Tỳ vị là gì? Biểu hiện tỳ vị hư hàn và cách chăm sóc bồi bổ tỳ vị. Người xưa thường nói “người sống dựa vào hơi thở”, nhưng mọi người không biết rằng thật ra chữ “khí’ ở đây lại xuất phát từ tỳ vị.
Mục lục nội dung
Tỳ vị là gì?
Vị được sách cổ diễn đạt là một cơ quan rỗng, trên tiếp với thực quản, dưới thông với tiểu trường. Thức ăn từ miệng qua thực quản rồi vào vị, được vị làm chín nhừ, cho nên vì thế vị là cái kho lớn, cái “ bể chứa món ăn ” .
Tỳ là một cơ quan đặc nằm bên trái của vị có tính năng hấp thu và luân chuyển chất dinh dưỡng, Đông y gọi là có công suất vận hóa. Vận – tức là chuyển vận, chuyên chở ; hoá – tức là tiêu hoá hấp thu. Tỳ và vị hợp tác với nhau để triển khai xong tính năng tiêu hóa, hấp thu thức ăn và chuyển vận chất dinh dưỡng .
Có thể hiểu chúng chỉ là 2 cái tên dùng để chỉ 2 hệ thống cấu trúc – chức năng của cơ thể trong mối liên hệ hữu cơ với các hệ thống khác. Từ đó có thể thấy chức năng của từng bộ máy giải phẫu như hô hấp, tiêu hóa, tuần hoàn… không lệ thuộc duy nhất vào một tạng tượng nào, trái lại chức năng của tất cả các tạng tượng đều góp phần thực hiện chức năng của các bộ máy trên.
Ví dụ : công dụng tiêu hóa của cỗ máy tiêu hóa cần phải có vị để thu nạp làm ngấu nhừ thức ăn, có tỳ dễ hấp thu, chuyển vận, có đại trường để truyền tống chất cặn bã, có tâm để phân phối nhiệt, có thận để dự trữ … Như vậy, body toàn thân chứ không phải từng tạng tượng cùng phối hợp thống nhất triển khai những tính năng của cỗ máy giải phẫu học .
Tỳ vị sinh khí
Sách y cổ “ Hoàng đế nội kinh ” có ghi chép : “ Khí của người thường nằm ở “ vị ”, “ vị ” là nơi sinh ra khí ở người thường. Người không có vị khí thì gọi là nghịch, mà nghịch thì sẽ chết. ” Thông thường những người có tỳ vị không khỏe thì hoàn toàn có thể nhìn thấy được từ bộc lộ bên ngoài. Có thể liên tục gặp được những người bệnh như thế này ở bệnh viện :
Sắc mặt trắng bệch, môi tái, có người rất gầy như thể gió thổi là sẽ ngã ngay, có người lại rất mập, trông khung hình to lớn, nhưng lại không tráng kiện chút nào. Còn có người trò chuyện có tiếng mà không có sức, ý thức không tỉnh táo, còn trẻ chưa già mà đã sớm suy yếu .
Vậy làm thế nào để biết tỳ vị của bạn có khỏe hay không ? 4 bộ phận khung hình dưới đây sẽ cho bạn biết :
Môi
Những người có tỳ vị yếu, môi thường tái, không có màu hồng, rất khô, dễ bị lột da, nứt môi. Những triệu chứng như miệng hôi, nướu sưng đau đa số có tương quan đến năng lực tiêu hóa kém của tỳ vị. Ngoài ra, chảy nước miếng khi ngủ cũng là một biểu lộ của việc thiếu tỳ khí .
Mũi
Khô mũi, khứu giác kém nhạy, chảy nước mũi, chảy máu mũi đa số đều là do tỳ vị yếu gây ra. Những người bị đỏ mũi hầu hết là do vị bị nhiệt, đầu mũi đau cũng cho thấy công dụng tỳ vị không ổn .
Mắt
Tỳ vị yếu dễ bị thiếu máu, từ đó tác động ảnh hưởng đến gan, gan bộc lộ ở mắt, cho nên vì thế mắt dễ bị mỏi, nhìn không rõ. Ngoài ra, tỳ và việc hấp thụ của khung hình có quan hệ mật thiết, nếu mắt liên tục bị đỏ, mặt bị sưng cũng hoàn toàn có thể là do yếu tố ở tỳ .
Tai
Tỳ vị yếu sẽ dẫn đến thận khí không đủ, thường sẽ biểu lộ ở triệu chứng ù tai hay thậm chí còn là điếc. Bên cạnh đó, có nhiều người tỳ vị không khỏe do quá stress hay tâm trạng không tốt gây nên. Đặc biệt là vào mùa xuân, gan hỏa tăng cao khiến tất cả chúng ta dễ tức giận. Những người có tỳ vị yếu sẽ thường cảm thấy không có sức, tay chân lạnh có khi sẽ bị đau bụng vào mùa xuân .
7 cách chăm sóc tỳ vị
Ăn lá tần bì để làm ấm tỳ vị
Những người tỳ vị bị lạnh và yếu hoàn toàn có thể ăn lá tần bì. Theo “ Bản thảo cương mục ” ghi chép, tần bì hoàn toàn có thể chữa hàn, làm tiêu những chất tích tụ, thông tam tiêu, làm ấm tỳ vị, có lợi so với tỳ vị yếu và lạnh .
