Tự hào dòng máu Lạc Hồng – Văn Học Sài Gòn

VHSG- Dù ở đâu, trong hoàn cảnh nào mọi người Việt Nam cũng đều hướng về Giỗ Tổ Hùng Vương như hướng về nguồn cội thiêng liêng và tự hào dòng máu Lạc Hồng. Không chỉ ở Đất Tổ mà nhiều nơi trong lẫn ngoài nước, và ngay tại các gia đình người Việt còn làm bánh làm cơm cung kính thắp hương dâng lên tiền nhân. Giỗ Tổ trở thành một trong những nét đẹp văn hóa tâm linh…

Lễ giỗ Tổ Hùng Vương sẽ diễn ra sáng ngày 2-4-2020, tức ngày 10-3 âm lịch tại Khu di tích lịch sử lịch sử dân tộc Đền Hùng – Phú Thọ. Do đại dịch Covid-19, Giỗ Tổ năm nay tổ chức triển khai có số lượng giới hạn, do Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Phú Thọ chủ trì thay vì Bộ VH-TT-DL như dự kiến và cũng hạn chế số lượng đại biểu tham gia, không truyền hình trực tiếplễ dâng hương .
Đối với mọi người Nước Ta, bất kể thực trạng nào thì ngày Giỗ Tổ Hùng Vương vẫn luôn có ý nghĩa như câu ca dao : “ Dù ai đi ngược về xuôi / Nhớ ngày Giỗ Tổ mùng mười tháng ba / Dù ai kinh doanh gần xa / Nhớ ngày Giỗ Tổ tháng ba mùng mười ”. Không về được Đất Tổ thì mọi người dâng hương tổ tiên trong tâm khảm, có mái ấm gia đình còn làm mâm cơm có bánh chưng bánh dày cúng kính trang nghiêm. Những nơi trên quốc gia đã dựng Đền Hùng thì người dân nơi đó tụ về tưởng niệm tiền nhân .

Lịch sử cho thấy, từ các thời nhà Đinh, Tiền Lê, Lý, Trần, Hậu Lê người Việt đã có phong tục Giỗ Tổ Hùng Vương vào ngày 10-3 âm lịch hàng năm như quốc lễ. Các triều đình phong kiến giao cho quan dân Đất Tổ trông nom, bảo quản, sửa chữa, hương khói, cúng bái đền thờ các vua Hùng; và vùng này được miễn một số sưu thuế. Đến thời vua Khải Định nhà Nguyễn, Bộ Lễ gửi sắc lệnh ghi ngày 25-7-1917 phái quan hàng tỉnh Phú Thọ hàng năm vào ngày Giỗ Tổ phải mặc phẩm phục lên đền Hùng thay mặt triều đình dâng lễ vật cúng tế.

Sau khi Cách mạng tháng Tám năm 1945 thành công xuất sắc, nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà ra sắc lệnh xem Giỗ Tổ Hùng Vương mồng 10-3 âm lịch là một trong những ngày lễ hội chính thức của vương quốc. Vào năm Bính Tuất 1946, trong lễ Giỗ Tổ tiên phong khi nước nhà giành được độc lập, quản trị Hồ Chí Minh đã đến dự lễ tại Nước Ta học xá ( nay là khu vực Trường Đại học Bách khoa TP. Hà Nội ), còn Bộ trưởng Nội vụ Huỳnh Thúc Kháng đứng vị trí số 1 đoàn đại biểu cơ quan chính phủ lên Đền Hùng làm lễ dâng một tấm map Tổ quốc Việt Nam và một thanh gươm báu. Nghi thức này nhằm mục đích tế cáo với tổ tiên về tình hình quốc gia đang lâm nguy do Pháp tái xâm lược và cầu mong tổ tiên phù hộ cho toàn dân toàn quân đoàn kết một lòng đánh tan quân giặc, bảo vệ toàn vẹn chủ quyền lãnh thổ, quốc thái dân an, ấm no niềm hạnh phúc !

