Vắc-xin (tiếng Pháp: vaccin, tiếng Anh: vaccine) là một chế phẩm sinh học cung cấp khả năng miễn dịch thu được chủ động đối với một bệnh truyền nhiễm cụ thể.[1] Vắc xin thường chứa tác nhân giống vi sinh vật gây bệnh và thường được tạo ra từ các dạng vi sinh vật, độc tố hoặc một trong các protein bề mặt của nó, mà đã bị làm suy yếu hoặc bị giết chết. Tác nhân này kích thích hệ thống miễn dịch của cơ thể, sau khi coi tác nhân là một mối đe dọa, sẽ tiêu diệt nó và sẽ tiếp tục nhận ra và tiêu diệt bất kỳ vi sinh vật nào có liên quan đến tác nhân đó mà nó có thể gặp trong tương lai. Vắc xin có thể mang tính dự phòng (để ngăn ngừa hoặc cải thiện ảnh hưởng của một chứng lây nhiễm trong tương lai bởi một mầm bệnh “hoang dã” trong tự nhiên), hoặc mang tính điều trị (để chống lại một căn bệnh đã xảy ra, chẳng hạn như ung thư).[2][3][4][5]
Việc đưa vắc-xin vào khung hình người được gọi là tiêm chủng. Tiêm vắc xin là giải pháp hữu hiệu nhất để phòng chống những bệnh truyền nhiễm ; [ 6 ] Khả năng miễn dịch thoáng đãng do tiêm chủng là nguyên do đa phần trong việc xóa khỏi bệnh đậu mùa trên toàn quốc tế và hạn chế những bệnh như bại liệt, sởi và uốn ván tại nhiều nơi trên quốc tế. Hiệu quả của việc tiêm chủng đã được điều tra và nghiên cứu và kiểm chứng thoáng đãng ; [ 7 ] ví dụ, những loại vắc xin đã được chứng tỏ là có hiệu suất cao gồm có vắc xin cúm, [ 8 ] vắc xin HPV, [ 9 ] và vắc xin thủy đậu. [ 10 ] Tổ chức Y tế Thế giới ( WHO ) báo cáo giải trình rằng vắc xin được cấp phép hiện có sẵn để phòng chống 25 bệnh nhiễm trùng hoàn toàn có thể phòng ngừa khác nhau. [ 11 ]
Thuật ngữ vắc-xin (vaccine) có nguồn gốc từ Variolae vaccinae (bệnh đậu mùa của bò), thuật ngữ này được Edward Jenner (cả hai đều phát triển các khái niệm về vắc-xin và tạo ra vắc-xin đầu tiên) sử dụng để nói về bệnh đậu mùa. Ông đã sử dụng cụm từ này vào năm 1798 cho tiêu đề dài của bài Tìm hiểu về loài Variolae vaccinae được gọi là Bệnh đậu bò, trong đó ông mô tả tác dụng bảo vệ của các nốt đậu trên bò đối với bệnh đậu mùa ở người.[12] Năm 1881, để vinh danh Jenner, Louis Pasteur đã đề xuất rằng thuật ngữ này cần được mở rộng để bao gồm các phương pháp tiêm chủng mới được phát triển sau đó.[13] Các khoa học về phát triển vắc-xin và sản xuất được gọi vaccinology.
Chuẩn bị vaccine cúm để chủng ngừa
Bạn đang đọc: Vắc-xin – Wikipedia tiếng Việt
So sánh bệnh đậu mùa ( trái ) và bệnh đậu mùa sau khi được tiêm vắc xin vào khung hình 16 ngày sau khi tiêm ( 1802 )Trước sự sinh ra của tiêm chủng với vật liệu virus lấy từ những ca bệnh đậu mùa của bò ( vắc xin dị chủng ), bệnh đậu mùa hoàn toàn có thể được ngăn ngừa bằng cách cố ý lấy virus bệnh đậu mùa từ người đã mắc trước đó đưa vào người khác. Những gợi ý sớm nhất về chiêu thức điều trị bệnh đậu mùa ở Trung Quốc là vào thế kỷ thứ 10 [ 14 ] Người Trung Quốc cũng thực hành cách sử dụng chiêu thức này được ghi chép truyền kiếp nhất, có niên đại từ thế kỷ XV. Họ thực thi một chiêu thức ” bơm mũi ” để đẩy virus vào khung hình bằng cách thổi những thành phần bệnh đậu mùa dạng bột, thường là vảy sẹo của người bị nhiễm, vào lỗ mũi người kia. Nhiều kỹ thuật thổi vào mũi khác nhau đã được ghi lại trong suốt thế kỷ XVI và XVII ở Trung Quốc. [ 15 ] : 60 Hai báo cáo giải trình về thực hành thực tế tiêm virus vào người của người Trung Quốc đã được Thương Hội Hoàng gia ở London ghi nhận vào năm 1700 ; một của Martin Lister, người nhận được báo cáo giải trình của một nhân viên cấp dưới của Công ty Đông Ấn đóng tại Trung Quốc và một của Clopton Havers. [ 16 ] [ 16 ]
Mary Wortley Montagu, người đã tận mắt chứng kiến việc này ở Thổ Nhĩ Kỳ, đã để đứa con gái bốn tuổi của cô được nhận virus đưa vào người trước sự tận mắt chứng kiến của những bác sĩ của Tòa án Hoàng gia vào năm 1721 khi cô trở về Anh. [ 15 ] Cuối năm đó Charles Maitland đã thực thi một cuộc thử nghiệm việc đưa virus vào khung hình sáu tù nhân trong nhà tù Newgate ở London. [ 17 ] Thử nghiệm đã thành công xuất sắc và ngay sau đó việc dữ thế chủ động đưa virus vào khung hình đã lôi cuốn sự chú ý quan tâm từ mái ấm gia đình hoàng gia, những người đã giúp thôi thúc quá trình này. Tuy nhiên, vài ngày sau khi Hoàng tử Octavius của Vương quốc Anh được đưa virus vào người, ông đã qua đời vào năm 1783. [ 18 ]
Vào năm 1796, bác sĩ Edward Jenner đã lấy mủ từ tay của một người phụ nữ vắt sữa từng bị bệnh đậu mùa bò, chấm vào cánh tay của một cậu bé 8 tuổi, James Phipps, và sáu tuần sau đó cậu bé được tiêm vào người virus bệnh đậu mùa. Jenner quan sát thấy rằng cậu bé không mắc bệnh đậu mùa nữa.[19][20] Jenner mở rộng nghiên cứu của mình và vào năm 1798 báo cáo rằng vắc xin của ông an toàn cho cả trẻ em lẫn người lớn và dịch truyền có thể được chuyển từ cánh tay người cho sang cánh tay người nhận để giảm bớt sự phụ thuộc vào nguồn cung cấp không chắc chắn từ những con bò bị nhiễm bệnh.[18] Năm 1804, một đoàn thám hiểm chủng ngừa bệnh đậu mùa của Tây Ban Nha đến các thuộc địa của Tây Ban Nha là Mexico và Philippines đã sử dụng phương pháp vận chuyển tay qua tay để biết được thực tế là vắc-xin chỉ tồn tại được 12 ngày trong ống nghiệm. Họ đã sử dụng vi khuẩn gây bệnh đậu bò.[21] Vì tiêm sản phẩm gây bệnh đậu bò an toàn hơn nhiều so với việc tiêm phòng sản phẩm gây bệnh đậu mùa,[22] nên phương pháp tiêm sản phẩm gây bệnh đậu mùa người trực tiếp vào người đã bị cấm vào năm 1840, mặc dù nó vẫn được thực hành rộng rãi ở Anh trong nhiều năm sau.[23]
Bản in tiếng Pháp năm 1896 lưu lại kỷ niệm một trăm năm vắc xin của JennerTiếp theo khu công trình nghiên cứu và điều tra của Jenner, thế hệ thứ hai của vắc-xin được trình làng vào những năm 1880 bởi Louis Pasteur, người đã tăng trưởng vắc-xin phòng bệnh dịch tụ huyết trùng ở gà và bệnh than, [ 13 ] và từ cuối thế kỷ 19 vắc-xin được coi là niềm tự hào vương quốc. Các chủ trương tiêm chủng vương quốc đã được vận dụng và luật tiêm chủng bắt buộc đã được trải qua. [ 19 ] Năm 1931, Alice Miles Woodruff và Ernest Goodpasture đã ghi nhận rằng virus đậu gà hoàn toàn có thể được tăng trưởng trong trứng gà đã được thụ tinh. Ngay sau đó, những nhà khoa học mở màn nuôi cấy những loại virus khác trong trứng. Trứng được sử dụng để nhân giống virus trong quy trình tăng trưởng vắc xin sốt vàng da vào năm 1935 và vắc xin cúm vào năm 1945. Năm 1959, môi trường tự nhiên tăng trưởng và nuôi cấy tế bào đã sửa chữa thay thế trứng làm chiêu thức truyền virus tiêu chuẩn cho vắc xin. [ 24 ]
Sau thí nghiệm thành công xuất sắc của Jenner, giải pháp chủng đậu được tiến hành thoáng đãng. Tính đến năm 1801, ở Anh đã có trên 100.000 người được chủng. Trong ảnh : áp phích thông tin ghi tên chủng ngừa .Tiêm chủng tăng trưởng mạnh trong thế kỷ 20, tận mắt chứng kiến sự sinh ra của 1 số ít loại vắc xin thành công xuất sắc, gồm có cả vắc xin chống bệnh bạch hầu, sởi, quai bị và rubella. Những thành tựu chính gồm có sự tăng trưởng của vắc-xin bại liệt vào những năm 1950 và xóa khỏi bệnh đậu mùa trong những năm 1960 và 1970. Maurice Hilleman là người tăng trưởng nhiều vắc-xin nhất trong thế kỷ XX. Khi vắc-xin trở nên thông dụng hơn, nhiều người mở màn coi chúng là điều hiển nhiên. Tuy nhiên, vắc xin vẫn còn chưa có so với nhiều bệnh quan trọng, gồm có herpes simplex, sốt rét, bệnh lậu và HIV. [ 19 ] [ 25 ]
Mục lục nội dung
Các thế hệ vắc xin[sửa|sửa mã nguồn]
Vắc xin thế hệ tiên phong là vắc xin toàn sinh vật – hoặc sống và suy yếu, hoặc dạng đã bị tàn phá. [ 26 ] Các vắc xin sống, giảm độc lực, ví dụ điển hình như vắc xin đậu mùa và bại liệt, hoàn toàn có thể tạo ra phản ứng của tế bào T độc sát ( TC hoặc CTL ), phản ứng của tế bào T trợ giúp ( TH ) và năng lực miễn dịch kháng thể. Tuy nhiên, những dạng giảm độc lực của mầm bệnh hoàn toàn có thể chuyển sang dạng nguy khốn và hoàn toàn có thể gây bệnh cho những người nhận vắc xin bị suy giảm miễn dịch ( ví dụ điển hình như những người bị AIDS ). Mặc dù vắc-xin bị giết không có rủi ro tiềm ẩn này, nhưng chúng không hề tạo ra phản ứng tế bào T độc sát đơn cử và hoàn toàn có thể trọn vẹn không hoạt động giải trí so với 1 số ít bệnh. [ 26 ]Vắc xin thế hệ thứ hai được tăng trưởng để giảm rủi ro đáng tiếc từ vắc xin sống. Đây là những vắc xin tiểu đơn vị chức năng, gồm có những kháng nguyên protein đơn cử ( như độc tố uốn ván hoặc bạch hầu ) hoặc những thành phần protein tái tổng hợp ( như kháng nguyên mặt phẳng viêm gan B ). Chúng hoàn toàn có thể tạo ra phản ứng TH và kháng thể, nhưng không tạo ra phản ứng của tế bào T độc sát .Vắc xin RNA và vắc xin DNA là những ví dụ về vắc xin thế hệ thứ ba. [ 26 ] [ 27 ] [ 28 ] Vào năm năm nay, một loại vắc-xin DNA cho vi-rút Zika đã khởi đầu được thử nghiệm tại Viện Y tế Quốc gia. Riêng Inovio Pharmaceuticals và GeneOne Life Science đã mở màn thử nghiệm một loại vắc-xin DNA khác chống lại Zika ở Miami. Việc sản xuất vắc-xin với số lượng lớn vẫn chưa được xử lý vào năm năm nay. [ 29 ] Các thử nghiệm lâm sàng so với vắc xin DNA để ngăn ngừa HIV đang được thực thi. [ 30 ] Vắc xin mRNA như BNT162b2 được tăng trưởng vào năm 2020 với sự trợ giúp của Chiến dịch Warp Speed và được tiến hành đại trà phổ thông để chống lại đại dịch COVID-19 .
