Ngân sách nhà nước – Wikipedia tiếng Việt

Ngân sách nhà nước, ngân sách chính phủ, hay ngân sách quốc gia là một phạm trù kinh tế và là phạm trù lịch sử; là một thành phần trong hệ thống tài chính. Thuật ngữ “Ngân sách nhà nước” được sử dụng rộng rãi trong đời sống kinh tế, xã hội ở mọi quốc gia. Song quan niệm về ngân sách nhà nước lại chưa thống nhất, người ta đã đưa ra nhiều định nghĩa về ngân sách nhà nước tùy theo các trường phái và các lĩnh vực nghiên cứu. Các nhà kinh tế Nga quan niệm: Ngân sách nhà nước là bảng liệt kê các khoản thu, chi bằng tiền trong một giai đoạn nhất định của quốc gia. Khoản 14 Điều 4 Luật Ngân sách nhà nước 2015 của Việt Nam định nghĩa: Ngân sách nhà nước là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nước được dự toán và thực hiện trong một khoản thời gian nhất định do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định để đảm bảo thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước.

Sự hình thành và tăng trưởng của ngân sách nhà nước gắn liền với sự Open và tăng trưởng của kinh tế tài chính sản phẩm & hàng hóa – tiền tệ trong những phương pháp sản xuất của hội đồng và nhà nước của từng hội đồng. Nói cách khác, sự sinh ra của nhà nước, sự sống sót của kinh tế tài chính sản phẩm & hàng hóa – tiền tệ là những tiền đề cho sự phát sinh, sống sót và tăng trưởng của ngân sách nhà nước .Ngân sách nhà nước gồm có ngân sách TW và ngân sách địa phương. Ngân sách TW là ngân sách của những bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc nhà nước và những cơ quan khác ở TW. Ngân sách địa phương gồm có ngân sách của đơn vị chức năng hành chính những cấp có Hội đồng Nhân dân và Ủy ban Nhân dân .

Mục lục nội dung

Quan niệm về ngân sách nhà nước[sửa|sửa mã nguồn]

  1. Ngân sách nhà nước là bản dự trù thu chi tài chính của nhà nước trong một khoảng thời gian nhất định, thường là một năm.
  2. Ngân sách nhà nước là quỹ tiền tệ tập trung của nhà nước, là kế hoạch tài chính cơ bản của nhà nước.
  3. Ngân sách nhà nước là những quan hệ kinh tế phát sinh trong quá trình nhà nước huy động và sử dụng các nguồn tài chính khác nhau.

“Ngân sách nhà nước là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nước được dự toán và thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định do cơ quan có thẩm quyền quyết định để đảm bảo thực hiện các chức năng và nhiệm vụ của Nhà nước.”

Thực chất, Ngân sách nhà nước phản ánh các quan hệ kinh tế phát sinh gắn liền với quá trình tạo lập, phân phối, sử dụng quỹ tiền tệ tập trung của Nhà nước khi Nhà nước tham gia phân phối các nguồn tài chính quốc gia nhằm thực hiện các chức năng của Nhà nước trên cơ sở luật định.

Đặc điểm của ngân sách nhà nước[sửa|sửa mã nguồn]

Ngân sách nhà nước là bộ phận đa phần của mạng lưới hệ thống kinh tế tài chính vương quốc. Nó gồm có những quan hệ kinh tế tài chính nhất định trong toàn diện và tổng thể những quan hệ kinh tế tài chính vương quốc, đơn cử :

  • Quan hệ tài chính giữa nhà nước và công dân;
  • Quan hệ tài chính giữa nhà nước với doanh nghiệp;
  • Quan hệ tài chính giữa nhà nước với tổ chức xã hội;
  • Quan hệ tài chính giữa nhà nước với quốc tế.
Đặc điểm của ngân sách nhà nước
  • Hoạt động thu chi của ngân sách nhà nước luôn gắn chặt với quyền lực kinh tế – chính trị của nhà nước, và việc thực hiện các chức năng của nhà nước, được nhà nước tiến hành trên cơ sở những luật lệ nhất định;
  • Hoạt động ngân sách nhà nước là hoạt động phân phối lại các nguồn tài chính, nó thể hiện ở hai lãnh vực thu và chi của nhà nước;
  • Ngân sách nhà nước luôn gắn chặt với sở hữu nhà nước, luôn chứa đựng những lợi ích chung, lợi ích công cộng;
  • Ngân sách nhà nước cũng có những đặc điểm như các quỹ tiền tệ khác. Nét khác biệt của ngân sách nhà nước với tư cách là một quỹ tiền tệ tập trung của nhà nước, nó được chia thành nhiều quỹ nhỏ có tác dụng riêng, sau đó mới được chi dùng cho những mục đích đã định;
  • Hoạt động thu chi của ngân sách nhà nước được thực hiện theo nguyên tắc không hoàn trả trực tiếp là chủ yếu.

