Nhu cầu – Wikipedia tiếng Việt

Nhu cầu là một hiện tượng tâm lý của con người; là đòi hỏi, mong muốn, nguyện vọng của con người về vật chất và tinh thần để tồn tại và phát triển. Tùy theo trình độ nhận thức, môi trường sống, những đặc điểm tâm sinh lý, mỗi người có những nhu cầu khác nhau.

Nhu cầu là cảm xúc thiếu vắng một cái gì đó mà con người cảm nhận được .Nhu cầu là yếu tố thôi thúc con người hoạt động giải trí. Nhu cầu càng cấp bách thì năng lực chi phối con người càng cao. Về mặt quản trị, trấn áp được nhu cầu đồng nghĩa tương quan với việc hoàn toàn có thể trấn áp được cá thể ( trong trường hợp này, nhận thức có sự chi phối nhất định : nhận thức cao sẽ có năng lực kiềm chế sự thoả mãn nhu cầu ) .

Nhu cầu của một cá nhân, đa dạng và vô tận. Về mặt quản lý, người quản lý chỉ kiểm soát những nhu cầu có liên quan đến hiệu quả làm việc của cá nhân. Việc thoả mãn nhu cầu nào đó của cá nhân đồng thời tạo ra một nhu cầu khác theo định hướng của nhà quản lý, do đó người quản lý luôn có thể điều khiển được các cá nhân.

Bạn đang đọc: Nhu cầu – Wikipedia tiếng Việt

Nhu cầu là đặc thù của khung hình sống, biểu hiện trạng thái thiếu vắng hay mất cân đối của chính thành viên đó và do đó phân biệt nó với môi trường tự nhiên sống. Nhu cầu tối thiểu hay còn gọi là nhu yếu đã được lập trình qua quy trình rất lâu dài hơn sống sót, tăng trưởng và tiến hóa .Nhu cầu chi phối can đảm và mạnh mẽ đến đời sống tâm ý nói chung, đến hành vi của con người nói riêng. Nhu cầu được nhiều ngành khoa học quan tâm điều tra và nghiên cứu và sử dụng ở nhiều nghành khác nhau trong đời sống, xã hội .

Mục lục nội dung

Đặc trưng của nhu cầu[sửa|sửa mã nguồn]

Không ổn định, biến đổi;
Năng động;
Biến đổi theo quy luật;
Không bao giờ thỏa mãn cùng một lúc mọi nhu cầu;

Các loại nhu cầu[sửa|sửa mã nguồn]

Vật chất: nhu cầu bẩm sinh (thở, đói, tình dục), nhu cầu thông thường (ăn, uống, không khí, bài tiết,…).
Cảm xúc: tình thương yêu, tán thành, kính trọng, thừa nhận…
Xã hội: giáo dục, tôn giáo, giải trí…

Mức độ nhu cầu[sửa|sửa mã nguồn]

Mức thứ nhất – Lòng mong muốn;
Mức thứ hai – Đam mê;
Mức thứ ba – Tham.

Biểu hiện nhu cầu[sửa|sửa mã nguồn]

Hứng thú;
Ước mơ;
Lý tưởng.

Khái niệm nhu cầu[sửa|sửa mã nguồn]

Từ lâu nhu cầu đã là đối tượng người tiêu dùng điều tra và nghiên cứu của hầu hết những ngành khoa học điều tra và nghiên cứu sinh học và xã hội. Trong nghành nghề dịch vụ kinh tế tài chính – xã hội yếu tố về nhu cầu được tìm thấy trong nghiên cứu và điều tra của những nhà khoa học tên tuổi như Jeremy Bentham, Benfild, William Stanley Jevons, John Ramsay McCulloch, Edward S. Herman. Đó là hiện tượng kỳ lạ phức tạp, đa diện, đặc trưng cho mọi sinh vật. Sự hiện hữu của nhu cầu ở bất kể sinh vật nào, ngay cả ở bất kỳ xã hội nào được xem như khung hình sống phức tạp, là đặc thù để phân biệt chủ thể đó với thiên nhiên và môi trường xung quanh .