[31]Một đứa trẻ mắc bệnh sởi, một bệnh hoàn toàn có thể phòng ngừa bằng vắc xin
Có sự đồng thuận trong khoa học rằng vắc xin là một cách rất an toàn và hiệu quả để chống lại và loại trừ các bệnh truyền nhiễm.[32][33][34][35] Hệ thống miễn dịch nhận ra các tác nhân vắc xin là ngoại lai, tiêu diệt chúng và “ghi nhớ” chúng. Khi gặp phải phiên bản độc hại của một tác nhân, cơ thể nhận ra lớp áo protein trên virus và do đó chuẩn bị sẵn sàng để phản ứng lại, đầu tiên là vô hiệu hóa tác nhân đó trước khi tác nhân đó có thể xâm nhập vào tế bào, thứ hai là nhận biết và tiêu diệt các tế bào bị nhiễm trước tác nhân đó. trước khi chúng có thể nhân lên số lượng lớn.[cần dẫn nguồn]
Tuy nhiên vẫn sống sót những hạn chế so với hiệu suất cao của vắc xin. [ 36 ] Đôi khi, việc bảo vệ không thành công xuất sắc do lỗi tương quan đến vắc xin như thất bại trong việc giảm nồng độ vắc xin, chính sách tiêm chủng hoặc quản trị hoặc thất bại tương quan đến vật chủ do mạng lưới hệ thống miễn dịch của vật chủ chỉ đơn thuần là không cung ứng rất đầy đủ hoặc trọn vẹn. Thiếu phản ứng miễn dịch thường do di truyền, thực trạng miễn dịch, tuổi tác, sức khỏe thể chất hoặc thực trạng dinh dưỡng. [ 37 ] Nó cũng hoàn toàn có thể thất bại vì nguyên do di truyền nếu mạng lưới hệ thống miễn dịch của vật chủ không gồm có những chủng tế bào B hoàn toàn có thể tạo ra những kháng thể thích hợp để phản ứng hiệu suất cao và link với những kháng nguyên tương quan đến mầm bệnh .
Ngay cả khi vật chủ phát triển các kháng thể, sự bảo vệ có thể không đầy đủ; miễn dịch có thể phát triển quá chậm để có hiệu quả kịp thời, các kháng thể có thể không vô hiệu hóa hoàn toàn mầm bệnh, hoặc có thể có nhiều chủng mầm bệnh, không phải tất cả đều nhạy cảm với phản ứng miễn dịch như nhau. Tuy nhiên, ngay cả miễn dịch một phần, muộn hoặc yếu, chẳng hạn như miễn dịch chéo với chủng không phải chủng đích, có thể giảm thiểu nhiễm trùng, dẫn đến tỷ lệ tử vong thấp hơn, tỷ lệ mắc bệnh thấp hơn và phục hồi nhanh hơn.[cần dẫn nguồn]
Chất hỗ trợ thường được sử dụng để tăng cường phản ứng miễn dịch, đặc biệt quan trọng so với những người lớn tuổi mà phản ứng miễn dịch với một loại vắc xin đơn thuần hoàn toàn có thể đã suy yếu. [ 38 ]Hiệu quả hoặc hiệu suất của vắc xin nhờ vào vào 1 số ít yếu tố :
- bản thân căn bệnh (đối với một số bệnh, việc tiêm phòng hoạt động tốt hơn so với những bệnh khác)
- chủng vắc-xin (một số vắc-xin đặc hiệu, hoặc ít nhất là hiệu quả nhất chống lại các chủng bệnh cụ thể)[39]
- lịch tiêm chủng đã được tuân thủ đúng chưa.
- phản ứng đặc trưng đối với tiêm chủng; một số cá nhân là “người không đáp ứng” với một số loại vắc xin nhất định, có nghĩa là họ không tạo ra kháng thể ngay cả khi đã được tiêm chủng đúng cách.
- các yếu tố khác nhau như dân tộc, tuổi tác hoặc khuynh hướng di truyền.
Nếu một cá thể được tiêm chủng tăng trưởng chính căn bệnh đã được tiêm chủng chống lại ( nhiễm trùng cải tiến vượt bậc ), bệnh có năng lực ít độc lực hơn so với những bệnh nhân chưa được tiêm chủng. [ 40 ]Những xem xét quan trọng trong một chương trình tiêm chủng hiệu suất cao là : [ 41 ]
- lập mô hình cẩn thận để dự đoán ảnh hưởng của một chiến dịch tiêm chủng đối với dịch tễ học của bệnh trong trung và dài hạn
- giám sát liên tục đối với các bệnh liên quan sau khi giới thiệu một loại vắc xin mới
- duy trì tỷ lệ tiêm chủng cao, ngay cả khi một căn bệnh đã trở nên hiếm gặp
Năm 1958, có 763.094 trường hợp mắc bệnh sởi ở Hoa Kỳ ; với 552 người chết. [ 42 ] [ 43 ] Sau khi sinh ra những loại vắc xin mới, số ca mắc bệnh giảm xuống dưới 150 ca mỗi năm ( trung bình là 56 ca ). [ 43 ] Đầu năm 2008, có 64 trường hợp nghi mắc bệnh sởi. 54 trong số những bệnh nhiễm trùng đó có tương quan đến người đến từ một vương quốc khác, mặc dầu chỉ có mười ba Tỷ Lệ thực sự mắc phải bên ngoài Hoa Kỳ ; 63 trong số 64 cá thể hoặc chưa khi nào được tiêm vắc xin phòng bệnh sởi hoặc không chắc như đinh liệu họ đã được tiêm phòng hay chưa. [ 43 ]Vắc-xin đã giúp xóa khỏi bệnh đậu mùa, một trong những căn bệnh dễ lây lan và gây chết người nhất ở người. [ 44 ] Các bệnh khác như rubella, bại liệt, sởi, quai bị, thủy đậu và thương hàn không còn thông dụng như cách đây hàng trăm năm nhờ những chương trình tiêm chủng thoáng rộng. Chỉ cần là đại đa số mọi người đều được tiêm phòng, thì việc bùng phát dịch bệnh còn khó hơn rất nhiều, chưa nói đến việc lây lan. Hiệu ứng này được gọi là miễn dịch hội đồng. Bệnh bại liệt, vốn chỉ lây truyền giữa người với người, đã là tiềm năng của một chiến dịch xóa khỏi lan rộng ra. Hiện tại bệnh bại liệt chỉ còn lưu hành số lượng giới hạn ở những vùng của ba vương quốc ( Afghanistan, Nigeria và Pakistan ). [ 45 ] Tuy nhiên, khó khăn vất vả trong việc tiếp cận tổng thể trẻ nhỏ cũng như những hiểu nhầm về văn hóa truyền thống đã khiến ngày xóa khỏi trọn vẹn căn bệnh này bị lê dài ra không ít lần .