Vai trò của Ngân sách nhà nước[sửa|sửa mã nguồn]

Ngân sách nhà nước có vai trò rất quan trọng trong hàng loạt hoạt động giải trí kinh tế tài chính, xã hội, bảo mật an ninh, quốc phòng và đối ngoại của quốc gia. Cần hiểu rằng, vai trò của ngân sách nhà nước luôn gắn liền với vai trò của nhà nước theo từng quy trình tiến độ nhất định. Đối với nền kinh tế thị trường, ngân sách nhà nước tiếp đón vai trò quản trị vĩ mô so với hàng loạt nền kinh tế tài chính, xã hội .Ngân sách nhà nước là công cụ kiểm soát và điều chỉnh vĩ mô nền kinh tế tài chính xã hội, khuynh hướng tăng trưởng sản xuất, điều tiết thị trường, bình ổn giá thành, kiểm soát và điều chỉnh đời sống xã hội .

Huy động những nguồn kinh tế tài chính của ngân sách nhà nước để bảo vệ nhu yếu tiêu tốn của nhà nước[sửa|sửa mã nguồn]

Mức động viên những nguồn kinh tế tài chính từ những chủ thể trong nguồn kinh tế tài chính yên cầu phải hài hòa và hợp lý nếu mức động viên quá cao hoặc quá thấp thì sẽ tác động ảnh hưởng đến sự tăng trưởng của nền kinh tế tài chính, thế cho nên cần phải xác lập mức kêu gọi vào ngân sách nhà nước một cách tương thích với năng lực góp phần kinh tế tài chính của những chủ thể trong nền kinh tế tài chính .

Quản lý điều tiết vĩ mô nền kinh tế tài chính[sửa|sửa mã nguồn]

Ngân sách nhà nước là công cụ xu thế hình thành cơ cấu tổ chức kinh tế tài chính mới, kích thích tăng trưởng sản xuất kinh doanh thương mại và chống độc quyền .Trước hết, nhà nước sẽ hướng hoạt động giải trí của những chủ thể trong nền kinh tế tài chính đi vào quỹ đạo mà chính phủ nước nhà đã hoạch định để hình thành cơ cấu tổ chức kinh tế tài chính tối ưu, tạo điều kiện kèm theo cho nền kinh tế tài chính tăng trưởng không thay đổi và vững chắc .Thông qua hoạt động giải trí chi Ngân sách, Nhà nước sẽ cung ứng kinh phí đầu tư góp vốn đầu tư cho cơ sở kiến trúc, hình thành những doanh nghiệp thuộc những ngành then chốt trên cơ sở đó tạo môi trường tự nhiên và điều kiện kèm theo thuận tiện cho sự sinh ra và tăng trưởng những doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế tài chính ( hoàn toàn có thể thấy rõ nhất tầm quan trọng của điện lực, viễn thông, hàng không đến hoạt động giải trí kinh doanh thương mại của những Doanh nghiệp ). Bên cạnh đó, việc cấp vốn hình thành những doanh nghiệp Nhà nước là một trong những giải pháp cơ bản để chống độc quyền và giữ cho thị trường khỏi rơi vào thực trạng cạnh tranh đối đầu không tuyệt đối. Và trong những điều kiện kèm theo đơn cử, nguồn kinh phí đầu tư trong ngân sách cũng hoàn toàn có thể được sử dụng để tương hỗ cho sự tăng trưởng của những doanh nghiệp, bảo vệ tính không thay đổi về cơ cấu tổ chức hoặc sẵn sàng chuẩn bị cho việc chuyển sang cơ cấu tổ chức mới hài hòa và hợp lý hơn. Thông qua hoạt động giải trí thu, bằng việc kêu gọi nguồn kinh tế tài chính trải qua thuế, ngân sách nhà nước bảo vệ thực thi vai trò khuynh hướng góp vốn đầu tư, kích thích hoặc hạn chế sản xuất kinh doanh thương mại