Cho tới nay chưa có một định nghĩa chung nhất cho khái niệm nhu cầu. Các sách giáo khoa chuyên ngành hay các công trình nghiên cứu khoa học thường có những định nghĩa mang tính riêng biệt. Trong phạm vi nhận thức hiện tại có thể định nghĩa nhu cầu là tính chất của cơ thể sống, biểu hiện trạng thái thiếu hụt của chính cá thể đó và do đó phân biệt nó với môi trường sống. Nhu cầu tối thiểu, hay còn gọi là nhu yếu tuyệt đối, đã được lập trình qua quá trình rất lâu dài tồn tại, phát triển và tiến hóa.[1]

Nhu cầu được hiểu là sự thiết yếu về một cái gì đó. Nhưng ” cái gì đó ” chỉ là hình thức biểu lộ bên ngoài của nhu cầu. Sau hình thức bộc lộ chứa đựng thực chất của nhu cầu mà hoàn toàn có thể tạm gọi là ” nhu yếu “. Nhu yếu đang nói đến lại hoàn toàn có thể được xem là hình thức bộc lộ của một nhu yếu khác cơ bản hơn. Như vậy khái niệm nhu cầu và nhu yếu mang tính tương đối với nhau. Điều đó cho thấy rằng nhu cầu của khung hình sống là một mạng lưới hệ thống phức tạp, nhiều những tầng lớp, gồm có vô số những chuỗi mắc xích của hình thức bộc lộ và nhu yếu link chằng chịt, có năng lực tăng trưởng và đa dạng hóa. Tuy nhiên, để dễ nhận dạng, một nhu cầu riêng không liên quan gì đến nhau đơn thuần nhất được cấu thành bởi một nhu yếu và một hình thức bộc lộ .Hình thức bộc lộ nhất định được cụ thể hóa thành đối tượng người tiêu dùng của một nhu cầu nhất định. Đối tượng của nhu cầu chính là cái mà nhu cầu hướng đến và hoàn toàn có thể làm thỏa mãn nhu cầu nhu cầu đó. Một đối tượng người dùng hoàn toàn có thể làm thỏa mãn nhu cầu 1 số ít nhu cầu, một nhu cầu hoàn toàn có thể được thỏa mãn nhu cầu bởi 1 số ít đối tượng người dùng, trong đó mức độ thỏa mãn nhu cầu có khác nhau .

Tính đa dạng của đối tượng tạo nên sự vô hạn của nhu cầu. Alfred Marshall viết rằng: “Không có số để đếm nhu cầu và ước muốn”[2]. Về vấn đề cơ bản của khoa học kinh tế – vấn đề nhu cầu con người – hầu hết các sách đều nhận định rằng nhu cầu không có giới hạn.

Xem thêm: LGBTQ là gì và tìm hiểu về cộng đồng LGBT hiện nay

Cấu trúc nhu cầu cá thể[sửa|sửa mã nguồn]