Vắc xin cũng giúp ngăn ngừa sự phát triển của tình trạng kháng thuốc kháng sinh. Ví dụ, bằng cách giảm đáng kể tỷ lệ mắc bệnh viêm phổi do Streptococcus pneumoniae, các chương trình vắc xin đã làm giảm đáng kể tỷ lệ nhiễm trùng kháng với penicillin hoặc các kháng sinh hàng đầu khác.[46]
Thuốc chủng ngừa bệnh sởi được ước tính hoàn toàn có thể ngăn ngừa một triệu ca tử trận mỗi năm trên toàn thế giới. [ 47 ]
Tác dụng bất lợi[sửa|sửa mã nguồn]
Thuốc chủng ngừa cho trẻ nhỏ, thanh thiếu niên hoặc người lớn nói chung là bảo đảm an toàn. [ 48 ] [ 49 ] Các tính năng bất lợi, nếu có, nói chung là nhẹ. [ 50 ] Tỷ lệ công dụng phụ sẽ phụ thuộc vào vào loại vắc xin được đề cập. [ 50 ] Một số tính năng phụ thường gặp gồm có sốt, đau xung quanh vết tiêm và đau nhức cơ. [ 50 ] Ngoài ra, một số ít cá thể hoàn toàn có thể bị dị ứng với những thành phần trong vắc xin. [ 51 ] Vắc xin MMR hiếm khi tương quan đến co giật do sốt. [ 49 ]Các yếu tố quyết định hành động tương quan đến người được tiêm chủng khiến một người dễ bị nhiễm trùng, ví dụ điển hình như di truyền, thực trạng sức khỏe thể chất ( bệnh tiềm ẩn, dinh dưỡng, mang thai, nhạy cảm hoặc dị ứng ), năng lực miễn dịch, tuổi tác và tác động ảnh hưởng kinh tế tài chính hoặc môi trường tự nhiên văn hóa truyền thống hoàn toàn có thể những yếu tố chính hoặc phụ tác động ảnh hưởng đến mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng và phản ứng với vắc xin. [ 52 ] Người cao tuổi ( trên 60 tuổi ), quá mẫn cảm với chất gây dị ứng và người béo phì có đặc thù sinh miễn dịch bị tổn hại, điều này ngăn cản hoặc ức chế hiệu suất cao của vắc xin, hoàn toàn có thể nhu yếu công nghệ tiên tiến vắc xin riêng không liên quan gì đến nhau cho những nhóm dân số đơn cử này hoặc tiêm vắc xin tăng cường lặp đi lặp lại để hạn chế lây truyền virus. [ 52 ]Các công dụng phụ nghiêm trọng do vắc xin là cực kỳ hiếm. [ 49 ] Vắc xin Varicella hiếm khi tương quan đến những biến chứng ở những người suy giảm miễn dịch, và vắc xin rota có tương quan vừa phải với lồng ruột. [ 49 ]Ít nhất 19 vương quốc có chương trình bồi thường không do lỗi để bồi thường cho những người bị ảnh hưởng tác động xấu nghiêm trọng của tiêm chủng. [ 53 ] Chương trình của Hoa Kỳ được gọi là Đạo luật Quốc gia về Thương tật do Vắc-xin cho Trẻ nhỏ, và Vương quốc Anh sử dụng Thanh toán Thiệt hại do Vắc-xin .
Vắc xin thường chứa những sinh vật chết hoặc bất hoạt hoặc những loại sản phẩm tinh khiết có nguồn gốc từ chúng .Có một số ít loại vắc xin đang được sử dụng. [ 54 ] Những chế phẩm này đại diện thay mặt cho những kế hoạch khác nhau được sử dụng để nỗ lực giảm rủi ro tiềm ẩn bệnh tật trong khi vẫn duy trì năng lực tạo ra phản ứng miễn dịch có lợi .
Giảm độc lực[sửa|sửa mã nguồn]
Một số vắc xin có chứa vi sinh vật sống, giảm độc lực. Nhiều vi rút trong số này là những vi rút đang hoạt động đã được nuôi cấy trong những điều kiện vô hiệu hóa các đặc tính độc hại của chúng, hoặc sử dụng các sinh vật có liên quan chặt chẽ nhưng ít nguy hiểm hơn để tạo ra phản ứng miễn dịch rộng rãi. Mặc dù hầu hết các loại vắc xin giảm độc lực đều là virus, nhưng một số lại có bản chất là vi khuẩn. Ví dụ như các bệnh do vi rút gây ra, sốt vàng da, sởi, quai bị và rubella, và bệnh thương hàn do vi khuẩn. Vắc xin sống chứa Mycobacterium sống do Calmette và Guérin phát triển không phải được tạo ra từ một chủng truyền nhiễm mà chứa một chủng đã được biến đổi hoàn toàn gọi là “BCG” được sử dụng để tạo ra phản ứng miễn dịch với vắc xin. Vắc xin sống giảm độc lực chứa chủng Yersinia pestis EV được sử dụng để chủng ngừa bệnh dịch hạch. Vắc xin giảm độc lực có một số ưu điểm và nhược điểm. Các vắc xin bị suy yếu, hoặc sống, làm yếu đi thường gây ra các phản ứng miễn dịch bền vững hơn. Nhưng các vắc xin này có thể không an toàn để sử dụng cho những người bị suy giảm miễn dịch, và trong những trường hợp hiếm hoi sẽ biến chủng thành dạng có độc lực và gây bệnh.[55]
Một số vắc xin có chứa những vi sinh vật có độc lực trước đó, nhưng đã bị vô hiệu bằng hóa chất, nhiệt hoặc bức xạ [ 56 ] – những virus ” ma “, với những vỏ bọc tế bào vi trùng còn nguyên vẹn nhưng trống rỗng. Chúng được coi là quy trình tiến độ trung gian giữa vắc xin bất hoạt và giảm độc lực. [ 57 ] Ví dụ gồm có IPV ( vắc xin bại liệt ), vắc xin viêm gan A, vắc xin phòng bệnh dại và hầu hết những loại vắc xin cúm. [ 58 ]
Biến độc tố[sửa|sửa mã nguồn]
Các vắc xin biến độc tố được làm từ các hợp chất độc hại bất hoạt gây bệnh chứ không phải từ vi sinh vật.[59] Ví dụ cho vắc xin dựa trên độc tố bao gồm uốn ván và bạch hầu.[58] Không phải tất cả các chất độc đều dành cho vi sinh vật; ví dụ, biến độc tố Crotalus atrox được sử dụng để tiêm phòng cho chó chống lại vết cắn của rắn đuôi chuông.[60]
Tiểu đơn vị chức năng[sửa|sửa mã nguồn]
Thay vì đưa vi sinh vật bất hoạt hoặc suy giảm độc lực vào mạng lưới hệ thống miễn dịch ( cấu thành vắc xin ” vừa đủ tác nhân ” ), vắc xin tiểu đơn vị chức năng sử dụng một đoạn nhỏ của vi sinh vật đó để tạo ra phản ứng miễn dịch. Một ví dụ là vắc xin tiểu đơn vị chức năng chống lại bệnh viêm gan B, chỉ gồm có những protein mặt phẳng của virus ( trước kia được chiết xuất từ huyết thanh của bệnh nhân nhiễm bệnh mãn tính nhưng lúc bấy giờ được tạo ra bằng cách tái tổng hợp những gen của vi rút vào nấm men ). [ 61 ] Một ví dụ khác là vắc-xin tảo hoàn toàn có thể ăn được, ví dụ điển hình như vắc-xin hạt giống vi-rút ( VLP ) chống lại virus gây u nhú ở người ( HPV ), được cấu trúc từ vỏ bọc protein chính của virus. [ 62 ] Một ví dụ khác là vắc xin tiểu đơn vị chức năng hemagglutinin và neuraminidase của vi rút cúm. [ 58 ] Một loại vắc xin tiểu đơn vị chức năng đang được sử dụng để chủng ngừa bệnh dịch hạch. [ 63 ]
Một số vi khuẩn có lớp áo ngoài polysaccharide có khả năng sinh miễn dịch kém. Bằng cách liên kết những lớp áo bên ngoài này với protein (ví dụ, chất độc), hệ thống miễn dịch có thể được dẫn dắt để nhận ra polysaccharide như thể nó là một kháng nguyên protein. Cách tiếp cận này được sử dụng trong vắc xin Haemophilus influenzae loại B.[64]
Túi màng ngoài[sửa|sửa mã nguồn]
Các túi màng ngoài ( OMV ) có năng lực sinh miễn dịch tự nhiên và hoàn toàn có thể được điều khiển và tinh chỉnh để sản xuất vắc xin mạnh. Các vắc xin OMV được biết đến nhiều nhất là những vắc xin được tăng trưởng cho bệnh viêm màng não mô cầu loại B serotype. [ 65 ] [ 66 ]
Vắc xin dị chủng còn được gọi là “vắc xin Jenner”, là virus gây bệnh cho các động vật khác nhưng không gây bệnh hoặc gây bệnh nhẹ cho sinh vật đang được điều trị. Ví dụ kinh điển là Jenner sử dụng nốt đậu mùa của bò để bảo vệ con người khỏi bệnh đậu mùa. Một ví dụ hiện tại là việc sử dụng vắc-xin BCG làm từ Mycobacterium bovis để bảo vệ con người chống lại bệnh lao.[67]
Vắc xin véctơ virus sử dụng một loại virus bảo đảm an toàn để chèn những gen gây bệnh vào khung hình để tạo ra những kháng nguyên đơn cử, ví dụ điển hình như những protein mặt phẳng, để kích thích khung hình tạo ra phản ứng miễn dịch. [ 68 ] [ 69 ]
Vắc xin mRNA ( hoặc vắc xin RNA ) là một loại vắc xin mới được cấu trúc từ axit nucleic RNA, được đóng gói trong một vectơ ví dụ điển hình như những hạt nano lipid. [ 70 ] Trong số những vắc-xin COVID-19 có một số ít vắc-xin RNA đang được tăng trưởng để chống lại đại dịch COVID-19 và 1 số ít đã được cấp phép sử dụng khẩn cấp ở 1 số ít vương quốc. Ví dụ : vắc xin Pfizer-BioNTech và Moderna mRNA đã được cấp phép sử dụng khẩn cấp ở Mỹ. [ 71 ] [ 72 ] [ 73 ]
Nhiều loại vắc xin nâng cấp cải tiến cũng đang được tăng trưởng và sử dụng .
