Hành pháp – Wikipedia tiếng Việt

Hành pháp là một trong ba nhánh trong cơ cấu quyền lực nhà nước, cùng với lập pháp và tư pháp. Quyền hành pháp là quyền khởi xướng hoạch định chính sách và tổ chức thi hành chính sách, bao gồm các hoạt động: đề xuất, khởi xướng việc hoạch định chính sách và điều hành chính sách; tổ chức thi hành Hiến pháp và pháp luật, bảo đảm trật tự công[1].

Hành pháp trong Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Nước Ta là một bộ phận của quyền lực tối cao nhà nước, trong đó những cơ quan nhà nước thực thi quyền hành pháp trên cơ sở một mạng lưới hệ thống thể chế pháp lý nhằm mục đích thiết kế xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân .
Nói đề hành pháp là nói đến Quyền hành pháp, quyền tự chủ, tự quyết ; hoạt động giải trí của những cơ quan nhà nước trong thực thi quyền hành pháp ; và mạng lưới hệ thống những cơ quan thực thi quyền hành pháp .

Các quyền hành pháp[sửa|sửa mã nguồn]

Hành pháp bao gồm hai quyền: quyền lập quy và quyền hành chính.

Quyền lập quy là quyền phát hành những văn bản pháp quy dưới luật, để cụ thể hoá pháp luật do những cơ quan lập pháp phát hành trên toàn bộ những nghành của đời sống xã hội .Quyền hành chính là quyền tổ chức triển khai quản trị tổng thể những mặt, những quan hệ xã hội bằng cách sử dụng quyền lực tối cao Nhà nước. Quyền hành chính gồm có những quyền về tổ chức triển khai nhân sự trong cơ quan hành chính, quyền tổ chức triển khai thực thi và vận dụng pháp lý trong những mối quan hệ giữa tổ chức triển khai với cá thể, tổ chức triển khai với tổ chức triển khai và giữa những cá thể với nhau trong đời sống xã hội .

Cơ quan hành pháp[sửa|sửa mã nguồn]

Bộ máy hành pháp bao gồm các chính phủ (nội các) và các cơ quan hành chính công (hành chính), nơi đầu tiên đảm nhiệm trách nhiệm thi hành pháp luật. Bộ máy hành pháp ngoài việc hành chính còn có quyền lập quy, quy phạm pháp luật, ví dụ, có quyền ban hành các quy định, các văn bản dưới luật, không được xem là tương đương với luật, và thay vào đó phải có nguồn gốc dẫn nhập từ pháp luật hiện hành.[2]

Mô hình hành pháp[sửa|sửa mã nguồn]

Mô hình quân chủ đại nghị[sửa|sửa mã nguồn]

Mô hình quân chủ đại nghị ( quân chủ lập hiến ) có đặc thù : Thủ tướng giữ vai trò nổi trội trong triển khai quyền lực tối cao chính trị, là người quyết định hành động đường lối chính trị của nhà nước, mà nguyên do sâu xa là bởi Thủ tướng là thủ lĩnh chính trị của đảng chiếm lợi thế trong Nghị viện. Trong chính sách này, giữa lập pháp và hành pháp không có sự tách biệt trọn vẹn mà liên tục liên hệ với nhau. Nguyên thủ vương quốc chỉ mang tính tượng trưng .

Mô hình chính thể cộng hoà đại nghị[sửa|sửa mã nguồn]

Mô hình hành pháp ở các nước theo chính thể cộng hoà đại nghị có đặc điểm: Chính phủ được thành lập trên cơ sở đảng chiếm đa số ghế trong Nghị viện; quyền hành pháp được chia sẻ giữa Tổng thống và Thủ tướng; quyền lực của Tổng thống không lớn, mà tập trung vào Thủ tướng; thủ tướng là người quyết định và chịu trách nhiệm về đường lối chính trị đất nước.

nhà nước được xây dựng bởi Nghị viện trên cơ sở đảng chiếm đa phần ghế ( hoặc liên giữa những đảng chiếm hầu hết ghế ) trong Nghị viện. Quyền hành pháp được san sẻ giữa Tổng thống và Thủ tướng. Hiến pháp không trao những quyền hạn quan trọng cho Tổng thống. Văn bản do Tổng thống phát hành thường phải được Thủ tướng và những Bộ trưởng kiểm tra và chấp thuận đồng ý trước. Đặc điểm nổi bật là Tổng thống không thuộc thành phần nhà nước và không hề ảnh hưởng tác động đến chủ trương của nhà nước .

Cộng hoà tổng thống[sửa|sửa mã nguồn]

Mô hình hành pháp ở những nước theo chính thể cộng hoà tổng thống có đặc thù :

  • Tổng thống do nhân dân bầu, vừa đứng đầu Nhà nước, vừa đứng đầu nhánh hành pháp.
  • Tất cả các quyền hành pháp được Hiến pháp trực tiếp quy định cho Tổng thống.
  • Tổng thống có quyền bổ nhiệm các thành viên Chính phủ, các thẩm phán tòa án liên bang với sự đồng ý của Thượng viện.
  • Tổng thống có quyền phủ quyết các đạo luật đã được Nghị viện thông qua.
  • Tổng thống không chịu trách nhiệm trước Nghị viện…
  • Quyền hành pháp là trung tâm của quyền lực nhà nước, đóng vai trò chính trong tổ chức và thực thi quyền lực nhà nước.
  • Quyền hành pháp được tổ chức ở mỗi quốc gia theo một mô hình, chứ không giống nhau.
  • Việc kiểm soát quyền hành pháp luôn là nội dung quan trọng trong tổ chức và thực thi quyền hành pháp.
Rate this post