Aristotle đã cho rằng con người có hai loại nhu cầu chính : thể xác và linh hồn [ 3 ]. Sự phân loại này mang tính ước lệ lớn nhưng nó tác động ảnh hưởng đến tận thời nay và người ta quen với việc phân nhu cầu thành ” nhu cầu vật chất ” và ” nhu cầu niềm tin “. Ngoài ra còn sống sót nhiều kiểu phân loại khác dựa trên những đặc thù hay tiêu chuẩn nhất định .Trọng tâm quan tâm của những nhà khoa học là xếp đặt nhu cầu theo một cấu trúc thứ bậc. Ý tưởng về thứ bậc của nhu cầu mở màn phát sinh từ đầu thế kỉ trước. Benfild viết : ” Quan điểm tiên phong của luận thuyết về nhu cầu nói rằng sự thỏa mãn nhu cầu nhu cầu bậc thấp trong thang độ nhu cầu sẽ sinh ra mong ước được thỏa mãn nhu cầu nhu cầu bậc cao hơn ” [ 4 ]. Trong số những khu công trình điều tra và nghiên cứu tân tiến hoàn toàn có thể kể đến hiệu quả phân loại như K. Alderfer : sống sót, quan hệ, nâng cao ; D. Mc Clelland : thành quả, tham gia, quyền lực tối cao ; V. Podmarcow : bảo vệ, khuynh hướng, uy tín ; V. Tarasenko : sống sót, tăng trưởng ; A. Maslow : sinh lý, bảo đảm an toàn, tham gia, ( được ) công nhận, tự bộc lộ … Năm cấp bậc nhu cầu theo phân loại của A. Maslow được xếp theo hình bậc thang hay hình chóp kim tự tháp với thứ tự liệt kê như trên biểu lộ quan điểm rằng sự thỏa mãn nhu cầu nhu cầu theo thứ tự từ dưới lên. Người ta đã chỉ ra rằng trong thực tiễn sự thỏa mãn nhu cầu nhu cầu không nhất thiết phải tuân theo quy luật đó .Boris M. Genkin [ 5 ] chia nhu cầu ra hai nhóm : nhu cầu sống sót và nhu cầu đạt mục tiêu sống. Nhu cầu sống sót gồm nhu cầu sinh lý, nhu cầu bảo đảm an toàn và nhu cầu tham gia. Trong nhu cầu đạt mục tiêu có bốn nhóm : 1 ) phong phú về vật chất ; 2 ) quyền lực tối cao và danh vọng ; 3 ) kiến thức và kỹ năng và phát minh sáng tạo ; 4 ) triển khai xong ý thức. Tùy vào thiên hướng của từng cá thể mà một trong số bốn nhu cầu trên biểu lộ nổi trội. Có thể trong một người hiện hữu cả bốn dạng nhu cầu đó nhưng ở những tiến trình khác nhau trong đời .Tất cả những cách xây dựng cấu trúc nhu cầu cá thể từ trước đến nay có những hạn chế nhất định. Nếu số nhóm nhu cầu ít ( gồm hai nhóm ) thì phân loại nặng tính ước lệ, giảm ý nghĩa nghiên cứu và phân tích. Nếu số nhóm nhu cầu nhiều thì phân loại không cung ứng được tính bao trùm, nghĩa là khi đó còn nhiều dạng nhu cầu nằm ngoài những nhóm, ví dụ như nhu cầu về tín ngưỡng, tự do. Kết luận của những nhà khoa học là : sự cản trở việc phân loại chính là không hề xác lập được số lượng giới hạn của nhu cầu .Cách phân loại mới [ 6 ] dựa vào nghiên cứu và phân tích thực chất của nhu cầu. Trên quan điểm mỗi nhu cầu được hình thành từ hình thức bộc lộ và nhu yếu nên hoàn toàn có thể triển khai phân loại theo hai thành phần đấy .Hình thức biểu lộ được phân loại trải qua đối tượng người dùng của nhu cầu. Chúng chính là toàn bộ những gì có ý nghĩa so với đời sống con người. Đối tượng của nhu cầu hoàn toàn có thể là những sự vật đơn cử trong quốc tế xung quanh, hoàn toàn có thể là những yếu tố của tư duy. Nhận thức của con người và xã hội càng cao thì khoanh vùng phạm vi đối tượng người tiêu dùng có ý nghĩa càng rộng. Như vậy đối tượng người tiêu dùng của nhu cầu được phân loại theo những nghành hoạt động giải trí của con người : xã hội, kinh tế tài chính, chính trị, pháp lý, thiên nhiên và môi trường, tôn giáo, y tế, văn hóa truyền thống – giáo dục – khoa học, đời sống cá thể. Ranh giới của những nghành này không trọn vẹn rõ nét vì có sự xen kẽ. Tuy nhiên trong mỗi nghành nghề dịch vụ hoạt động giải trí có sự định hình mối link đặc biệt quan trọng giữa những đối tượng người dùng, tạo nên những ” mạng lưới hệ thống giá trị ” mà vai trò của chúng là điều hòa sự xích míc giữa những nhu cầu khác nhau. Đôi khi chính những mạng lưới hệ thống giá trị này gây cản trở sự tiếp cận những đối tượng người tiêu dùng mới. Hệ thống giá trị hoàn toàn có thể bị phá vỡ hoặc có sự đổi khác bổ trợ tùy vào sự biến hóa của môi trường tự nhiên sống .