Dù chính thể nào, ở đâu người Việt Nam cũng đều hướng về Giỗ Tổ như hướng về nguồn cội dòng giống Lạc Hồng. Chẳng những ở miền Bắc mà trước năm 1975 ở miền Nam chính quyền Việt Nam Cộng hoà cũng tổ chức Giỗ Tổ Hùng Vương ngày 10-3 âm lịch với nghi thức quốc gia trang trọng. Đến khi đất nước thống nhất, sau hơn 30 năm dừng ở mức ngày kỷ niệm, từ năm 2007 chính phủ đã chính thức quy định Giỗ Tổ Hùng Vương là ngày lễ toàn quốc. Nhiều nơi trong nước đã tiến hành lễ Giỗ Tổ. Quy mô lớn nhất vẫn là tại kinh đô Phong Châu của nước Văn Lang xưa. Ngoài những năm chẵn do Trung ương trực tiếp chủ trì, còn lại mỗi năm tỉnh Phú Thọ phối hợp với các tỉnh thành khác đại diện ba miền Bắc – Trung – Nam cùng tổ chức.

Bình thường mùng 10-3 âm lịch tại Phú Thọ, Giỗ Tổ Hùng Vương – Lễ hội Đền Hùng tổ chức làm hai phần lễ và hội, với nhiều hoạt động văn hoá sôi động trong nhiều ngày. Phần nghi lễ trang nghiêm, bao gồm lễ dâng hương tưởng niệm các vua Hùng, Quốc tổ Lạc Long Quân, Tổ mẫu Âu Cơ, rước kiệu về Đền Hùng,… Còn phần hội thì gồm các lễ hội rất phong phú nhằm tôn vinh di sản Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương và Hát xoan Phú Thọ. Tuy nhiên, năm nay do đại dịch, phần lễ thì hạn chế còn phần hội không tổ chức.

Bên cạnh Khu di tích lịch sử lịch sử vẻ vang Đền Hùng trên núi Nghĩa Lĩnh ở Phú Thọ thì nhiều nơi trong nước cũng kiến thiết xây dựng đền thờ những vua Hùng, đặc biệt quan trọng là Khu tưởng niệm những vua Hùng rất hoành tráng nằm trong Công viên Lịch sử Văn hoá Dân tộc ở TPHCM. Và không riêng gì trong nước mà người việt sinh sống ở nước ngoài ở nhiều nước trên quốc tế như Vương Quốc của nụ cười, Lào, Nga, Pháp, Đức, Mỹ, … cũng triển khai Giỗ Tổ Hùng Vương bằng nhiều hình thức tôn kính khác nhau. Đây cũng là hoạt động giải trí nằm trong Dự án Ngày Quốc Tổ Nước Ta toàn thế giới sau khi Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương được UNESCO công nhận là di sản văn hoá phi vật thể trái đất năm 2012 .
Còn nhớ năm ngoái vào dịp này hơn 200 bà con Việt kiều ở tỉnh Udonthani và những tỉnh lân cận vùng Đông Bắc Thái Lan đã trang trọng tổ chức triển khai Giỗ Tổ Hùng Vương lần tiên phong. Hình ảnh xúc động đã truyền ngay về Tổ quốc. Một bức tượng vua Hùng từ trong nước mang sang đã được đại diện thay mặt Đại sứ quán trao cho Hội Người Nước Ta tỉnh Udonthani để những nhà sư triển khai nghi lễ hô thần nhập tượng. Những mâm phẩm vật mang đậm truyền thống Việt cũng được dâng lên tri ân công đức những vua Hùng. Mọi người con xa xứ đã nghiêng mình bái vọng cố quốc, tưởng niệm tổ tiên, hun đúc tình yêu quê nhà nguồn cội, tự hào dòng máu Lạc Hồng thiêng liêng chảy trong huyết quản mình !

PHAN HUỲNH

Rate this post