Về mặt kinh tế tài chính[sửa|sửa mã nguồn]

kích thích sự tăng trưởng kinh tế tài chính theo sự xu thế tăng trưởng kinh tế tài chính xã hội trải qua những công cụ thuế và thuế suất của nhà nước sẽ góp thêm phần kích thích sản xuất tăng trưởng lôi cuốn sự góp vốn đầu tư của những doanh nghiệp. ngoài những nhà nước còn dùng ngân sách nhà nước góp vốn đầu tư vào hạ tầng tạo điều kiện kèm theo và môi trường tự nhiên thuận tiện cho những doanh nghiệp hoạt động giải trí

Về mặt xã hội[sửa|sửa mã nguồn]

vai trò điều tiết thu nhập giữa những tần lớp dân cư trong xã hội. Trợ giúp trực tiếp dành cho những người có thu nhập thấp hay có thực trạng đặc biệt quan trọng như chi về trợ cấp xã hội, trợ cấp gián tiếp dưới hình thức trợ giá cho những loại sản phẩm thiết yếu, những khoản ngân sách để triển khai chủ trương dân số, chủ trương việc làm, chống mù chữ, tương hỗ đồng bào bão lụt .

Về mặt thị trường[sửa|sửa mã nguồn]

nhà nước sẽ sử dụng ngân sách nhà nước như một công cụ để góp thêm phần bình ổn giá thành và kiềm chế lạm phát kinh tế. Nhà nước chỉ điều tiết những mẫu sản phẩm quan trọng những mẫu sản phẩm mang đặc thù kế hoạch. Cơ chế điều tiết trải qua trợ giá, kiểm soát và điều chỉnh thuế suất thuế xuất nhập khẩu, dự trữ vương quốc. Thị trường vốn sức lao động : trải qua phát hành trái phiếu và tiêu tốn của chính phủ nước nhà. Kiềm chế lạm phát kinh tế : Cùng với ngân hàng nhà nước TW với chủ trương tiền tệ thích hợp NSNN góp thêm phần điều tiết trải qua chủ trương thuế và tiêu tốn của cơ quan chính phủ .

Thu ngân sách nhà nước[sửa|sửa mã nguồn]

Khái niệm thu ngân sách nhà nước[sửa|sửa mã nguồn]

Thu ngân sách nhà nước năm 2006Để có kinh phí đầu tư chi cho mọi hoạt động giải trí của mình, nhà nước đã đặt ra những khoản thu ( những khoản thuế khóa ) do mọi công dân góp phần để hình thành nên quỹ tiền tệ của mình. Thực chất, thu ngân sách nhà nước là việc nhà nước dùng quyền lực tối cao của mình để tập trung chuyên sâu một phần nguồn kinh tế tài chính quốc gia hình thành quỹ ngân sách nhà nước nhằm mục đích thỏa mãn nhu cầu những nhu yếu của nhà nước .

Ở Việt Nam, Đứng về phương diện pháp lý, thu NSNN bao gồm những khoản tiền Nhà nước huy động vào ngân sách để thỏa mãn nhu cầu chi tiêu của Nhà nước. Về mặt bản chất, thu NSNN là hệ thống những quan hệ kinh tế giữa Nhà nước và xã hội phát sinh trong quá trình Nhà nước huy động các nguồn tài chính để hình thành nên quỹ tiền tệ tập trung của Nhà nước nhằm thỏa mãn các nhu cầu chi tiêu của mình. Thu NSNN chỉ bao gồm những khoản tiền Nhà nước huy động vào ngân sách mà không bị ràng buộc bởi trách nhiệm hoàn trả trực tiếp cho đối tượng nộp. Theo Luật NSNN hiện hành, nội dung các khoản thu NSNN bao gồm:

– Thuế, phí, lệ phí do những tổ chức triển khai và cá thể nộp theo pháp luật của pháp lý ;

– Các khoản thu từ hoạt động kinh tế của Nhà nước;