Nhu yếu được phân loại thành nhu yếu tuyệt đối và nhu yếu phát triển. Nhóm thứ nhất liên quan trực tiếp đến các hành vi bản năng và vô thức. Hình thức biểu hiện, hay đối tượng tương ứng, của chúng là không thể thay thế. Sự không đáp ứng các nhu yếu này sẽ dẫn đến hậu quả nghiêm trọng cho cơ thể sống. Nhu yếu phát triển là những nhu yếu mang tính phức tạp, là kết quả kết hợp của những nhu yếu tuyệt đối và sự bổ sung những “đam mê bẩm sinh” (về mùi vị, màu sắc, âm nhạc, sự chuyển động v.v.). Nhu yếu phát triển được chia thành ba nhóm dựa trên những đặc điểm cơ bản nhất của hành vi. Những đặc điểm này, cũng giống như các nhu yếu tuyệt đối, không phụ thuộc vào tính chất của môi trường sống, vào thời điểm lịch sử, vào các giá trị xã hội; chúng đặc trưng cho mọi sinh vật, mọi cơ thể sống và nói lên sự tương tác qua lại của cá thể với môi trường. Những nhu yếu đấy là:

Xem thêm: LGBT – Wikipedia tiếng Việt

Nhu yếu nhập thế: là sự cần thiết tiếp nhận các đối tượng có ích cho cá thể. Đặc điểm của nó là hướng nhu cầu vào những đối tượng với mục đích tiếp nhận chúng ở dạng chúng có;
Nhu yếu xuất thế: là sự cần thiết tác động vào các đối tượng bên ngoài và đôi khi ngay chính cơ thể của bản thân. Đặc điểm của nó là hướng nhu cầu vào các đối tượng với mục đích làm thay đổi trạng thái của chúng bằng phương pháp nào đó và theo một ý tưởng định sẵn (ý tưởng định sẵn: kết quả tổng hợp của tư duy từ thông tin về những sự vật thực tế);
Nhu yếu vị thế riêng: là sự cần thiết tạo vị trí của cá thể trong thế giới xung quanh. Đặc điểm của nó là hướng nhu cầu vào các đối tượng với mục đích củng cố vị thế mà cá thể xác định một cách có ý thức đối với những cá thể khác hoặc hoàn cảnh bên ngoài. Nói cách khác, nhu yếu này bắt chủ thể phải xác định vị trí và định hướng hoạt động của mình sao cho phù hợp với sự thay đổi của thế giới xung quanh.

Nhu yếu nhập thế và nhu yếu xuất thế phản ánh một đặc tính điển hình nổi bật của con người là sự mong ước nhận thức quốc tế. Chúng khác nhau ở chỗ nhu yếu thứ nhất bộc lộ tính thụ động, còn nhu yếu thứ hai bộc lộ tính dữ thế chủ động. Trong đời sống trong thực tiễn một nhu cầu thường có chung ba đặc thù kể trên, chúng bổ trợ cho nhau theo mối quan hệ ” mục tiêu – phương tiện đi lại “, nhưng một trong những nhu yếu đó nổi trội hơn cả ( mục tiêu ). Và vì vậy hoàn toàn có thể gọi những nhu cầu theo tên của nhu yếu tương ứng nổi trội đó. Nhu yếu tăng trưởng hướng tới những đối tượng người tiêu dùng mới và biến hóa dần những giá trị cũ để tương thích với sự biến hóa liên tục của môi trường tự nhiên .Phân tích trên cho thấy tuy đối tượng người dùng của nhu cầu là vô hạn, tuy nhiên những nhu yếu tăng trưởng cơ bản chỉ sống sót ở ba dạng kể trên .Cấu trúc nhu cầu cá thể theo cách phân loại trên được cho phép tưởng tượng một mạng lưới hệ thống nhu cầu được sắp xếp như một tế bào mà nhân của nó là những nhu yếu tuyệt đối, thân là những nhu yếu tăng trưởng và vỏ ngoài cùng là những đối tượng người tiêu dùng được kết dính bởi những mạng lưới hệ thống giá trị. Cấu trúc nhu cầu biểu lộ mối quan hệ hữu cơ và thống nhất giữa những thành phần trong mạng lưới hệ thống nhu cầu cá thể .