Trong khi hầu hết những loại vắc xin được tạo ra bằng cách sử dụng những hợp chất bất hoạt hoặc giảm độc lực từ vi sinh vật, vắc xin tổng hợp được cấu trúc đa phần hoặc hàng loạt từ những peptit tổng hợp, carbohydrate hoặc kháng nguyên .
Số lượng bệnh phòng chống[sửa|sửa mã nguồn]
Vắc xin có thể là đơn trị (monovalent, univalent) hoặc đa trị (còn gọi là polyvalent). Vắc xin đơn trị được thiết kế để tạo miễn dịch chống lại một kháng nguyên hoặc một vi sinh vật đơn lẻ.[79] Vắc xin đa trị được thiết kế để tạo miễn dịch chống lại hai hoặc nhiều chủng vi sinh vật giống nhau hoặc chống lại hai hoặc nhiều vi sinh vật.[80] Số lượng bệnh phòng chống của một loại vắc xin đa trị có thể được thể hiện bằng một tiền tố Hy Lạp hoặc Latin (ví dụ, tetravalent hoặc quadrivalent). Trong một số trường hợp nhất định, vắc xin đơn trị có thể thích hợp hơn để tạo phản ứng miễn dịch mạnh mẽ một cách nhanh chóng.[81]
Khi hai hoặc nhiều loại vắc xin được trộn trong cùng một công thức, hai loại vắc xin này hoàn toàn có thể gây rối cho nhau. Điều này thường xảy ra nhất với vắc xin sống giảm độc lực, trong đó một trong những thành phần của vắc xin mạnh hơn những thành phần khác và ngăn ngừa sự tăng trưởng và phản ứng miễn dịch với những thành phần khác. Hiện tượng này lần tiên phong được ghi nhận trong vắc xin bại liệt Sabin đa trị ba, trong đó lượng serotype 2 vi rút trong vắc xin phải được giảm bớt để ngăn nó can thiệp vào việc ” nhận ” virus sống serotype 1 và 3 trong vắc xin. [ 82 ] Hiện tượng này cũng được phát hiện là một yếu tố với những loại vắc-xin sốt xuất huyết hiện đang được nghiên cứu và điều tra, trong đó serotype DEN-3 được phát hiện là chiếm lợi thế và ngăn ngừa phản ứng với những serotype DEN – 1, − 2 và − 4. [ 83 ]
Các thành phần khác[sửa|sửa mã nguồn]
Một liều vắc xin chứa nhiều thành phần, trong đó có rất ít thành phần là hoạt chất, chất sinh miễn dịch. Một liều duy nhất hoàn toàn có thể chỉ có nanogram hạt virut, hoặc microgram polysaccharide của vi trùng. Thuốc tiêm vắc-xin, thuốc nhỏ miệng hoặc thuốc xịt mũi đa phần là nước. Các thành phần khác được thêm vào để tăng cường phản ứng miễn dịch, bảo vệ bảo đảm an toàn hoặc giúp dữ gìn và bảo vệ vắc xin, và một lượng nhỏ vật chất còn sót lại từ quy trình sản xuất. Rất hiếm khi những vật tư này hoàn toàn có thể gây ra phản ứng dị ứng ở những người rất nhạy cảm với chúng .
Chất hỗ trợ ( adjuvant )[sửa|sửa mã nguồn]
Vắc xin thường chứa một hoặc nhiều chất hỗ trợ, được sử dụng để tăng cường phản ứng miễn dịch. Ví dụ, độc tố uốn ván thường được hấp thụ vào phèn chua. Việc trộn này giúp bộc lộ kháng nguyên theo cách để tạo ra một ảnh hưởng tác động mạnh hơn so với độc tố uốn ván trong nước cất. Những người có phản ứng bất lợi với độc tố uốn ván hấp phụ hoàn toàn có thể được chủng ngừa đơn thuần khi đến thời gian tiêm nhắc lại. [ 84 ]Để sẵn sàng chuẩn bị cho chiến dịch Vịnh Pecxich năm 1990, vắc-xin ho gà toàn tế bào đã được sử dụng như một chất hỗ trợ cho vắc-xin bệnh than. Điều này tạo ra phản ứng miễn dịch nhanh hơn so với việc chỉ tiêm vắc-xin bệnh than, nên có ích lợi nhất định nếu việc phơi nhiễm hoàn toàn có thể sắp xảy ra. [ 85 ]
Chất dữ gìn và bảo vệ[sửa|sửa mã nguồn]
Vắc-xin cũng có thể chứa chất bảo quản để ngăn ngừa bản thân nó bị nhiễm vi khuẩn hoặc nấm. Cho đến những năm gần đây, chất bảo quản thiomersal (AKA Thimerosal ở Mỹ và Nhật Bản) đã được sử dụng trong nhiều loại vắc xin không chứa vi rút sống. Tính đến năm 2005, vắc xin duy nhất dành cho trẻ nhỏ ở Hoa Kỳ có chứa thiomersal với lượng lớn hơn lượng vi lượng là vắc xin cúm,[86] hiện chỉ được khuyến cáo cho trẻ em có một số yếu tố nguy cơ nhất định.[87] Thuốc chủng ngừa cúm đơn liều được cung cấp tại Vương quốc Anh không liệt kê chất thiomersal trong thành phần. Các chất bảo quản có thể được sử dụng ở các giai đoạn khác nhau của quá trình sản xuất vắc xin và các phương pháp đo lường phức tạp nhất có thể phát hiện dấu vết của chúng trong thành phẩm, vì chúng có thể tồn tại trong môi trường và quần thể nói chung.[88]
Nhiều loại vắc-xin cần chất bảo quản để ngăn ngừa các tác dụng phụ nghiêm trọng như nhiễm trùng Staphylococcus, trong một sự cố năm 1928 đã giết chết 12 trong số 21 trẻ em được tiêm vắc-xin bạch hầu thiếu chất bảo quản.[89] Một số chất bảo quản có sẵn, bao gồm thiomersal, phenoxyethanol và formaldehyde. Thiomersal hiệu quả hơn trong việc chống lại vi khuẩn, có thời hạn sử dụng tốt hơn và cải thiện độ ổn định, hiệu lực và độ an toàn của vắc xin; nhưng ở Hoa Kỳ, Liên minh Châu Âu và một số quốc gia giàu có khác, nó không còn được sử dụng làm chất bảo quản trong vắc xin cho trẻ nhỏ, như một biện pháp phòng ngừa do hàm lượng thủy ngân của nó.[90] Mặc dù những tuyên bố gây tranh cãi đã được đưa ra rằng thiomersal góp phần gây ra chứng tự kỷ, nhưng không có bằng chứng khoa học thuyết phục nào ủng hộ những tuyên bố này.[91] Hơn nữa, một nghiên cứu kéo dài 10-11 năm trên 657.461 trẻ em đã phát hiện ra rằng vắc-xin MMR không gây ra chứng tự kỷ và thực sự làm giảm nguy cơ mắc chứng tự kỷ xuống 7%.[92][93]
Bên cạnh vắc xin hoạt động, các tá dược và các hợp chất sản xuất còn lại sau đây có mặt hoặc có thể có trong các chế phẩm vắc xin:[94]
- Muối nhôm hoặc gel được thêm vào làm chất bổ trợ. Chất bổ trợ được thêm vào để thúc đẩy phản ứng miễn dịch sớm hơn, mạnh hơn và bền bỉ hơn với vắc xin; họ cho phép liều lượng vắc xin thấp hơn.
- Thuốc kháng sinh được thêm vào một số vắc xin để ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn trong quá trình sản xuất và bảo quản vắc xin.
- Protein của trứng có trong vắc-xin cúm và vắc-xin sốt vàng vì chúng được chế biến bằng trứng gà. Các protein khác có thể cũng xuất hiện.
- Formaldehyde được sử dụng để khử hoạt tính các sản phẩm vi khuẩn dùng cho vắc xin độc tố. Formaldehyde cũng được sử dụng để vô hiệu hóa các vi rút không mong muốn và tiêu diệt vi khuẩn có thể gây ô nhiễm vắc xin trong quá trình sản xuất.
- Monosodium glutamate (MSG) và 2- phenoxyethanol được sử dụng làm chất ổn định trong một số loại vắc xin để giúp vắc xin không thay đổi khi vắc xin tiếp xúc với nhiệt, ánh sáng, axit hoặc độ ẩm.