– Các khoản góp phần của những tổ chức triển khai và cá thể ;- Các khoản viện trợ ;- Các khoản thu khác theo lao lý của pháp lý .Cần chú ý quan tâm là không tính vào thu NSNN những khoản thu mang đặc thù hoàn trả như vay nợ và viện trợ có hoàn trả. Vì thế, những văn bản hướng dẫn Luật NSNN ( Nghị định 60/2003 / NĐ-CP ngày 06/6/2003 của nhà nước và Thông tư 59/2003 / TT-BTC ngày 23/6/2003 của Bộ Tài chính ) chỉ tính vào thu NSNN những khoản viện trợ không hoàn trả ; còn những khoản viện trợ có hoàn trả thực ra là những khoản vay tặng thêm không được tính vào thu NSNN. [ 1 ] Tóm lại : thu ngân sách nhà nước là sự phân loại nguồn kinh tế tài chính vương quốc giữa nhà nước với chủ thể trong xã hội dựa trên quyền lực tối cao nhà nước, nhằm mục đích xử lý hài hòa những quyền lợi kinh tế tài chính, xuất phát từ nhu yếu sống sót và tăng trưởng của cỗ máy nhà nước cũng như nhu yếu triển khai những công dụng trách nhiệm kinh tế tài chính xã hội của nhà nước

Đặc điểm thu ngân sách nhà nước[sửa|sửa mã nguồn]

  • Thu ngân sách nhà nước là tiền đề cần thiết để duy trì quyền lực chính trị và thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của nhà nước. Mọi khoản thu của nhà nước đều được thể chế hóa bởi các chính sách, chế độ và pháp luật của nhà nước;
  • Thu ngân sách nhà nước phải căn cứ vào tình hình hiện thực của nền kinh tế; biểu hiển ở các chỉ tiêu tổng sản phẩm quốc nội GDP, giá cả, thu nhập, lãi suất, v.v…
  • Thu ngân sách nhà nước được thực hiện theo nguyên tắc hoàn trả không trực tiếp là chủ yếu.
  • Thu ngân sách theo hai phương thức: tự nguyện và bắt buộc
  • Nội dung thu ngân sách nhà nước:
1.Thu thuế

Thuế là một khoản góp phần bắt buộc cho nhà nước do luật pháp luật so với những pháp nhân và thể nhân nhằm mục đích cung ứng nhu yếu tiêu tốn của nhà nước. Thuế phản ánh những quy trình phân phối lại thu nhập trong xã hội, biểu lộ những mối quan hệ kinh tế tài chính giữa nhà nước với những pháp nhân và thể nhân trong phân phối những nguồn kinh tế tài chính và là công cụ cơ bản thực thi phân phối kinh tế tài chính .

2. Phí và lệ phí

Phí và lệ phí là khoản thu có đặc thù bắt buộc, nhưng mang tính đối giá, nghĩa là phí và lệ phí thực ra là khoản tiền mà mọi công dân trả cho nhà nước khi họ tận hưởng những dịch vụ do nhà nước phân phối. So với thuế, tính pháp lý của phí và lệ phí thấp hơn nhiều. Phí gắn liền với yếu tố tịch thu một phần hay hàng loạt ngân sách góp vốn đầu tư so với sản phẩm & hàng hóa dịch vụ công cộng hữu hình. Lệ phí gắn liền với việc thụ hưởng những quyền lợi do việc cung ứng những dịch vụ hành chính, pháp lý cho những thể nhân và pháp nhân .

3. Các khoản thu từ các hoạt động kinh tế của nhà nước

Các khoản thu này gồm có :

  • Thu nhập từ vốn góp của nhà nước vào các cơ sở kinh tế có vốn góp thuộc sở hữu nhà nước
  • Thu hồi tiền cho vay của nhà nước.
4. Thu từ hoạt động sự nghiệp

Các khoản thu có lãi và chênh lệch từ những hoạt động giải trí của những cơ sở sự nghiệp có thu của nhà nước .

5. Thu từ bán hoặc cho thuê tài nguyên, tài sản thuộc sở hữu nhà nước

Khoản thu này mang đặc thù tịch thu vốn và có một phần mang đặc thù phân phối lại, vừa có đặc thù phân phối lại, vừa có công dụng nâng cao hiệu suất cao sử dụng gia tài vương quốc vừa tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước. Các nguồn thu từ bán hoặc cho thuê gia tài, tài nguyên, vạn vật thiên nhiên ; thu về bán gia tài thuộc chiếm hữu nhà nước .

