.
Nho gia giảng : “ Kỷ dục lập nhi lập nhân. Kỷ dục đạt nhi đạt nhân ”, nghĩa là : Nếu muốn thiết kế xây dựng cái gì cho mình thì cũng nên làm cái đó cho người khác. Nếu mình muốn làm thành điều gì thì cũng nên tương hỗ người khác làm thành điều đó .
Mục lục nội dung
Chữ Nhân là gì? “Khắc kỷ” – khắc chế bản thân, ước thúc bản thân
Nhan Hồi hỏi về Nhân, Khổng Tử nói : “ Khắc chế bản thân, tổng thể đều chiểu theo nhu yếu của lễ mà làm, đó chính là Nhân. Ngày nào làm được điều này, thì cả thiên hạ sẽ quy về theo Nhân. Thực hiện Nhân Đức, trọn vẹn ở bản thân mình, đâu phải là người khác ” .
Người học đạo Nhân, chủ yếu là khắc chế bản thân, kiềm chế ham muốn dục vọng của mình. Không chờ mong, không yêu cầu người khác; họ không tìm lỗi ở người, mà tự tìm lỗi ở mình. Ước thúc bản thân chính là tự đặt ra yêu cầu cao hơn cho mình, dốc sức thực hiện. Khi sửa đổi, quy chính bản thân, tự khắc sẽ có sức cảm hóa, quy chính mọi người xung quanh.
Người quân tử tự tìm lỗi ở mình (ảnh Tinh Hoa).
Để triển khai được đức Nhân cần quan tâm từng chi tiết cụ thể trong đời sống hàng ngày : nghe, nhìn, nói, làm đều có tiêu chuẩn .
“ Vật dĩ ác tiểu nhi vị chi, vật dĩ thiện tiểu nhi bất vi ”, nghĩa là : đừng vì chuyện xấu rất nhỏ mà làm ; đừng vì chuyện tốt rất nhỏ mà không làm .
Chữ Nhân là gì? “Vị tha” – tôn trọng người khác, vì người khác
Trọng Cung hỏi về Nhân, Khổng Tử nói : “ Ra khỏi nhà thao tác như tiếp đãi tân khách, sai khiến dân như cử hành đại lễ. Cái mình không muốn thì chớ làm cho người. Phải làm cho trong nước không có người oán hận mình, ở đất phong ( quê nhà ) không có người oán hận mình ” .
Trong mối quan hệ đôi bên thì đức Nhân thể hiện ở tôn trọng người khác, nghĩ cho người khác. Mỗi hành vi, tâm lý đều đặt mình ở vị trí của đối phương, thì không gây ra oán hận .
Tôn trọng người khác là phẩm chất hàng đầu của người có Nhân nghĩa (ảnh minh họa: ảnh chụp màn hình saostar).
Khi ở nơi công cộng, trong tập thể, xã hội, nếu không quan tâm đến thực trạng, cảm nhận, quan điểm của người khác, tuỳ ý làm những gì mình thích, thì sẽ gây phản cảm, thậm chí còn hoàn toàn có thể gây tổn hại đến người khác .
Ví dụ, có người thích khoe khoang, phô trương tài giỏi, muốn mình nổi trội trong đám đông; có người nói năng ồn ào, thô lỗ bất chấp ảnh hưởng đến mọi người xung quanh; có người ăn mặc hở hang không theo phép lịch sự công cộng. Kỳ thực, những hành động đó là theo ý muốn cá nhân, phóng túng sở thích bản thân, chính là vị tư mà không vị tha.
Xem thêm: Gói TCP: Gói Tin Packet: 1 Packet là gì?
Vị tha thể hiện ở lời nói thận trọng
Tư Mã Ngưu hỏi về Nhân, Khổng Tử nói : “ Người Nhân đức nói năng thận trọng ” .
Nhiều người nói : “ Ác khẩu nhưng tâm thiện ”, mặc dầu đúng như vậy thì ác khẩu vẫn tạo nghiệp ác. Lời nói ác làm tổn thương người khác, thậm chí còn hoàn toàn có thể hủy hoại một người. Cổ nhân có câu : “ Thiện ý một câu ấm ba đông, lời ác lạnh người sáu tháng ròng ” .
Nhiều trường hợp lấy câu truyện làm quà tặng mà trở thành nói xấu sau sống lưng. Hoặc có những lúc nói câu cửa miệng theo thói quen, nhưng lại rất dung tục, khó nghe. Vậy nên, một người có hàm dưỡng nhất định sẽ thận trọng tâm lý trước sau, uốn lưỡi 3 lần trước khi nói chính bới đã xem xét đến người khác .
Như vậy, chữ Nhân không chỉ có nghĩa là tự mình (tự mình kiềm chế mình, ước thúc mình) mà còn có nghĩa là vì người (nghĩ cho người, làm vì người).
Thực hiện được chữ Nhân đúng là rất khó, nhưng không phải không hề, cần khởi đầu bằng những việc nhỏ nhất hàng ngày, chính bới “ Thiên lý chi hành, thủy ư cước hạ ” ( Hành trình ngàn dặm, mở màn bằng một bước chân ) .
Người có thể làm được khắc kỷ – vị tha thì Trời đất và con người đều quý trọng.
Tham khảo Decent và Kind News
Xem thêm:
Source: https://blogchiase247.net
Category: Hỏi Đáp