- Thiomersal là một chất kháng khuẩn có chứa thủy ngân được thêm vào các lọ vắc xin chứa nhiều liều để ngăn ngừa sự ô nhiễm và sự phát triển của vi khuẩn có hại tiềm tàng. Do những tranh cãi xung quanh thiomersal, nó đã bị loại bỏ khỏi hầu hết các loại vắc-xin trừ bệnh cúm đa dụng, nơi nó được giảm xuống mức để một liều duy nhất chứa ít hơn một microgram thủy ngân, một mức tương tự như ăn 10 gram cá ngừ đóng hộp.[95]
Có nhiều cách viết tắt khá tiêu chuẩn hóa khác nhau cho tên vắc xin đã được phát triển, mặc dù việc tiêu chuẩn hóa không có nghĩa mang tính tập trung hay là chuẩn toàn cầu. Ví dụ, các tên vắc-xin được sử dụng ở Hoa Kỳ có các chữ viết tắt được thiết kế tốt và cũng được biết đến và sử dụng rộng rãi ở những nơi khác. Danh sách đầy đủ về chúng được cung cấp trong một bảng có thể sắp xếp và có thể truy cập miễn phí có sẵn tại trang web của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ.[96] Trang này giải thích rằng “Các chữ viết tắt [trong] bảng này (Cột 3) đã được chuẩn hóa chung bởi các nhân viên của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh, Nhóm Công tác ACIP, biên tập viên của Báo cáo Hàng tuần về Bệnh tật và Tử vong (MMWR), biên tập viên của Dịch tễ học và Phòng ngừa các bệnh có thể phòng ngừa bằng vắc-xin (Pink Book), các thành viên ACIP, và các tổ chức liên lạc với ACIP.”[96]
Một số ví dụ là ” DTaP ” so với độc tố bạch hầu và uốn ván và vắc xin ho gà dạng tế bào, ” DT ” so với độc tố bạch hầu và uốn ván, và ” Td ” so với độc tố uốn ván và bạch hầu. Tại trang về tiêm phòng uốn ván, [ 97 ] CDC Hoa Kỳ lý giải thêm rằng ” Các vần âm viết hoa trong những chữ viết tắt này biểu lộ liều đủ mạnh của vắc xin bạch hầu ( D ) và uốn ván ( T ) và ho gà ( P. ). Chữ thường ” d ” và ” p ” bộc lộ liều lượng giảm của thuốc điều trị bạch hầu và ho gà được sử dụng trong công thức của thanh thiếu niên / người lớn. Chữ ‘ a ‘ trong DTaP và Tdap là viết tắt của ‘ acellular ‘, nghĩa là thành phần ho gà chỉ chứa một phần của vi sinh vật gây bệnh ho gà. ” [ 97 ]Một list khác về những chữ viết tắt của vắc-xin được xây dựng tại trang của CDC có tên ” Các từ viết tắt và viết tắt của vắc-xin “, với những chữ viết tắt được sử dụng trong hồ sơ tiêm chủng của Hoa Kỳ. [ 98 ] Hệ thống Tên được Áp dụng của Hoa Kỳ có một số ít quy ước về thứ tự từ của tên vắc-xin, đặt danh từ đứng đầu trước và tính từ sau cuối. Đây là nguyên do tại sao mạng lưới hệ thống này coi ” OPV ” là ” vắc-xin virus bại liệt sống dùng qua đường miệng ” ( poliovirus vaccine live oral ) chứ không phải ” vắc-xin virus bại liệt dùng qua đường miệng ” ( oral poliovirus vaccine ) .
Giấy phép vắc xin được xét sau khi kết thúc thành công chu kỳ phát triển và tiếp tục các thử nghiệm lâm sàng và các chương trình khác có liên quan thông qua các Giai đoạn I–III chứng minh tính an toàn, tính hoạt động miễn dịch, tính an toàn về mặt di truyền miễn dịch ở một liều lượng cụ thể nhất định, hiệu quả đã được chứng minh trong việc ngăn ngừa lây nhiễm cho các quần thể mục tiêu và hiệu quả phòng ngừa lâu dài (thời gian kéo dài hoặc nhu cầu tái tiêm chủng phải được ước tính).[99] Là một phần của việc cấp phép đa quốc gia đối với vắc xin, Ủy ban chuyên gia về tiêu chuẩn sinh học (Expert Committee on Biological Standardization) của Tổ chức Y tế Thế giới đã phát triển các hướng dẫn về tiêu chuẩn quốc tế về sản xuất và kiểm tra chất lượng vắc xin, một quy trình nhằm mục đích làm nền tảng cho các cơ quan quản lý quốc gia áp dụng cho quy trình cấp phép của riêng họ.[99] Các nhà sản xuất vắc xin không nhận được giấy phép cho đến khi một chu kỳ phát triển và thử nghiệm lâm sàng hoàn chỉnh chứng minh vắc xin là an toàn và có hiệu quả lâu dài, sau đánh giá khoa học của một tổ chức quản lý đa quốc gia hoặc quốc gia, chẳng hạn như Cơ quan Y tế Châu Âu (EMA) hoặc tại Hoa Kỳ là Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA).[100][101]
Tại những nước đang tăng trưởng vận dụng những hướng dẫn của WHO về tăng trưởng và cấp phép vắc xin, mỗi vương quốc có nghĩa vụ và trách nhiệm cấp giấy phép vương quốc và quản trị, tiến hành và giám sát vắc xin trong suốt quy trình sử dụng vắc xin ở mỗi vương quốc. [ 102 ] Xây dựng lòng tin và sự đồng ý so với vắc xin được cấp phép trong hội đồng là trách nhiệm truyền thông online của những chính phủ nước nhà và nhân viên cấp dưới y tế để bảo vệ chiến dịch tiêm chủng diễn ra suôn sẻ, cứu sống và hồi sinh kinh tế tài chính. [ 103 ] [ 104 ] Khi vắc xin được cấp phép, nguồn cung khởi đầu sẽ hạn chế do những yếu tố sản xuất, phân phối và phục vụ hầu cần khác nhau, yên cầu phải có kế hoạch phân chia cho nguồn cung hạn chế và phân khúc dân số nào nên được ưu tiên tiêm vắc xin trước. [ 103 ]
Tổ chức Y tế Thế giới[sửa|sửa mã nguồn]
Các vắc xin được tăng trưởng để phân phối trên nhiều vương quốc trải qua Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc ( UNICEF ) nhu yếu WHO sơ tuyển để bảo vệ những tiêu chuẩn quốc tế về chất lượng, bảo đảm an toàn, năng lực sinh miễn dịch và hiệu suất cao để nhiều vương quốc vận dụng. [ 105 ]Quy trình này yên cầu sự đồng điệu trong sản xuất tại những phòng thí nghiệm được WHO ký hợp đồng tuân theo Thực hành Sản xuất Tốt ( GMP ). [ 106 ] Khi những cơ quan của Liên hợp quốc tham gia vào việc cấp phép vắc xin, những vương quốc riêng không liên quan gì đến nhau hợp tác bằng cách 1 ) cấp giấy phép tiếp thị và giấy phép vương quốc cho vắc xin, những nhà phân phối và đối tác chiến lược phân phối của nó ; và 2 ) thực thi giám sát sau khi đưa ra thị trường, gồm có những hồ sơ về những biến cố bất lợi sau chương trình tiêm chủng. WHO thao tác với những cơ quan vương quốc để giám sát việc kiểm tra những cơ sở sản xuất và nhà phân phối về việc tuân thủ GMP và giám sát pháp luật. [ 106 ]Một số vương quốc chọn mua vắc xin được cấp phép bởi những tổ chức triển khai vương quốc có uy tín, ví dụ điển hình như EMA, FDA hoặc những cơ quan vương quốc ở những vương quốc giàu có khác, nhưng việc mua vắc xin như vậy thường đắt hơn và hoàn toàn có thể không có nguồn phân phối tương thích với điều kiện kèm theo địa phương ở những nước đang tăng trưởng. [ 107 ]
Liên minh châu Âu[sửa|sửa mã nguồn]
Tại Liên minh châu Âu ( EU ), vắc xin phòng bệnh đại dịch, ví dụ điển hình như cúm theo mùa, được cấp phép trên toàn EU khi toàn bộ những vương quốc thành viên tuân thủ ( ” tập trung chuyên sâu ” ), chỉ được cấp phép cho một số ít vương quốc thành viên ( ” phi tập trung chuyên sâu ” ), hoặc được được cấp phép ở Lever vương quốc cá thể. [ 100 ] Nói chung, tổng thể những vương quốc EU đều tuân theo hướng dẫn pháp luật và những chương trình lâm sàng được xác lập bởi Ủy ban Châu Âu về Sản phẩm Thuốc dùng cho Người ( CHMP ), một hội đồng khoa học của Cơ quan Y tế Châu Âu ( EMA ) chịu nghĩa vụ và trách nhiệm cấp phép vắc xin. [ 100 ] CHMP được tương hỗ bởi một số ít nhóm chuyên viên, những người nhìn nhận và giám sát tiến trình của vắc xin trước và sau khi cấp phép và phân phối. [ 100 ]