Lá tần bì hoàn toàn có thể làm rau trộn, đun lấy nước, xào, chiên, gói bánh chẻo. Đơn giản nhất là làm rau trộn, trước khi ăn nên trụng qua nước 1 lần để làm mất mùi, sau đó cho thêm muối, nước tương, dấm, tỏi, gừng, hành, tiêu, trộn đều và bày ra đĩa .
Chăm sóc tỳ vị bằng việc ấn huyệt Công Tôn
Huyệt Công Tôn là một trong những huyệt có liên quan đến tỳ ở chân, huyệt này nằm ở cạnh bên của bàn chân, khoảng 5 cm phía sau mắt cá, ấn mạnh vào xương ngón chân sau mắt cá, nếu cảm thấy đau hoặc tức thì nghĩa là đã tìm đúng vị trí. Huyệt này có hiệu quả rất tốt với các vấn đề có liên quan đến tỳ vị.
Huyệt Côn Tôn hoàn toàn có thể ức chế axit trong dạ dày, nếu bị nôn ra nước chua thì hãy nhanh gọn xoa huyệt Công Tôn một lúc sẽ đỡ. Huyệt Công Tôn hoàn toàn có thể tăng nhu động của ruột non, tăng cười năng lực tiêu hóa, sau khi ăn xong mà khó tiêu cũng hãy xoa huyệt này thì sẽ nhanh gọn tiêu. Huyệt Công Tôn là “ thuốc chữa tỳ vị ” trên chính khung hình, là cách chăm nom tỳ vị rất tốt .
Ăn hoài sơn (củ mài) bổ tỳ vị
Hoài sơn là một thứ rất tốt, vừa hoàn toàn có thể chăm nom sức khỏe thể chất lại vừa có tính năng làm đẹp. Nhưng tốt nhất là nên mua thân hoài sơn, có nhiều gai và cứng, hoàn toàn có thể hấp hoặc xào hay nấu cháo, rất có hiệu suất cao bổ tỳ vị .
Hoài sơn khác với những thực phẩm bổ dưỡng khác ở chỗ nó bổ mà không ngán, những thực phẩm khác bổ âm nhiều sẽ gây ẩm và sinh nhiệt. Nó không nóng, không khô, đặc biệt quan trọng là có tính năng rất tốt trong việc bồi bổ ngũ tạng yếu. Do đó, hoài sơn thường được dùng để chữa những triệu chứng như tỳ vị yếu, căng thẳng mệt mỏi, chán ăn v.v.
Ăn cơm rượu khi tỳ vị không khỏe
Những người tỳ vị bị yếu nên ăn một chút ít canh cơm rượu trứng gà, tốt nhất nên nấu cùng vài quả táo tàu. Ăn một chén khi còn ấm, có công dụng làm dịu tỳ vị, vị ngọt cũng sẽ tạo cảm xúc thèm ăn .
Bạn hoàn toàn có thể tự làm cơm rượu khi thời tiết đang trở lạnh. Nấu chín gạo nếp, hòa men rượu với nồng độ vừa phải vào nước ấm ; tạo một lỗ nhỏ ở giữa phần gạo nếp đã chín và đổ dung dịch men rượu vào, hai ngày sau, cơm rượu có vị ngọt là hoàn toàn có thể dùng được .
Bắp xào hạt thông giúp bổ tỳ, thèm ăn
Thực phẩm tốt nhất vào mùa thu là bắp, bắp hoàn toàn có thể bổ tỳ thấm ẩm, điều hòa tạo cảm xúc thèm ăn, ăn vào mùa thu còn hoàn toàn có thể làm mất cảm xúc khô nóng. Ngoài ra, trong bắp có chứa chất béo không no, vitamin, nguyên tố vi lượng và nhiều axit amin v.v.
Bạn hoàn toàn có thể hấp rồi ăn, hoặc làm món bắp xào hạt thông. Trước tiên nướng hạt thông với lửa nhỏ, sau đó xào bắp và ớt chuông rồi nêm muối, đường. 3 phút sau cho hạt thông vào, xào lửa lớn là được. Màu sắc đẹp mắt, dinh dưỡng đa dạng và phong phú .
Cháo củ từ, táo tàu bổ tỳ vị
Củ từ giúp bổ tỳ, có tính năng tương hỗ cho phổi, thận, có lợi cho việc tiêu hóa hấp thu của tỳ vị, là một trong những loại thực phẩm làm thuốc có công dụng bổ tỳ vị. Táo tàu ích khí, bổ tỳ vị, hoàn toàn có thể dùng để chữa tỳ yếu, ăn ít, có tính năng giúp thèm ăn, chữa tiêu chảy .
Tỳ vị yếu nên ăn trần bì
Đối với những người có tỳ vị yếu, tốt nhất trong nhà bếp nên có trần bì (vỏ quýt để lâu năm).
Tục ngữ có câu “ một lạng trần bì một lạng vàng ”, trần bì là vị thuốc đông y thường dùng, có công dụng lưu thông khí huyết, điều hòa, tiêu chất nhầy v.v., thường được dùng để chữa những triệu chứng tỳ vị yếu .
Vì thế cho một lượng nhỏ trần bì vào món ăn, vừa hoàn toàn có thể mượn mùi vị của trần bì để làm mất mùi tanh của thịt, tăng mùi thơm của món ăn, giúp thèm ăn, lại vừa phát huy được tác dụng điều hòa khí huyết, tạo mùi dễ chịu và thoải mái, trị ẩm tiêu nhầy, làm giảm tai hại của chất nhầy và chất béo so với tỳ vị .
Source: https://blogchiase247.net
Category: Hỏi Đáp