6. Thu từ phạt, tịch thu, tịch biên tài sản

Các khoản thu này cũng là một phần thu quan trọng của thu ngân sách nhà nước và được pháp lý lao lý …

Yếu tố ảnh hưởng tác động thu ngân sách nhà nước[sửa|sửa mã nguồn]

  • Thu nhập GDP bình quân đầu người: đây là nhân tố quyết định đến mức động viên của NSNN.
  • Tỷ suất doanh lợi trong nền kinh tế: đây là chi tiêu phản ánh hiểu quả của đầu tư phát triển kinh tế, tỉ suất này càng lớn thì nguồn tài chính càng lớn, do đó thu NSNN phụ thuộc vào mức độ trang trải các khoản chi phí của nhà nước.
  • Tiềm năng về tài nguyên thiên nhiên: đây là yếu tố làm tăng thu NSNN, ảnh hưởng đến việc năng cao tỉ suất thu.
  • Tổ chức bộ máy thu ngân sách: nhân tố này ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả thu.
  • Thuế suất: quyết định trực tiếp tới thu NSNN, tuy nhiên ảnh hưởng tới tốc độ tăng trưởng trong trung và dài hạn.

Nguyên tắc thiết lập mạng lưới hệ thống thu ngân sách[sửa|sửa mã nguồn]

Các nguyên tắc định hướng
  • Nguyên tắc thu thuế theo lợi ích;
  • Nguyên tắc thu theo khả năng.
Các nguyên tắc thực hiện thực tế
  • Nguyên tắc ổn định và lâu dài;
  • Nguyên tắc đảm bảo sự công bằng;
  • Nguyên tắc rõ ràng, chắc chắn;
  • Nguyên tắc đơn giản.
  • Nguyên tắc phù hợp với thông lệ quốc tế

Các giải pháp tăng thu ngân sách nhà nước[sửa|sửa mã nguồn]

  1. Một là, trong khi khai thác, cho thuê, nhượng bán tài sản, tài nguyên quốc gia tăng thu cho ngân sách, nhà nước cần phải dành kinh phí chính đáng để nuôi dưỡng, tái tạo và phát triển các tài sản, tài nguyên ấy, không làm cạn kiệt và phá hủy tài sản, tài nguyên vì mục đích trước mắt.
  2. Hai là, chính sách thuế phải vừa huy động được nguồn thu cho ngân sách nhà nước, vừa khuyến khích tích tụ vốn cho doanh nghiệp và dân cư.
  3. Ba là, chính sách vay dân để bù đắp thiếu hụt ngân sách nhà nước phải được đặt trên cơ sở thu nhập và mức sống của dân.
  4. Bốn là, dùng ngân sách nhà nước đầu tư trực tiếp vào một số doanh nghiệp quan trọng trong những lĩnh vực then chốt, nhằm tạo ra nguồn tài chính mới.
  5. Năm là, nhà nước cần có chính sách tiết kiệm, khuyến khích mọi người tiết kiệm tiêu dùng, tinh giản bộ máy, cải cách hành chính để tích lũy vốn chi cho đầu tư.

Chi ngân sách nhà nước[sửa|sửa mã nguồn]

Khái niệm chi ngân sách nhà nước[sửa|sửa mã nguồn]

Chi ngân sách nhà nước là việc phân phối và sử dụng quỹ ngân sách nhà nước nhằm mục đích bảo vệ triển khai tính năng của nhà nước theo những nguyên tắc nhất định .Chi ngân sách nhà nước là quy trình phân phối lại những nguồn kinh tế tài chính đã được tập trung chuyên sâu vào ngân sách nhà nước và đưa chúng đến mục tiêu sử dụng. Do đó, Chi ngân sách nhà nước là những việc đơn cử không chỉ dừng lại trên những xu thế mà phải phân chia cho từng tiềm năng, từng hoạt động giải trí và từng việc làm thuộc tính năng của nhà nước .