Theo FDA, quy trình tiến độ thiết lập vật chứng về tính bảo đảm an toàn và hiệu suất cao lâm sàng của vắc xin cũng giống như quá trình phê duyệt thuốc kê đơn. [ 108 ] Nếu thành công xuất sắc trong những tiến trình tăng trưởng lâm sàng, quy trình tiến độ cấp phép vắc xin được theo sau bởi Đơn xin cấp phép sinh học phải phân phối một nhóm nhìn nhận khoa học ( từ những chuyên ngành khác nhau, ví dụ điển hình như bác sĩ, nhà thống kê, nhà vi sinh vật học, nhà hóa học ) và tài liệu tổng lực cho ứng viên vắc xin có hiệu suất cao và bảo đảm an toàn trong suốt quy trình tăng trưởng của nó. Cũng trong tiến trình này, cơ sở sản xuất được đề xuất kiến nghị sẽ được những chuyên viên nhìn nhận kiểm tra về việc tuân thủ GMP và nhãn thuốc phải có diễn đạt tuân thủ để cho phép những nhà sản xuất dịch vụ chăm nom sức khỏe thể chất định nghĩa về việc sử dụng vắc xin đơn cử, gồm có cả những rủi ro đáng tiếc hoàn toàn có thể xảy ra, để tiếp thị quảng cáo và cung ứng vắc xin. cho công chúng. [ 108 ] Sau khi được cấp phép, việc giám sát vắc xin và quy trình sản xuất vắc xin, gồm có kiểm tra định kỳ để tuân thủ GMP, vẫn liên tục miễn là đơn vị sản xuất còn giữ được giấy phép của mình. Điều này hoàn toàn có thể gồm có việc đệ trình thêm cho FDA những thử nghiệm về hiệu lực thực thi hiện hành, độ bảo đảm an toàn và độ tinh khiết cho từng bước sản xuất vắc xin. [ 108 ]
Giám sát sau khi đưa ra thị trường[sửa|sửa mã nguồn]
Cho đến khi một loại vắc xin được sử dụng cho dân số nói chung, tổng thể những tính năng phụ tiềm ẩn từ vắc xin hoàn toàn có thể không được biết đến, yên cầu những nhà phân phối phải triển khai Pha IV với những nghiên cứu và điều tra để giám sát sau khi đưa vắc-xin ra thị trường trong khi vắc-xin được sử dụng thoáng rộng trong công chúng. [ 108 ] [ 109 ] WHO thao tác với những vương quốc thành viên Liên hợp quốc để triển khai giám sát sau cấp phép. [ 109 ] FDA dựa vào Hệ thống Báo cáo Sự kiện Có hại của Vắc-xin để theo dõi những quan ngại về bảo đảm an toàn so với vắc-xin trong suốt quy trình sử dụng vắc-xin trong công chúng tại Hoa Kỳ. [ 108 ]
Để được sự bảo vệ tốt nhất, trẻ nhỏ nên tiêm chủng ngay khi mạng lưới hệ thống miễn dịch của chúng đã tăng trưởng rất đầy đủ để phân phối với những loại vắc xin đơn cử, với những mũi ” tăng cường ” bổ trợ thường được nhu yếu để đạt được ” miễn dịch hoàn toàn “. Điều này đã dẫn đến sự tăng trưởng lịch tiêm chủng khá phức tạp. Tại Hoa Kỳ, Ủy ban Cố vấn về Thực hành Tiêm chủng, khuyến nghị bổ trợ lịch trình cho Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh, khuyến nghị tiêm chủng định kỳ cho trẻ nhỏ chống lại [ 110 ] viêm gan A, viêm gan B, bại liệt, quai bị, sởi, rubella, bạch hầu, ho gà, uốn ván, HiB, thủy đậu, virus rota, cúm, bệnh não mô cầu và viêm phổi. [ 111 ]Số lượng lớn những loại vắc-xin và thuốc tăng cường được ý kiến đề nghị ( lên đến 24 mũi tiêm cho trẻ hai tuổi ) đã dẫn đến những yếu tố trong việc tuân thủ rất đầy đủ. Để chống lại việc giảm tỷ suất tuân thủ, nhiều mạng lưới hệ thống thông tin khác nhau đã được thiết lập và nhiều loại thuốc tiêm phối hợp hiện được bán trên thị trường ( ví dụ : vắc xin phối hợp phế cầu và vắc xin MMRV ), nhằm mục đích bảo vệ chống lại nhiều bệnh .Bên cạnh những khuyến nghị về tiêm chủng cho trẻ sơ sinh và thuốc tăng cường, nhiều loại vắc xin đơn cử được khuyến nghị cho những lứa tuổi khác hoặc tiêm lặp lại trong suốt cuộc sống – thông dụng nhất là bệnh sởi, uốn ván, cúm và viêm phổi. Phụ nữ mang thai thường được kiểm tra để liên tục đề kháng với bệnh rubella. Vắc xin phòng u nhú ở người được khuyến nghị ở Hoa Kỳ ( năm 2011 ) [ 112 ] và Vương quốc Anh ( năm 2009 ). [ 113 ] Các khuyến nghị về vắc-xin cho người cao tuổi tập trung chuyên sâu vào viêm phổi và cúm, những bệnh gây tử trận nhiều hơn cho nhóm người đó. Vào năm 2006, một loại vắc-xin đã được ra mắt để chống lại bệnh zona, một bệnh do vi rút thủy đậu gây ra, thường tác động ảnh hưởng đến người cao tuổi .
Tính kinh tế tài chính[sửa|sửa mã nguồn]
Một thử thách trong việc tăng trưởng vắc-xin là tính kinh tế tài chính : Nhiều bệnh cần đến vắc-xin nhất, gồm có cả HIV, sốt rét và bệnh lao, đa phần sống sót ở những nước nghèo. Các công ty dược phẩm và công ty công nghệ sinh học có ít động lực để tăng trưởng vắc-xin cho những bệnh này vì tiềm năng lệch giá rất thấp. Ngay cả ở những vương quốc phong phú hơn, doanh thu kinh tế tài chính từ vắc xin thường là tối thiểu và rủi ro đáng tiếc kinh tế tài chính và những rủi ro đáng tiếc khác là rất lớn. [ 114 ]Hầu hết việc tăng trưởng vắc-xin cho đến nay đều dựa vào nguồn hỗ trợ vốn ” thôi thúc ” của cơ quan chính phủ, những trường ĐH và những tổ chức triển khai phi doanh thu. [ 115 ] Nhiều loại vắc-xin đã có hiệu suất cao cao về ngân sách và mang lại quyền lợi cho sức khoẻ hội đồng. [ 116 ] Số lượng vắc-xin thực sự được sử dụng đã tăng lên đáng kể trong những thập kỷ gần đây. [ 117 ] Sự ngày càng tăng này, đặc biệt quan trọng là về số lượng những loại vắc-xin khác nhau được tiêm cho trẻ nhỏ trước khi nhập học hoàn toàn có thể là do trách nhiệm và tương hỗ của chính phủ nước nhà, chứ không phải do động lực kinh tế tài chính. [ 118 ]
Bằng sáng chế[sửa|sửa mã nguồn]
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, rào cản lớn nhất so với việc sản xuất vắc xin ở những nước kém tăng trưởng hơn không phải là bằng bản quyền sáng tạo, mà là những nhu yếu về kinh tế tài chính, hạ tầng và lực lượng lao động đáng kể thiết yếu để gia nhập thị trường. Vắc xin là hỗn hợp phức tạp của những hợp chất sinh học, và không giống như trường hợp thuốc kê đơn, không có vắc xin gốc thực sự. Vắc xin do cơ sở mới sản xuất phải được đơn vị sản xuất thử nghiệm lâm sàng rất đầy đủ về tính bảo đảm an toàn và hiệu suất cao. Đối với hầu hết những loại vắc xin, những quy trình tiến độ đơn cử trong công nghệ tiên tiến được cấp văn bằng bản quyền trí tuệ. Những điều này hoàn toàn có thể bị phá vỡ bằng những giải pháp sản xuất sửa chữa thay thế, nhưng điều này cần đến hạ tầng R&D và lực lượng lao động có kinh nghiệm tay nghề cao. Trong trường hợp 1 số ít loại vắc-xin tương đối mới, ví dụ điển hình như vắc-xin virus gây u nhú ở người, văn bằng bản quyền trí tuệ hoàn toàn có thể tạo ra một rào cản bổ trợ. [ 119 ]Khi việc tăng cường sản xuất vắc xin là thiết yếu khẩn cấp trong đại dịch COVID-19 vào năm 2021, Tổ chức Thương mại Thế giới và những chính phủ nước nhà trên quốc tế đã nhìn nhận xem có nên từ bỏ quyền sở hữu trí tuệ và văn bằng bản quyền trí tuệ đối với vắc xin COVID-19 hay không, điều này sẽ ” vô hiệu tổng thể những rào cản tiềm ẩn so với tiếp cận kịp thời những loại sản phẩm y tế COVID-19 giá thành phải chăng, gồm có vắc xin và thuốc, đồng thời lan rộng ra quy mô sản xuất và phân phối những loại sản phẩm y tế thiết yếu. ” [ 120 ]
Sản xuất vắc xin về cơ bản khác với những loại sản xuất khác – gồm có sản xuất dược phẩm thường thì – trong đó vắc-xin được dự tính sử dụng cho hàng triệu người mà đại đa số đều trọn vẹn khỏe mạnh. [ 121 ] Thực tế này thôi thúc một quá trình sản xuất cực kỳ khắt khe với những nhu yếu tuân thủ khắt khe vượt xa những nhu yếu của những dược phẩm khác. [ 121 ]Tùy thuộc vào kháng nguyên, ngân sách kiến thiết xây dựng một cơ sở sản xuất vắc xin hoàn toàn có thể từ 50 đến 500 triệu đô la Mỹ, yên cầu thiết bị chuyên sử dụng cao, phòng sạch và phòng chứa. [ 122 ] Sự khan hiếm toàn thế giới về nhân sự mà thỏa mãn nhu cầu sự phối hợp tương thích giữa những kiến thức và kỹ năng, trình độ, kỹ năng và kiến thức, năng lượng và nhân cách tương thích dây chuyền sản xuất sản xuất vắc xin. [ 122 ] Với những trường hợp ngoại lệ đáng quan tâm của Brazil, Trung Quốc và Ấn Độ, mạng lưới hệ thống giáo dục của nhiều nước đang tăng trưởng không hề cung ứng đủ ứng viên đủ tiêu chuẩn và những đơn vị sản xuất vắc xin có trụ sở tại những vương quốc này phải thuê nhân viên cấp dưới quốc tế để liên tục sản xuất. [ 122 ]
