Tại sao gọi là mũ cối? Lịch sử, nguồn gốc, cấu tạo và chất liệu làm mũ cối

Tại sao gọi là mũ cối? Nguồn gốc, lịch sử mũ cối

Mũ cối hay còn gọi là nón cối là loại mũ làm bằng gỗ, nhẹ, dễ làm, … thực chất chỉ có công dụng che nắng, che mưa chứ không chống chọi nổi đạn hoặc mảnh bom hay mảnh đạn pháo. Vậy thì vì sao được gọi là mũ cối?. Theo một số truyền miệng ghi chép lại thì trong kháng chiến chống Mỹ, một chiến sĩ phụ trách súng cối lúc trời mưa, do không muốn ướt nòng pháo nên đã lấy chiếc mũ của mình úp lên để che nòng pháo. Để tuyên dương cũng như công tác tuyên truyền nên phía chính ủy của đơn vị đã cho phổ biến câu chuyện này ra nên đó là lý do vì sao được gọi là mũ cối.

Các cổ động viên bóng đá Thanh Hóa đội mũ cối cổ vũ đội nhà.
Các cổ động viên bóng đá Thanh Hóa đội mũ cối cổ vũ đội nhà.

Mũ cối được quân Giải Phóng sử dụng rộng rãi khi hành quân để che nắng mưa khi nghỉ ngơi thì trở thành ghế ngồi. Còn khi chiến đấu sẽ sử dụng mũ sắt để bảo vệ. Có thể xem mũ cối và là vật biểu tượng của thời chiến. Ngày nay, nón có rất nhiều kiểu mẫu mã đa dạng, gọn, nhẹ, chất lượng và hợp thời trang, nếu so với mũ cối thì một trời một vực. Mũ ngày nay khi cần thì đội che nắng, không sử dụng thì có thể xếp gọn lại bỏ vào ba lô hoặc túi xách. Thật khó xử lý nếu trên xe máy phải treo vừa chiếc mũ cối vừa chiến mũ bảo hiểm. 

Vì sao người Bắc thích đội mũ cối?

Ngày nay, nón cối thật ra được xem là hình tượng của thời chiến, là một phần văn hóa truyền thống Nước Ta và mang yếu tố chính trị. Nhiều người Bắc vẫn ưa dùng nón cối vì để chứng tỏ tôi là người đã từng tham gia chiến đấu, có công cách mạng, … Khi gặp sự cố ngoài xã hội, nếu thấy đối phương là người đội mũ cối, nhiều người quan ngại do hoàn toàn có thể đối phương là người bên công an, quân đội, có chức quyền, …
Hàng ngàn học sinh tại 1 trường học phía Bắc đội mũ cối trong ngày khai giảng năm học mới.
Hàng ngàn học sinh tại 1 trường học phía Bắc đội mũ cối trong ngày khai giảng năm học mới.

Ngày nay, nếu bạn ra miền Bắc Việt Nam bạn sẽ thấy nhiều người Bắc thích đội mũ cối hay còn gọi là nón cối. Gần như mọi tầng lớp giai cấp, tuổi tác, … từ cán bộ viên chức cho đến người chạy xe ôm, từ cựu chiến binh cho đến thanh niên, … đều đội mũ cối.

Người Bắc thích đội mũ cối vì biểu tượng chính trị, còn người Nam có thích đội nón cối?. Chắc chắn là không. Sau thời kỳ giải phóng năm 1975, quân Giải Phóng tiếp quản miền Nam và đây là thời kỳ được xem là cực thịnh của chiếc nón cối. Do tâm lý là phía bại trận nên người Nam vô cùng e dè khi gặp những người đội nón cối còn những người Bắc đội mũ cối thì muốn chứng tỏ ta là phía thắng trận.

Do đó, gần như chẳng có người Nam nào thích đội nón cối nếu không nói là có tâm lý ác cảm với người đội nón cối và điều chắc chắn là cho dù đi lòng vòng cả ngày ở phía Nam cũng chẳng thấy người Nam nào đội nón cối ngoại trừ những người gốc Bắc và gần như chắc chắn là không có nơi nào bán nón cối

Tư tưởng đó kéo dài và đến ngày nay vẫn còn và vẫn chưa có xu hướng suy giảm. Các cựu chiến binh miền Bắc vẫn sử dụng nón cối do muốn hoài niệm thời xưa. Còn giới trẻ thì muốn chứng tỏ ta đây cũng có thân nhân đã từng là quân nhân, có công cách mạng, có mối quan hệ thân thích, …  Do đó dẫn đến tình trạng ngay cả khi di du lịch ở nước ngoài, nhiều bạn trẻ vẫn đội mũ cối bất chấp sự bất tiện khi mang chiếc mũ cối to và cồng kềnh đó.

Học sinh cấp 2 đội mũ cối nhảy nhót, quay video để tung lên mạng xã hội.
Học sinh cấp 2 đội mũ cối nhảy nhót, quay video để tung lên mạng xã hội.

Vài năm trước, trên mạng Viral hình ảnh 7 bạn trẻ đứng chờ ở nhà Ga nước Nhật. Cả 7 bạn đều mang mũ cối, quân đùi, mang dép tổ ong, … Một số bạn phản hồi là “ sang xứ người ta thì nên nhập gia tùy tục, ăn mặc cho nhã nhặn văn minh ”. Nhân vật chính trong bức ảnh và một số ít khác lại cho rằng đó là hình ảnh “ đậm chất Nước Ta, đơn sơ và thân thiện ”. Phải chăng những bạn này cho rằng đậm chất Nước Ta cũng là đậm chất thời chiến ?
Còn bạn, bạn thích đội mũ cối ? Đó là tùy cảm nhận, sở trường thích nghi và mục tiêu sử dụng của từng người .
Bài viết chỉ mang tính cảm nhận, không phê phán và không mang yếu tố chính trị.

Rate this post