Chủ nghĩa nữ quyền – Wikipedia tiếng Việt

Đừng nhầm lẫn với Quyền phụ nữ
Một hình tượng của Chủ nghĩa nữ giới

Chủ nghĩa nữ giới hay chủ nghĩa nữ quyền, chủ nghĩa duy nữ là một tập hợp của các phong trào và ý thức hệ nhằm mục đích xác định, xây dựng và bảo vệ quyền lợi chính trị, kinh tế, văn hóa và xã hội bình đẳng cho phụ nữ.[1][2] Điều này bao gồm tìm cách thiết lập cơ hội bình đẳng cho phụ nữ trong giáo dục và việc làm. Người theo chủ nghĩa nữ giới là người vận động hoặc ủng hộ các quyền và bình đẳng của phụ nữ.[3]

Các yếu tố thường tương quan với khái niệm quyền của phụ nữ gồm có, nhưng không số lượng giới hạn : khung hình toàn vẹn và tự chủ ; quyền được giáo dục và thao tác ; được trả lương như nhau ; quyền sở hữu tài sản ; tham gia vào những hợp đồng hợp pháp, tổ chức triển khai những cơ quan công quyền ; quyền bầu cử ; quyền tự do kết hôn, bình đẳng trong mái ấm gia đình và tự do tôn giáo .

Lý thuyết nữ giới chủ nghĩa, nổi lên từ phong trào nữ giới chủ nghĩa, nhằm mục đích để hiểu bản chất của bất bình đẳng giới bằng cách kiểm tra vai trò xã hội của phụ nữ và kinh nghiệm sống; nó đã phát triển lý thuyết trong một loạt các lĩnh vực để đối phó với các vấn đề như xây dựng xã hội về tình dục và giới tính.[4][5] Một số hình thức trước đó của chủ nghĩa nữ quyền đã bị chỉ trích là chỉ dựa trên quan điểm của những người da trắng có mức thu nhập trung bình và khá. Điều này dẫn đến việc tạo ra các hình thức dân tộc cụ thể hoặc đa văn hóa của chủ nghĩa nữ quyền.[6]

Những nhà hoạt động giải trí phái đẹp chủ nghĩa hoạt động cho quyền của phụ nữ – ví dụ điển hình như trong luật hợp đồng, gia tài, và bỏ phiếu – trong khi cũng thôi thúc sự toàn vẹn thân thể, quyền tự chủ, và quyền sinh sản cho phụ nữ. Các chiến dịch nữ quyền đã biến hóa xã hội, đặc biệt quan trọng là ở phương Tây, bằng cách đạt được quyền bầu cử của phụ nữ, trung lập giới tính bằng tiếng Anh, bình đẳng lương cho phụ nữ, quyền sinh sản cho phụ nữ ( gồm có cả quyền tránh thai và phá thai ), và quyền được ký kết hợp đồng và gia tài riêng. [ 7 ] [ 8 ] Những người theo chủ nghĩa nữ giới đã thao tác để bảo vệ phụ nữ và trẻ em gái khỏi đấm đá bạo lực mái ấm gia đình, quấy rối tình dục và tiến công tình dục. [ 9 ] [ 10 ] [ 11 ] Họ cũng đã ủng hộ cho những quyền tại nơi thao tác, gồm có nghỉ thai sản, và chống lại những hình thức phân biệt đối xử so với phụ nữ. [ 7 ] [ 8 ] [ 12 ] Chủ nghĩa nữ quyền hầu hết tập trung chuyên sâu vào những yếu tố của phụ nữ, nhưng tác giả Bell Hooks và những người khác đã lập luận rằng, do chủ nghĩa nữ quyền muốn đạt tới bình đẳng giới nên nó nhất thiết phải gồm có cả việc giải phóng cho đàn ông vì đàn ông cũng bị xâm hại bởi phân biệt giới tính và vai trò giới. [ 13 ]

Tuần hành vì nữ quyền tại New York City, 6 tháng 5 năm 1912

Charles Fourier, một triết gia người Pháp chuyên về chủ nghĩa xã hội không tưởng, được coi là người đã đặt ra từ ” chủ nghĩa nữ quyền ” vào năm 1837. [ 14 ] Từ ” chủ nghĩa nữ quyền ” lần tiên phong Open ở Pháp và Hà Lan vào năm 1872, [ 15 ] Vương quốc Anh trong những năm 1890, và Hoa Kỳ vào năm 1910, [ 16 ] [ 17 ] và được Oxford English Dictionary liệt kê năm 1852 – được coi là năm của sự Open tiên phong của từ feminist – ” người theo nữ quyền ” [ 18 ] và 1895 cho feminism – ” chủ nghĩa nữ quyền “. [ 19 ] Tùy thuộc vào thời gian lịch sử dân tộc, văn hóa truyền thống và vương quốc, những người theo nữ quyền trên toàn quốc tế đã có động lực và tiềm năng khác nhau. Hầu hết những lịch sử dân tộc về trào lưu nữ quyền phương Tây chứng minh và khẳng định rằng toàn bộ những trào lưu được thôi thúc để thực thi quyền của phụ nữ nên được coi là trào lưu nữ quyền, ngay cả khi những trào lưu này đã không vận dụng thuật ngữ này để diễn đạt chúng. [ 20 ] [ 21 ] [ 22 ] [ 23 ] [ 24 ] [ 25 ] Các nhà sử học khác khẳng định chắc chắn rằng thuật ngữ này nên được số lượng giới hạn trong những trào lưu nữ quyền văn minh và hậu duệ của nó. Những sử gia này sử dụng thương hiệu ” protofeminist ” để diễn đạt những trào lưu nữ quyền trước đó. [ 26 ]Lịch sử của trào lưu nữ quyền phương Tây văn minh được chia thành ba ” làn sóng “. [ 27 ] [ 28 ] Mỗi làn sóng giải quyết và xử lý những góc nhìn khác nhau của những yếu tố nữ quyền giống nhau. Làn sóng tiên phong gồm có trào lưu quyền bầu cử của phụ nữ ở thế kỷ XIX và XX, thôi thúc quyền bỏ phiếu của phụ nữ. Làn sóng thứ hai được phối hợp với những sáng tạo độc đáo và hành vi của trào lưu giải phóng phụ nữ khởi đầu từ những năm 1960. Làn sóng thứ hai hoạt động cho bình đẳng pháp lý và xã hội so với phụ nữ. Làn sóng thứ ba là một sự tiếp nối của, và là phản ứng đối với những thất bại về mặt nhận thức của hai làn sóng nữ quyền trước đó, và được mở màn từ những năm 1990. [ 29 ]

Sách

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Rate this post