Sản xuất vắc xin có nhiều giai đoạn. Đầu tiên, bản thân kháng nguyên được tạo ra. Vi rút được phát triển trên các tế bào sơ cấp như trứng gà (ví dụ, đối với bệnh cúm) hoặc trên các dòng tế bào liên tục như tế bào người được nuôi cấy (ví dụ, đối với bệnh viêm gan A).[123] Vi khuẩn được nuôi trong lò phản ứng sinh học (ví dụ: Haemophilus influenzae loại b). Tương tự như vậy, một protein tái tổ hợp có nguồn gốc từ vi rút hoặc vi khuẩn có thể được tạo ra trong men, vi khuẩn hoặc tế bào nuôi cấy.[124][125]
Sau khi kháng nguyên được tạo ra, nó được phân lập khỏi những tế bào được sử dụng để tạo ra nó. Một virus hoàn toàn có thể cần được bất hoạt, hoàn toàn có thể không cần thanh lọc thêm. Các protein tái tổng hợp cần nhiều thao tác tương quan đến siêu lọc và sắc ký cột. Cuối cùng, vắc-xin được pha chế bằng cách thêm chất hỗ trợ, chất không thay đổi và chất dữ gìn và bảo vệ khi thiết yếu. Chất hỗ trợ tăng cường phân phối miễn dịch với kháng nguyên, chất không thay đổi tăng thời hạn dữ gìn và bảo vệ, chất dữ gìn và bảo vệ được cho phép sử dụng lọ chứa nhiều liều. [ 124 ] [ 125 ] Các vắc xin phối hợp khó tăng trưởng và sản xuất hơn, do có năng lực không thích hợp và tương tác giữa những kháng nguyên và những thành phần khác có tương quan. [ 126 ]Giai đoạn ở đầu cuối trong sản xuất vắc xin trước khi phân phối là chiết rót và hoàn thành xong, là quy trình đóng lọ vắc xin và đóng gói để phân phối. Mặc dù đây là một phần đơn thuần về mặt khái niệm của quy trình tiến độ sản xuất vắc xin, nhưng nó thường là một nút thắt trong quy trình phân phối và sử dụng vắc xin. [ 127 ] [ 128 ] [ 129 ]Kỹ thuật sản xuất vắc xin đang ngày càng tăng trưởng. Tế bào động vật hoang dã có vú được nuôi cấy được dự kiến ngày càng trở nên quan trọng, so với những lựa chọn thường thì như trứng gà, do hiệu suất cao hơn và tỷ suất những yếu tố nhiễm bẩn thấp. Công nghệ tái tổng hợp sản xuất vắc xin giải độc gen dự kiến sẽ trở nên phổ cập để sản xuất vắc xin vi trùng sử dụng biến độc tố. Các vắc xin phối hợp được kỳ vọng sẽ làm giảm số lượng kháng nguyên mà chúng chứa, và do đó làm giảm những tương tác không mong ước, bằng cách sử dụng những mẫu phân tử tương quan đến mầm bệnh. [ 126 ]
Nhà sản xuất vắc xin[sửa|sửa mã nguồn]
Các công ty có thị trường sản xuất vắc xin cao nhất là Merck, Sanofi, GlaxoSmithKline, Pfizer và Novartis, với 70 % doanh thu bán vắc xin tập trung chuyên sâu ở EU hoặc Mỹ ( 2013 ). [ 130 ] : 42 Các nhà máy sản xuất sản xuất vắc xin yên cầu góp vốn đầu tư vốn lớn ( từ 50 triệu đô la lên đến 300 triệu đô la Mỹ ) và hoàn toàn có thể mất từ 4 đến 6 năm để kiến thiết xây dựng, với hàng loạt quy trình tăng trưởng vắc xin mất từ 10 đến 15 năm. [ 130 ] : 43 Việc sản xuất vắc xin ở những nước đang tăng trưởng đang đóng vai trò ngày càng tăng trong việc phân phối cho những nước này, đặc biệt quan trọng tương quan đến những loại vắc xin cũ hơn và ở Brazil, Ấn Độ và Trung Quốc. [ 130 ] : 47 Các đơn vị sản xuất ở Ấn Độ là những nhà phân phối tiên tiến và phát triển nhất trong quốc tế đang tăng trưởng và gồm có Viện Huyết thanh Ấn Độ, một trong những nhà phân phối vắc xin lớn nhất theo số liều và một nhà nâng cấp cải tiến trong tiến trình, gần đây đã nâng cao hiệu suất cao sản xuất vắc xin sởi lên gấp 10 đến 20 lần, do chuyển sang nuôi cấy tế bào MRC-5 thay vì dùng trứng gà. [ 130 ] : 48 Năng lực sản xuất của Trung Quốc tập trung chuyên sâu vào việc phân phối nhu yếu trong nước của chính họ, riêng Sinopharm ( CNPGC ) đã cung ứng hơn 85 % liều lượng cho 14 loại vắc xin khác nhau ở Trung Quốc. [ 130 ] : 48 Brazil đang tiến gần đến việc tự cung cấp những nhu yếu trong nước bằng cách sử dụng công nghệ tiên tiến được chuyển giao từ những nước tăng trưởng. [ 130 ] : 49
Cách thức đưa vào khung hình[sửa|sửa mã nguồn]
Tiêm – giải pháp đưa vắc xin vào khung hình phổ cập nhất .Một trong những chiêu thức thông dụng nhất để đưa vắc xin vào khung hình người là tiêm .
Sự phát triển của các hệ thống đưa vắc xin vào cơ thể mới làm dấy lên hy vọng về các loại vắc xin an toàn hơn và hiệu quả hơn trong việc đưa vào cơ thể và quản lý. Các dòng nghiên cứu bao gồm liposome và ISCOM (phức hợp kích thích miễn dịch).[131]
Những tăng trưởng đáng chú ý quan tâm trong công nghệ tiên tiến phân phối vắc xin đã gồm có vắc xin uống. Những nỗ lực bắt đầu để vận dụng vắc-xin uống cho thấy mức độ hứa hẹn khác nhau, mở màn từ đầu thế kỷ 20, vào thời gian mà năng lực vắc-xin kháng khuẩn đường uống hiệu suất cao còn gây tranh cãi. [ 132 ] Ví dụ, đến những năm 1930, người ta ngày càng chăm sóc đến giá trị dự trữ của vắc-xin sốt thương hàn dạng uống. [ 133 ]Vắc xin bại liệt uống hóa ra rất có hiệu suất cao khi nhân viên cấp dưới tình nguyện thực thi việc tiêm chủng mà không được đào tạo và giảng dạy chính thức ; tác dụng cũng cho thấy việc sử dụng vắc xin thuận tiện và hiệu suất cao hơn. Vắc xin đường uống hiệu suất cao có nhiều ưu điểm ; ví dụ, không có rủi ro tiềm ẩn nhiễm bẩn máu. Vắc xin dùng để uống không cần phải ở dạng lỏng, và ở dạng chất rắn, chúng thường không thay đổi hơn và ít bị hư hỏng khi vận động và di chuyển hoặc hư hỏng do ướp đông trong luân chuyển và dữ gìn và bảo vệ. [ 134 ] Sự không thay đổi như vậy làm giảm nhu yếu về một ” dây chuyền sản xuất lạnh ” : vốn là những nguồn lực thiết yếu để giữ vắc-xin trong khoanh vùng phạm vi nhiệt độ hạn chế từ quá trình sản xuất đến khi sử dụng, và do đó hoàn toàn có thể làm giảm ngân sách vắc-xin .Một giải pháp tiếp cận dùng kim tiêm siêu nhỏ, vẫn đang trong quy trình tiến độ tăng trưởng, sử dụng ” những mặt nhọn được sản xuất thành những mảng hoàn toàn có thể tạo ra những đường luân chuyển vắc xin qua da “. [ 135 ]Một loại vắc xin không dùng kim thử nghiệm [ 136 ] đang được thử nghiệm trên động vật hoang dã. [ 137 ] [ 138 ] Nó gồm một miếng dán size con tem tựa như như một miếng băng dính chứa khoảng chừng 20.000 hình chiếu cực nhỏ trên mỗi cm vuông. [ 139 ] Việc sử dụng dán qua da này có năng lực làm tăng hiệu suất cao của việc tiêm chủng, trong khi lại cần ít vắc xin hơn so với chiêu thức tiêm. [ 140 ]
Trong thú y[sửa|sửa mã nguồn]
Tiêm vắc xin cho động vật hoang dã được sử dụng vừa để ngăn ngừa những bệnh lây nhiễm của chúng vừa để ngăn ngừa chúng truyền bệnh cho người. [ 141 ] Cả động vật nuôi làm thú cưng và động vật nuôi làm gia súc đều được tiêm phòng định kỳ. Trong một số ít trường hợp, những quần thể hoang dã hoàn toàn có thể được tiêm phòng. Điều này đôi lúc được triển khai khi thức ăn có tẩm vắc xin được rải trong khu vực có dịch bệnh và đã được sử dụng để nỗ lực trấn áp bệnh dại ở gấu mèo .
Ở những nơi xảy ra bệnh dại, pháp luật có thể bắt người dân phải tiêm phòng dại cho chó. Các vắc xin chó khác bao gồm ngăn chặn tính khí bất thường của chó, phòng parvovirus, viêm gan chó, adenovirus-2, trùng xoắn khuẩn vàng da, Bordetella, virus parainfluenza, và bệnh Lyme, v.v..
Các trường hợp vắc xin thú y được sử dụng cho người đã được ghi nhận, dù cố ý hay tình cờ, với một số trường hợp sau khi tiêm cho người đã gây bệnh, đáng chú ý nhất là bệnh brucella.[142] Tuy nhiên, báo cáo về những trường hợp như vậy là rất hiếm và rất ít được nghiên cứu về mức độ an toàn và kết quả của việc thực hành như vậy. Với sự ra đời của việc tiêm phòng bằng khí dung trong các phòng khám thú y, việc con người tiếp xúc với các mầm bệnh không tự nhiên mang trong người, chẳng hạn như Bordetellanchiseptica, có thể đã tăng lên trong những năm gần đây.[142] Trong một số trường hợp, đặc biệt là bệnh dại, vắc xin thú y tiêm cho chó song song chống lại một tác nhân gây bệnh có thể tiết kiệm hơn vô số lần so với vắc xin tiêm cho con người.
Những hạn chế của vaccine tập trung chuyên sâu thành hai nhóm chính : hiệu suất cao kém và những tai biến đi kèm .
