Virus Viêm gan C – Wikipedia tiếng Việt

Bài này viết về loài virus. Đối với căn bệnh, xem Viêm gan C

Virus viêm gan C (HCV)[1] là một virus RNA đơn sợi có kích thước nhỏ (55-65 nm), có màng bọc thuộc họ Flaviviridae. Virus viêm gan C là nguyên nhân gây ra bệnh viêm gan C và một số bệnh ung thư như ung thư gan (ung thư biểu mô tế bào gan, viết tắt là HCC) và lymphoma ở người.[2][3]

Virus viêm gan C thuộc chi Hepacivirus, một thành viên của họ Flaviviridae. Trước năm 2011, nó được coi là thành viên duy nhất của chi này. Tuy nhiên, một thành viên nữa của chi này đã được phát hiện ở loài chó: virus hepacivirus ở chó.[4] Cũng có ít nhất một loại virus trong chi này lây nhiễm cho ngựa.[5] Một số loại virus khác trong chi này đã được mô tả ở dơi và loài gặm nhấm.[6][7]

Cấu trúc của vi rút viêm gan C

Hạt vi rút viêm gan C gồm có một màng bọc lớp kép lipid có đường kính từ 55 đến 65 nm. [ 8 ] [ 9 ] Hai màng bọc virus glycoprotein, E1 và E2, được nhúng trong màng bọc lipid. [ 10 ] Chúng tham gia vào quy trình gắn virus và xâm nhập vào tế bào. Bên trong lớp màng bọc là một lõi tứ diện có đường kính từ 33 đến 40 nm. Bên trong lõi là vật tư RNA của virus .

Dịch tễ học[sửa|sửa mã nguồn]

Vi rút viêm gan C hầu hết là vi rút lây truyền qua đường máu, với rủi ro tiềm ẩn lây truyền qua đường tình dục hoặc di truyền từ cha mẹ sang con rất thấp. [ 11 ] Do phương pháp lây lan này nên những nhóm chính có rủi ro tiềm ẩn mắc là những người sử dụng ma túy qua đường tĩnh mạch, những người nhận những mẫu sản phẩm máu và đôi lúc là những bệnh nhân đang chạy thận tự tạo. Nơi lây truyền HCV thông dụng cũng là lây truyền trong bệnh viện khi những giải pháp vệ sinh và khử trùng không được tuân thủ một cách đúng chuẩn. [ 12 ] Đã có yêu cầu rằng 1 số ít thông lệ về mặt văn hóa truyền thống hoặc nghi lễ cũng là một phương pháp lây lan tiềm tàng của HCV, ví dụ như cắt bao quy đầu, cắt bộ phận sinh dục, cắt lớp tế bào, xăm mình truyền thống lịch sử và châm cứu. Người ta cũng lập luận rằng với thời hạn sống sót cực kỳ lê dài của HCV ở người, ngay cả việc lây truyền cơ học qua vết cắn của côn trùng nhỏ vốn có tỷ suất rất thấp và không hề phát hiện được cũng hoàn toàn có thể đủ để duy trì sự lây nhiễm bệnh dịch ở vùng nhiệt đới gió mùa nơi con người bị côn trùng nhỏ cắn nhiều. [ 13 ]

Việc xác định nguồn gốc của loại virus này rất khó khăn nhưng kiểu gen 1 và 4 dường như có chung một nguồn gốc.[14] Một phân tích sử dụng xác xuất Bayes cho thấy rằng các kiểu gen chính tách ra từ virus tổ tiên chung khoảng 300-400 năm trước.[15] Các kiểu gen phụ tách ra khỏi các kiểu gen chính khoảng 200 năm trước. Tất cả các kiểu gen còn tồn tại dường như đã tiến hóa từ kiểu gen chính 1 kiểu phụ 1b.

Một điều tra và nghiên cứu về những chủng kiểu gen 6 cho thấy thời gian tiến hóa sớm hơn : khoảng chừng 1.100 đến 1.350 năm BP ( Before Present ). [ 16 ] Tỷ lệ đột biến ước tính là 1,8 × 10 − 4. Một nghiên cứu và điều tra thử nghiệm đã ước tính tỷ suất đột biến ở mức 2,5 – 2,9 × 10 − 3 lần thay thế sửa chữa base trên mỗi vị trí mỗi năm. [ 17 ] Kiểu gen này hoàn toàn có thể là tổ tiên của những kiểu gen còn lại .Một nghiên cứu và điều tra về những chủng phân lập ở châu Âu, Hoa Kỳ và Nhật Bản cho thấy rằng thời gian bắt nguồn của kiểu gen 1 b là vào khoảng chừng năm 1925. [ 18 ] Thời điểm bắt nguồn ước tính của loại 2 a và 3 a lần lượt là năm 1917 và 1943. Thời gian tách ra của loại 1 a và 1 b được ước tính là 200 – 300 năm .

Một nghiên cứu về kiểu gen 1a và 1b đã ước tính thời điểm bắt nguồn đối với loại 1a là 1914–1930 và đối với loại 1b là 1911–1944.[19] Cả hai loại 1a và 1b đều trải qua sự mở rộng lớn về quy mô quần thể hiệu quả từ năm 1940 đến năm 1960. Sự mở rộng của virus HCV kiểu phụ 1b diễn ra trước kiểu phụ 1a ít nhất 16 năm. Cả hai loại dường như đã lan rộng từ thế giới phát triển sang thế giới đang phát triển.

Các chủng kiểu gen 2 từ châu Phi hoàn toàn có thể được chia thành bốn nhóm đối sánh tương quan với vương quốc nguồn gốc của chúng : ( 1 ) Cameroon và Cộng hòa Trung Phi ( 2 ) Benin, Ghana và Burkina Faso ( 3 ) Gambia, Guinea, Guinea-Bissau và Senegal ( 4 ) Madagascar. [ 20 ] Cũng có vật chứng rõ ràng rằng sự thông dụng của chủng kiểu gen 2 từ Tây Phi đến vùng Caribê bắt nguồn từ việc kinh doanh nô lệ xuyên Đại Tây Dương. [ 21 ]Kiểu gen 3 được cho là có nguồn gốc từ Khu vực Đông Nam Á. [ 22 ]
Không giống như viêm gan A và B, lúc bấy giờ vẫn chưa có vắc xin phòng ngừa lây nhiễm viêm gan C. [ 23 ]

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Rate this post