Quá trình của chi ngân sách nhà nước
  1. Quá trình phân phối: là quá trình cấp phát kinh phí từ ngân sách nhà nước để hình thành các loại quỹ trước khi đưa vào sử dụng;
  2. Quá trình sử dụng: là trực tiếp chi dùng khoản tiền cấp phát từ ngân sách nhà nước mà không phải trải qua việc hình thành các loại quỹ trước khi đưa vào sử dụng.

Đặc điểm của chi ngân sách nhà nước[sửa|sửa mã nguồn]

  • Chi ngân sách nhà nước gắn với bộ máy nhà nước và những nhiệm vụ kinh tế, chính trị, xã hội mà nhà nước đảm đương trong từng thời kỳ;
  • Chi ngân sách nhà nước gắn với quyền lực nhà nước, mang tích chất pháp lý cao;
  • Các khoản chi của ngân sách nhà nước được xem xét hiệu quả trên tầm vĩ mô;
  • Các khoản chi của ngân sách nhà nước mang tính chất không hoàn trả trực tiếp là chủ yếu;
  • Các khoản chi của ngân sách nhà nước gắn chặt với sự vận động của các phạm trù giá trị khác như giá cả, lãi suất, tỷ giá hối đoái, tiền lương, tín dụng, v.v… (các phạm trù thuộc lĩnh vực tiền tệ).

Nội dung của chi ngân sách nhà nước[sửa|sửa mã nguồn]

Theo công dụng trách nhiệm, chi ngân sách nhà nước gồm :

  • Chi tích lũy:Chi cho tăng cường cơ sở vật chất như đầu tư phát triển kinh tế và kết cấu hạ tầng, trong đó phần lớn là xây dựng cơ bản, khấu hao tài sản xã hội
  • Chi tiêu dùng:Không tạo ra sản phẩm vật chất để xã hội sử dụng trong tương lai (chi bảo đảm xã hội), bao gồm:
    • Giáo dục;
    • Y tế;
    • Công tác dân số;
    • Khoa học và công nghệ;
    • Văn hóa;
    • Thông tin đại chúng;
    • Thể thao;
    • Lương hưu và trợ cấp xã hội;
    • Các khoản liên quan đến can thiệp của chính phủ vào các hoạt động kinh tế;
    • Quản lý hành chính;
    • An ninh, quốc phòng;
    • Các khoản chi khác;
    • Dự trữ tài chính;
    • Trả nợ vay nước ngoài, lãi vay nước ngoài.

Theo đặc thù kinh tế tài chính, chi ngân sách nhà nước được chia ra :

  • Căn cứ vào nội dung chi tiêu
  • Căn cứ vào tính chất và phương thức quản lý Ngân sách Nhà nước
    • Chi thường xuyên một cách chính đáng
    • Chi đầu tư phát triển
    • Chi vào hạng mục dự trữ
    • Chi trả nợ vay

Phân loại chi ngân sách nhà nước[sửa|sửa mã nguồn]

Căn cứ vào mục đích, nội dung
  1. Nhóm 1: Chi tích lũy của ngân sách nhà nước là những khoản chi làm tăng cơ sở vật chất và tiềm lực cho nền kinh tế, tăng trưởng kinh tế; là những khoản chi đầu tư phát triển và các khoản tích lũy khác.
  2. Nhóm 2: Chi tiêu dùng của ngân sách nhà nước là các khoản chi không tạo ra sản phẩm vật chất để tiêu dùng trong tương lai; bao gồm chi cho hoạt động sự nghiệp, quản lý hành chính, quốc phòng, an ninh…
Căn cứ theo yếu tố thời hạn và phương thức quản lý
  1. Nhóm chi thường xuyên bao gồm các khoản chi nhằm duy trì hoạt động thường xuyên của nhà nước;
  2. Nhóm chi đầu tư phát triển là các khoản chi dài hạn nhằm làm tăng cơ sở vật chất của đất nước và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế;
  3. Nhóm chi trả nợ và viện trợ bao gồm các khoản chi để nhà nước thực hiện nghĩa vụ trả nợ các khoản đã vay trong nước, vay nước ngoài khi đến hạn và các khoản chi làm nghĩa vụ quốc tế;
  4. Nhóm chi dự trữ là những khoản chi ngân sách nhà nước để bổ sung quỹ dự trữ nhà nước và quỹ dự trữ tài chính.