Hạn chế về hiệu suất cao[sửa|sửa mã nguồn]
Một số vaccine rất có hiệu suất cao, không kể vaccine đậu mùa nổi tiếng, ví dụ vaccine ngừa bệnh uốn ván, sởi, …. Một số vaccine khác có hiệu suất cao vừa phải ( hiệu suất cao của BCG chỉ vào khoảng chừng 50 % ). trái lại, có những bệnh đến đầu thế kỷ 21 vẫn chưa có vaccine thích hợp ( AIDS, sốt rét, …. ). Do vậy, vaccine chưa phải là vũ khí vạn năng để đối phó với bệnh tật .Hiệu quả của vaccine cũng khó nhìn nhận đúng mực. Kết quả điều tra và nghiên cứu trên động vật hoang dã không hề vận dụng 100 % cho loài người, vì những đặc thù riêng của từng loài. Trên triết lý, giải pháp duy nhất để chứng tỏ hiệu suất cao là lấy 2 nhóm người, một nhóm được tiêm chủng, một nhóm không rồi truyền mầm bệnh cho cả hai nhóm để xem tác dụng. Dĩ nhiên giải pháp này không hề sử dụng được vì trái đạo đức. Do đó, người ta biến hóa đi một chút ít, cũng chia ra 2 nhóm được chủng và không được chủng như trên nhưng không truyền bệnh mà chỉ quan sát sự nhiễm bệnh qua những ngã thường thì. Hạn chế của chiêu thức này là nếu một vaccine tỏ ra có hiệu suất cao, người ta không hề tiến hành điều tra và nghiên cứu trên quy mô rộng để tính đúng mực hiệu suất cao vì như thế 1 số ít lớn quần chúng sẽ bị thiệt thòi do không được bảo vệ .Bởi vậy, khi một vaccine được xem là có hiệu suất cao, người ta đem tiêm chủng cho mọi người và quan sát sự giảm số người mắc bệnh. Tuy nhiên, ngay cả khi một bệnh có khunh hướng giảm xuống, người ta cũng không biết vai trò thật sự của vaccine, ví dụ tần suất bệnh lao đã giảm rất nhiều, nhưng vai trò của những giải pháp vệ sinh, cách ly nguồn lây cũng rất đáng kể. ( Để hiểu rõ hơn cách nhìn nhận hiệu suất cao, xem thêm bài khoa học thống kê. )Tính kém hiệu suất cao của vaccine hoàn toàn có thể biểu lộ về mặt chất ( cung ứng miễn dịch không thích hợp ) hoặc về mặt lượng ( không có phân phối miễn dịch ) .
Nguyên nhân gây kém hiệu quả về lượng:
- Các “lỗ hổng” trong kho tàng miễn dịch: trên lý thuyết, các tế bào lympho B có thể tạo ra hơn 1012 loại kháng thể đặc hiệu,[143] còn lympho T có thể nhận diện trên 1015 kháng nguyên khác nhau, những con số này tuy rất lớn nhưng không phải là vô hạn, hệ miễn dịch không thể chống lại mọi thứ.
- Hiệu quả của vaccine còn tùy thuộc vào thời gian bảo vệ: trí nhớ miễn dịch có thể tồn tại suốt đời nhưng sự sản xuất kháng thể thì không nếu không được tái kích thích.
- Đột biến của tác nhân gây bệnh: đây là cơ chế sinh tồn của các tác nhân gây bệnh. Đột biến đẩy hệ miễn dịch vào một cuộc rượt đuổi trường kỳ. Tiêu biểu cho cơ chế này là HIV, virus sốt xuất huyết, virus cúm với nguy cơ đại dịch cúm gia cầm hiện nay.
Nguyên nhân gây kém hiệu quả về chất:
- Vai trò của phụ gia: để giảm tác dụng không mong muốn của vaccine, người ta thường tinh lọc các chế phẩm, nhưng có những vaccine quá tinh khiết lại trở nên kém hiệu quả. Đó là do hệ miễn dịch muốn được kích hoạt, phải nhận được một tín hiệu báo nguy, tín hiệu này thường không phải là kháng nguyên dùng làm vaccine. Để khắc phục, người ta dùng một số loại phụ gia trong chế phẩm vaccine. Ví dụ phụ gia Freund, nhôm hyđrôxít, nhôm phosphate hoặc trộn lẫn các văc-xin với nhau.
- Loại phản ứng miễn dịch và hiện tượng chuyển hướng miễn dịch: đối với các tác nhân gây bệnh ngoại bào, đáp ứng miễn dịch dịch thể là thích hợp (loại đáp ứng này được sự hỗ trợ của các tế bào lympho Th1). Ngược lại, đáp ứng miễn dịch tế bào (cần sự hỗ trợ của lympho Th2) lại hữu hiệu cho các tác nhân gây bệnh nội bào. Do đó, nếu vaccine gây được đáp ứng miễn dịch nhưng không đúng loại đáp ứng nên có, hiệu quả cũng không được bảo đảm. Th1 và Th2 có xu hướng khắc chế lẫn nhau. vaccine kinh điển có xu hướng tạo đáp ứng Th1. Do đó đối với những bệnh do tác nhân nội bào như nhiễm leishmania, miễn dịch đặc hiệu sau lành bệnh lại tốt hơn vaccine, vì vaccine lại gây hiệu quả ngược, kiềm hãm phản ứng bảo vệ.
Tai biến khi dùng vaccine[sửa|sửa mã nguồn]
Có hai loại tai biến : nhiễm bệnh và những bệnh miễn dịch .
- Vắc-xin sống, giảm độc lực có thể gây bệnh cho người bị suy giảm miễn dịch.
- Nguy cơ hồi phục của tác nhân vi sinh: một tác nhân bị làm giảm độc lực tìm lại được độc tính của mình. Nguy cơ này ở vaccine ngừa bại liệt là 10−7, nghĩa là cứ 10 triệu trẻ em uống vaccine Sabin thì có 1 em bị tai nạn loại này. Điều không may này không ngăn cản được việc sử dụng vaccine này bởi lẽ tỷ lệ đó được xem là chấp nhận được.
- Nguy cơ nhiễm các tác nhân gây bệnh khác vào trong chế phẩm vaccine. Điều này có thể hạn chế bằng các quy trình sản xuất, bảo quản và sử dụng chặt chẽ.
Bệnh miễn dịch[sửa|sửa mã nguồn]
- Thử nghiệm vaccine phòng bệnh dại trên cừu cho thấy có xác suất gây EAE, một bệnh tự miễn trên hệ thần kinh khoảng 1/3000-1/1000.Lý do có thể là vaccine chiết xuất từ não chó đã mang theo cả những mẩu protein của tế bào thần kinh, khi tạo miễn dịch, cơ thể (được tiêm)đã tạo ra cả kháng thể chống lại cấu trúc thần kinh của mình.
- vaccine ngừa ho gà có thể gây sốc kèm di chứng thần kinh với xác suất 10−4-10−6. Việc tinh lọc vaccine này làm tăng mức an toàn nhưng một lần nữa, giảm hiệu quả.
Kể từ tối thiểu là năm 2013, những nhà khoa học đã nỗ lực tăng trưởng vắc xin thế hệ thứ 3 tổng hợp bằng cách tái tạo lại cấu trúc bên ngoài của virus ; người ta kỳ vọng rằng việc này sẽ giúp ngăn ngừa thực trạng kháng vắc xin. [ 144 ]Các nguyên tắc chi phối phản ứng miễn dịch hiện hoàn toàn có thể được sử dụng trong những loại vắc-xin được sản xuất riêng để chống lại nhiều bệnh không lây nhiễm ở người, ví dụ điển hình như ung thư và rối loạn tự miễn dịch. [ 145 ] Ví dụ, vắc-xin thử nghiệm CYT006-AngQb đã được điều tra và nghiên cứu là hoàn toàn có thể điều trị huyết áp cao. [ 146 ] Các yếu tố tác động ảnh hưởng đến khuynh hướng tăng trưởng vắc-xin gồm có tân tiến trong y học phiên dịch, nhân khẩu học, khoa học quản trị, phản ứng chính trị, văn hóa truyền thống và xã hội. [ 147 ]
Dùng thực vật làm lò phản ứng sinh học để sản xuất vắc xin[sửa|sửa mã nguồn]
Ý tưởng sản xuất vắc-xin thông qua cây chuyển gen đã được xác định từ năm 2003. Các loại cây như thuốc lá, khoai tây, cà chua và chuối có thể được chèn các gen khiến chúng tạo ra vắc-xin có thể sử dụng được cho con người.[148] Năm 2005, chuối đã được phát triển để sản xuất một loại vắc-xin phòng bệnh viêm gan B ở người.[149] Một ví dụ khác là sự biểu hiện của protein dung hợp trong cỏ linh lăng biến đổi gen để chỉ thị chọn lọc đối với các tế bào trình diện kháng nguyên, do đó làm tăng hiệu lực của vắc xin chống lại bệnh tiêu chảy do vi rút ở bò (BVDV).[150][151]
- L’immunité 100 ans après Pasteur. Ed Nathan 1995.
- Le système immunitaire. Peter Parham. Ed De Boek 2003.
- Atlas de poche d’immunologie. Gerd-Rüdiger Burmester & Antonio Pezzutto. Ed Médecine-Sciences Flammarion 2000.
Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]
Những trang khuyến khích chủng ngừa[sửa|sửa mã nguồn]
Những trang phê phán chủng ngừa[sửa|sửa mã nguồn]
- 909Shot.com – ‘National Vaccine Information Center: the oldest and largest national organization advocating reformation of the mass vaccination system’
- About.com Lưu trữ 2005-12-01 tại Wayback Machine – “Killing the Messenger: Dr. Andrew Wakefield Fired”, Floyd Tilton (ngày 5 tháng 12 năm 2001)
- VaccinationDebate.com – ‘Vaccination Debate’, Ian Sinclair
Source: https://blogchiase247.net
Category: Hỏi Đáp