Yếu tố ảnh hưởng tác động đến chi ngân sách nhà nước[sửa|sửa mã nguồn]

  • Chế độ xã hội là nhân tố cơ bản;
  • Sự phát triển của lực lượng sản xuất;
  • Khả năng tích lũy của nền kinh tế;
  • Mô hình tổ chức bộ máy của nhà nước và những nhiệm vụ kinh tế, xã hội của nhà nước trong từng thời kỳ, sự biến động của các phạm trù giá trị (giá cả, tỷ giá hối đoái, tiền lương,….)

Nguyên tắc tổ chức triển khai chi ngân sách nhà nước[sửa|sửa mã nguồn]

  1. Nguyên tắc thứ nhất: gắn chặt các khoản thu để bố trí các khoản chi:nếu vi phạm nguyên tắc này dẫn đến bội chi nsnn,gây lạm phát mất cân bằng cho sự phát triển xã hội;
  2. Nguyên tắc thứ hai: đảm bảo yêu cầu tiết kiệm và hiệu quả trong việc bố trí các khoản chi tiêu của nsnn;
  3. Nguyên tắc thứ ba: theo nguyên tắc nhà nước và nhân dân cùng làm, nhất là các khoản chi mang tính chất phúc lợi xã hội;
  4. Nguyên tắc thứ tư: tập trung có trọng điểm:đòi hỏi việc phân bổ nguồn vốn từ nsnn phải tập trung vào các chương trình trọng điểm, các ngành mũi nhọn của nn;
  5. Nguyên tắc thứ năm: phân biệt rõ nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội của các cấp theo quy định của luật;
  6. Nguyên tắc thứ sáu: phối hợp chặt chẽ với khối lượng tiền tệ, lãi suất, tỷ giá hối đoái.

Thâm hụt ngân sách nhà nước[sửa|sửa mã nguồn]

Thâm hụt ngân sách nhà nước, hay còn gọi là bội chi ngân sách nhà nước, là thực trạng khi tổng tiêu tốn của ngân sách nhà nước vượt quá những khoản thu ” không mang tính hoàn trả ” của ngân sách nhà nước .

Để phản ánh mức độ thâm hụt ngân sách người ta thường sử dụng chỉ tiêu tỉ lệ thâm hụt so với GDP hoặc so với tổng số thu trong ngân sách nhà nước.

Thâm hụt ngân sách nhà nước hoàn toàn có thể tác động ảnh hưởng tích cực hoặc xấu đi đến nền kinh tế tài chính một nước tùy theo tỉ lệ thâm hụt và thời hạn thâm hụt. Nói chung nếu thực trạng thâm hụt ngân sách nhà nước với tỷ suất cao và trong thời hạn dài sẽ gây ra lạm phát kinh tế, tác động ảnh hưởng xấu đi .Thâm hụt ngân sách nhà nước cần phải đặt trên cơ sở thu nhập và mức sống của người dân do thuế là một trong những nguồn bù đắp ngân sách lớn nhất của ngân sách nhà nước mà việc thu thuế cần phải dựa vào mức thu nhập của người dân, không chỉ có vậy nhà nước hoàn toàn có thể lựa chọn vay từ dân cư trong nước mà để định mức vay hài hòa và hợp lý thì lại phải dựa trên thu nhập và mức sống của người dân

Giải pháp khắc phục: dưới đây là các biện pháp chính phủ sử dụng để bù đắp bội chi
  • Tăng thu, giảm chi ngân sách nhà nước;
  • Vay nợ trong nước và nước ngoài để bù đắp sự thâm hụt;
  • Tăng phát hành trái phiếu chính phủ và tín phiếu kho bạc
  • Phát hành tiền giấy
  • Samuelson, Paul A. and Nordhaus, Wiliam D., Kinh tế học, Nhà xuất bản Tài chính, Hà Nội (2007).
  1. ^ Đinh Quang Hà. “Bản sao đã lưu trữ”. Luật Gia Phạm. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 4 năm 2010. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XI, kỳ họp thứ hai thông qua ngày 16 tháng 12 năm 2002

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

  • Trung tâm Tư liệu Thống dgdkê – Tổng cục Thống kê Việt Nam, Tổng cục Thống kê Việt Nam
Rate this post